Het kasteeldomein ’t Couthof, gelegen langs de Couthoflaan te Proven, is beschermd als monument. De bescherming omvat het neoclassicistisch landhuis en het omliggende park met inbegrip van de in het park gelegen gebouwen en parkelementen, waaronder het koetshuis, de stallen, de dierenverblijven, een prieel, het boothuis, de ijskelder, de tuinvazen, een boomgaard, de moestuin, de bakstenen arcade en de personeelswoningen.
Het neoclassicistisch kasteel met landschapspark, waarin parkelementen, nutsgebouwen, tuinmanswoning is beschermd als monument omwille van het algemene belang gevormd door de:
Dit domein is van belang voor de cultuurhistorie en voor de architectuurgeschiedenis.
Als zijnde een historische site teruggaand op de heerlijkheid 't Couthof, voor het eerst vermeld in 1350, waar een - thans verdwenen - buitenplaats werd gebouwd op een motte aan de Gravendreef, door de familie van Hoorn.
Als zijnde gaaf bewaarde 19de-eeuwse kasteelsite nauw verbonden met Baron Jules Mazeman de Couthove; onder zijn impuls kreeg het domein in de tweede helft van de 19de eeuw zijn huidige vorm, werd het omliggende beboste landschap ontgonnen en werd in de omgeving van het kasteel een landelijke architectuur gecreëerd, getypeerd door een eclectische vormgeving.
Het kasteeldomein en realisaties in het omliggende vormen - samen met het nabijgelegen het reeds beschermde kasteeldomein de Lovie gebouwd onder impuls van Jules van Merris, tijdgenoot van Jules Mazeman,- een getuigenis van de esthetiserende aspiraties en de verfijnde levenswandel van de 19de- eeuwse landadel.
Het betreft een vrijwel onaangetast document van de 19de- eeuwse, landelijke leefwereld, een symbiose, waar verscheidene families leefden en werkten met het kasteel als middelpunt.
Als omvattend een fraai, neoclassicistisch kasteel - gebouwd als buitenplaats - met een 18de-eeuwse middenvleugel en twee 19de-eeuwse zijvleugels, getypeerd door een sobere, symmetrische gevel met dubbelhuisopstand. Het kasteel bewaart bovendien een merkwaardig interieur. Vermeldenswaardig zijn onder meer de interessante plattegrond met gang over gans de lengte van het gebouw, traphal onder koepel rechts ervan en enfilade van de salons erachter; de behouden interieuraankleding onder meer met Lodewijk XV- inslag confer de marmeren vloeren, de parketten, de vleugeldeuren met supraportes, de stucplafonds, gietijzeren slingertrap, de huiskapel met eclectische, neorococo-getinte aankleding.
Als omvattend een 19de -eeuws landschapspark, getypeerd door de landschappelijke vijver, graslanden, visueel assen en her en der verspreide tuinornamentiek en -meubilair en huisjes.
Als omvattend een koetshuis en achterliggend stallingen, gedateerd 1851, opgetrokken in een verzorgde baksteenarchitectuur met een neoclassicistische vormgeving.
Als omvattend een merkwaardige, pagodevormige duiventil met hondenhok, vermoedelijk tevens dateren uit de tweede helft van de 19de eeuw, opgetrokken in imitatie-vakwerkbouw.
Als omvattend een schuurtje, een achtzijdig prieeltje met uitzicht op de vijver en het kasteel, een boothuisje aan de oever van vermelde vijver, met verzorgde vormgeving opgetrokken in de streekeigen vakwerkbouw.
Als omvattend twee monumentale, gietijzeren 'Medici'-vazen op dito neorenaissance voetstuk.
Als omvattend een fraai, neoclassicistisch prieeltje, gebouwd op ijskelder met bakstenen gewelf, daterend van circa 1870, met verheven ligging in de visuele noordoost-zuidwest as van het park; zowel de folie als de ijskelder vormen een belangrijke elementen in het binnen het domein, als verpozingsoord en als opslagplaats voor bederfbare producten.
Als omvattend een restant van een boomgaard, een vrij gaaf bewaarde moestuin met hoge leifruitmuren, smeedijzeren hekken en gemetselde hekpijlers met bekroning, met pittoreske tuinmanswoning in pseudo-vakwerkbouw en twee kweekserres met houten bovenbouw, onmisbare elementen in het kasteeldomein.
Als omvattend een aan de straatoverzijde gelegen en gaaf bewaarde conciërgewoning, daterend uit het derde kwart van de 19de eeuw, opgetrokken in verzorgd metselwerk getypeerd door de geblokte hoekbanden en omlijstingen.
Als omvattend de Uitkijk of Galge, id est een neogotische bakstenen arcade op een lage terp, gebouwd als oriëntatiepunt midden een doolhof aangelegd in 1860-1870 door baron Jules Mazeman en als zijnde thans een belangrijk parkelement gelegen in de visuele noordoost-zuidwest as van de parkaanleg.