Geografisch thema

Transvaalstraat

ID
15423
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15423

Beschrijving

Straat in het oosten van Sint-Eloois-Vijve, net ten zuiden van de dorpskern gelegen. De straat vertrekt van de Vijfseweg, ter hoogte van de grens met de gemeente Waregem, en loopt in westelijke richting naar de Gentseweg. Ten zuiden van de straat bevindt zich een U-vormig zijtracé doorheen de industriezone Transvaal. De straat is in 1990 genoemd naar herberg "Transvaal" die zeker nog tot 1993 gelegen was aan de kant van de Gentseweg, zie aanduiding op de kaart van het Nationaal Geografisch Instituut van 1993. Voorheen zogenaamd Lindestraat.

De straat wordt reeds weergegeven op de kaart van Sint-Eloois-Vijve, opgemaakt door landmeter Cornelis Steur in 1764, met een drietal verspreid gelegen hoeves. Ter hoogte van de Vijfseweg buigt de straat in 1764 in tegenstelling tot vandaag af in noordelijke richting. Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), heeft de straat een meer gebogen verloop. Op de Atlas der Buurtwegen (1844) aangeduid als "Chemin n° 10" met als beschrijving "Lindestraet" of "Chemin du cabaret dit de Lindekens à la route de l'Etat". In 1868 wordt de spoorweglijn Anzegem-Ingelmunster-Tielt gerealiseerd die loopt net ten noorden van de Transvaalstraat. De onteigeningen gaan van start in december 1867 en op 20 december 1868 wordt de lijn in gebruik genomen (registratie in het kadaster in 1869). Met de aanleg van de spoorweg wordt het begin van de Transvaalstraat aan de kant van de Vijfseweg verlegd waardoor het huidige tracé ontstaat en de straat er niet meer afbuigt naar het noorden toe, eerste weergave op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut van 1898. Tot het midden van de 20ste eeuw blijft de straat vrij schaars bebouwd. Sterke toename van bebouwing pas in de tweede helft van de 20ste eeuw. Op de kaart van het Nationaal Geografisch Instituut van 1959-1961 loopt de spoorweg niet meer verder in westelijke richting: de spoorweg buigt ter hoogte van de Transvaalstraat - ten oosten van de verkaveling aan de Lindetuin - af in zuidelijke richting om dood te lopen ten noorden van de huidige Bilkhagelaan. Het U-vormige gedeelte van de straat ten zuiden van het hoofdtracé is aangelegd tussen 1959-1961 en 1974, zie de respectievelijke kaarten van het Nationaal Geografisch Instituut.

Thans loodrechte straat bedekt met betonplaten, gekenmerkt door halfopen en open woningbouw uit de tweede helft van de 20ste eeuw en de industriezone Transvaal ten zuiden van de straat. Op de hoek met de straat Lindetuin bevindt zich een Onze-Lieve-Vrouwkapel van 1988.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Sint-Eloois-Vijve, 1869/2.
  • Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en Plannen, nummer 545: Kaart van de gemeente Sint-Eloois-Vijve, getekend door Cornelis Steur, landmeter van de kasselrij Kortrijk, 1764.
  • DELMOTTE M., Bezienswaardigheden, Het station van Sint-Eloois-Vijve, in De Gavergids, jg. 5, 1999, nummer 2, p. 5-7.
  • Gemeente Waregem, Overeenstemmingslijst, Straatnaamwijziging en nieuwe huisnummering, oktober 1990.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen

  • Is deel van
    Sint-Eloois-Vijve


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Transvaalstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15423 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.