Beschermd monument

Duits militair erekerkhof

Beschermd monument van tot heden

ID
13101
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/13101

Besluiten

Duitse militaire begraafplaats
definitieve beschermingsbesluiten: 06-09-2002  ID: 3920

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De Duitse militaire begraafplaats te Langemark is beschermd als monument sinds 6 september 2002. Op 31 juli 1943 werd het militair kerkhof beschermd als landschap. De bescherming als landschap werd echter opnieuw ingetrokken op 11 december 1945.



Waarden

De Duitse militaire begraafplaats is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

De Duitse militaire begraafplaats te Langemark is één der slechts vier bewaard gebleven Duitse militaire begraafplaatsen uit de Eerste Wereldoorlog in Vlaanderen, met name in de Westhoek, naast deze van Diksmuide-Vladslo (samen met Käthe Kollwitz's Treurend Ouderpaar op 18 maart 1997 beschermd als monument), de andere te Hooglede en te Menen.
Ontstaan in oktober 1914 op de resten van een Britse militaire begraafplaats, zou de begraafplaats nog tijdens de oorlogsjaren uitgroeien tot een verzamelplaats voor -overwegend Duitse- gesneuvelden. Na de oorlog groeide de begraafplaats onder impuls van de Deutsche Kriegsgräbelfürsorge uit tot een uitsluitend Duitse militaire erebegraafplaats, gekenmerkt door de aanwezigheid van onder meer ruim 3000 oorlogsvrijwilligers, overwegend studenten, in de herfst 1914 gevallen bij de vruchteloze bestorming van Langemark. Reden waarom de begraafplaats in 1943 op aandringen van de bezetter 'gerangschikt' werd als landschap (besluit dat na de Tweede Wereldoorlog, in 1945 prompt werd ingetrokken).
Na 1952, ingevolge de beslissing van de Belgische en Duitse overheden om het aantal Duitse militaire begraafplaatsen uit de Eerste Wereldoorlog in Vlaanderen te reduceren tot vier, werd op de bestaande begraafplaats te Langemark onder meer plaats geruimd voor een Kamaradengraf met stoffelijke resten van 25000 niet-geïdentificeerde Duitse gesneuvelden.
Omwille van zijn ontstaansgeschiedenis temidden het front (getuige onder meer de bewaarde Duitse bunkers), zijn verdere ontwikkeling tot erebegraafplaats na de oorlogsjaren, en de aanwezigheid van ruim 44000 tijdens de Eerste Wereldoorlog gesneuvelde Duitse militairen -de toenmalige 'vijand'-, vormt deze begraafplaats aldus één der meest schrijnende en markante getuigen van de "Grote Oorlog".

artistieke waarde

In zijn huidige vorm, en spijts enkele ingrijpende wijzigingen nog in 1984, beantwoordt de Duitse militaire begraafplaats te Langemark nog in grote mate aan de aanleg door de Deutsche Kriegsgräberfürsorge in 1930-1932, naar ontwerp van een zekere Tischler, met name: een ruim rechthoekig grasveld, dicht beplant met eikenbomen, deels omheind met een lage muur in rode Weserzandsteen, aan straatzijde doorbroken door een massief rood zandstenen portaal, verder een beukenhaag, beek en dubbele wilgenrij. Voorkomen waarin de begraafplaats korte tijd na de ingebruikname door S. Scharfe met schitterende foto's werd gepubliceerd in het verzamelalbum Deutschland Über alles. Ehrenmahle des Weltkrieges. De rouwende bronzen beeldengroep van Emiel Krieger, de verspreide groepjes basalten kruisen, de eindeloze, later ingebrachte granieten zerkjes en bronzen platen met namen van gesneuvelden ogen geenszins heroïsch, maar vormen door hun strakke vormgeving, donker materiaalgebruik en ingetogen soberheid een stil, verwezen memoriaal.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Duitse militaire begraafplaats Langemark

Klerkenstraat 86 (Langemark-Poelkapelle)
Duitse militaire begraafplaats, met doden uit de Eerste Wereldoorlog. De eerste doden werden er tijdens de oorlog begraven. Na de oorlog werd de begraafplaats uitgebreid. In 1955 volgde een nieuwe uitbreiding, met onder meer een 'Kameradengrab'. De begraafplaats, naar ontwerp van Robert Tischler en Georg Fischbacher, wordt gekenmerkt door het poortgebouw uit rode zandsteen, de beeldengroep van E. Krieger en drie Duitse bunkers van de Koekuitstellung. In een geometrisch patroon liggen, verspreid over het terrein, vierkante, platte grafstenen. Hier en daar staan groepjes van drie kruisen uit basalt. Hoge bomen overschaduwen het geheel.

Is de omvattende bescherming van

Drie Duitse militaire posten Koekuit-Stellung

Klerkenstraat (Langemark-Poelkapelle)
Drie Duitse betonnen militaire posten uit de Eerste Wereldoorlog, die deel uitmaakten van de 'Koekuit-Stellung'.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.