Geografisch thema

Sociale woonwijk Zuid-Australiëplaats

ID
17027
URI
https://id.erfgoed.net/themas/17027

Beschrijving

Sociale woonwijk, "Zuid-Australiëplaats" of "Vliegplein" genoemd, waarvan de naam verwijst naar de financiële giften van Meulebekenaren die terugkeren uit Zuid-Australië en het "South Australian Belgian Relief Fund" dat door toedoen van burgemeester en amateuraannemer Edgard Van Baveghem 1000 aandelen van de bouwmaatschappij De Deeve koopt, waarmee de bouw van de woningen in deze wijk bekostigd wordt. Het kadaster registreert in 1929 de in het begin van de jaren 1920 uitgevoerde aanleg van de straat, samen met de Weggevoerdenstraat en de Oudstrijdersstraat deel van de wijk waar in april 1923 reeds de eerste twaalf huizen in opbouw zijn en de bouwmaatschappij De Deeve in totaal 35 sociale woningen laat optrekken. In het tweede kwart van de 20ste eeuw wordt hier café "Het Vliegplein" uitgebaat, later gekend als "Zuid-Australië" en "Vienne".

Architect is waarschijnlijk (Georges) Hendrickx, die de meeste woningen van De Deeve tijdens de jaren twintig ontwerpt.

In de knik van de straat, op de hoek met de Weggevoerdenstraat, verhard pleintje met centraal een treurwilg waarrond betonnen pijlers met buisleuning; aanpalend, driehoekig grasperkje. Eenheidsbebouwing van gekoppelde interbellumpanden, waarvan enkele voorzien van al dan niet verharde, laag omhaagde of ommuurde voortuintjes.

Woonhuizen in spiegelbeeldschema van twee traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok evenwijdig met straat; mechanische pannen) met roodbakstenen lijstgevels of bakstenen onderbouw met gecementeerde bovenbouw, betegelde onderdorpels, muuropeningen onder - onder meer witgeschilderde - betonnen lateien en rondboogdeuren onder strek met dito druiplijst. Enkele woonhuizen bewaren (deels) het houtwerk met kleine roedeverdeling, onder meer in bovenlichten van driedelige benedenvensters, en de rondboogdeur met kleine beglazing, onder meer nummers 4, 20, 26, 28, 35. Enkele hoekpanden met zijgevel opgaande in tuitgevel op getrapte schouderstukken; onder meer nummer 35 met afgeschuinde hoektravee en oculus en sierankers in zijgevel. Boven de ingang, sporadisch voorkomen van gevelnissen met afgeschuinde hoeken onder dito druiplijst op getrapte console, waarin beeldje van Onze-Lieve-Vrouw (met Kind). Enkele woonhuizen zijn in de loop der tijd verbouwd of gerenoveerd en hebben een nieuw parement en/of gewijzigde muuropeningen.

Deze wijk werd binnen de thematische inventarisatie van het sociale woningbouwpatrimonium niet geselecteerd als bouwkundig erfgoed omwille van onvoldoende erfgoedwaarde op Vlaams niveau.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207 : Mutatieschetsen, Meulebeke, Afdeling 2, 1929/65, 1974/23.
  • Onroerend Erfgoed, Archief Inventaris sociale woningbouwpatrimonium (2011-2016), Sitenaam MEULEBE_ZUID-AUSTRALIËPLN_3330.
  • Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, Dienst Onroerende Transacties, registratiefiches, SHM 3330, Meulebeke.
  • CALLAERT G. met medewerking van BOONE B. & MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Meulebeke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL38, (onuitgegeven werkdocumenten).
  • l'Habitation à Bon Marché 1924, 11, 252; 1925, 4, 79; 1926, 3, 62; 1927, 3, 58; 9, 176; 10, 195; 1928, 6, 118.
  • VANNESTE H. 2005: Meulebeke, in HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 107-108.
  • VERMEULEN B. 1995: 75 jaar bouwmaatschappij De Mandel, 1920-1995, Roeselare, 42.

Auteurs: Vandeweghe, Evert; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sociale woonwijk Zuid-Australiëplaats [online], https://id.erfgoed.net/themas/17027 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.