De evenwichtig opgebouwde, overzichtelijke binnenruimte gearticuleerd door rondboogarcaden op zuilen en pseudo-kruisgewelven getuigt nog steeds - niettegenstaande de overschildering van de fraaie polychromie - van de tijdstyperende totaalvisie waarbij de binnendecoratie werd gerealiseerd door een vaste équipe van kunstenaars in dit geval de beeldhouwers Van Rijswijck-Bogaerts en De Boeck-De Wint, de Luikse schilder Tassin en het glasatelier Osterrath uit Tilff.

Met haar transeptloos volume met basilicale opstand en vrijwel over de ganse lengte doorgetrokken zijbeuken vormt de in bak- en natuursteen opgetrokken Sint-Pieter- en -Pauluskerk (1864-1867) een opmerkelijk voorbeeld van neoromaanse religieuze architectuur. Met als uitgangspunt het behoud van de twee witnatuurstenen romaanse torens die niet alleen het stijlidioom bepaalden maar ook als module fungeerden werd een uniek ensemble gecreëerd waarbij de 12de-eeuwse torens op voortreffelijke wijze werden geïntegreerd in een evenwichtig opgebouwd, schrijnvormig volume met typerend chromatisch contrast, sterke horizontaliteit, identiek afgewerkte, vlakke oost- en westgevel en ingetogen decoratie. Dit schrijnvormig effect wordt nog benadrukt door de specifieke inplanting op een heuvel, ruimtelijk van de dorpsbebouwing geïsoleerd door de hoge kerkhofommuring met fraaie natuurstenen hekpijlers met siervaasbekroning ter hoogte van de hoofdingang. Op de Antwerpse Sint-Jozefskerk (1862-1864) na zijn enige neoromaanse kerkproject vormt Neerijse een opmerkelijke realisatie binnen het overwegend neogotisch oeuvre van de Antwerpse provinciaal architect Eugène Gife (1819-1890) wiens zin voor ruimte-en lichtwerking alsook voor klassieke verhoudingen en proporties ook de Sint-Pieter-en-Pauluskerk typeren.