Beschermd cultuurhistorisch landschap

Dorpskom Gaasbeek

Beschermd cultuurhistorisch landschap van tot heden

ID
1771
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/1771

Besluiten

Dorpskom van Gaasbeek
definitieve beschermingsbesluiten: 06-11-1946  ID: 170

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming als landschap betreft de dorpskom van Gaasbeek. De afbakening wordt gevormd door het bijna rechthoekige Arconateplein en strekt zich ten noorden en ten westen uit tot respectievelijk de Beek en de Molenbeek. Ten oosten omvat de bescherming het deel van de Donkerstraat met de ommuurde parochiekerk en pastorie en ten zuiden het begin van de Onderstraat met café/brouwerij/hoeve De Molensteen. Op 5 januari 1973 werd de bescherming aan de noordzijde uitgebreid met twee percelen respectievelijk één ten noordwesten en één ten zuidoosten van de Beek.



Waarden

De dorpskom van Gaasbeek is beschermd als landschap omwille van het algemeen belang gevormd door de:

esthetische waarde

-


Aanduiding van

Is de bescherming van

Dorpskom Gaasbeek

Arconateplein, Donkerstraat, Onderstraat, Oude Winkelstraat, Winkelstraat (Lennik)
De beschermde dorpskom van Gaasbeek wordt gevormd door het bijna rechthoekige Arconateplein en strekt zich ten noorden en ten westen uit tot respectievelijk de Beek en de Molenbeek.

Is de omvattende bescherming van

De Molensteen

Donkerstraat 20 (Lennik)
Op de hoek met de Onderstraat, café, boerderij en brouwerij. Inrijpoort met houten latei onder een pannen schilddak. Dubbelhuis met één bouwlaag, vijf traveeën en pannen zadeldak.


Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw met ommuurd kerkhof

Donkerstraat (Lennik)
Mooi bakstenen kerkje met omringend kerkhof ingeplant aan de voet van een heuvelrug, met beboomd rechthoekig dorpsplein ten westen.


Pastorie Onze-Lieve-Vrouwparochie

Donkerstraat 21 (Lennik)
Ingeplant op een helling ten noordoosten van de kerk. Dubbelhuis met twee verdiepingen, vijf traveeën en een kunstleien zadeldak, uit de tweede helft van de 18de eeuw.


Schandpaal

Donkerstraat (Lennik)
Ten westen van de kerk ligt het dorpspleintje met de arduinen schandpaal: gladde schacht met een hoge sokkel en bekroning zonder opschrift.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Gaasbeek, Sint-Laureins-Berchem, Oudenaken en Elingen

Gooik, Kester, Leerbeek (Gooik), Halle (Halle), Gaasbeek, Sint-Kwintens-Lennik, Sint-Martens-Lennik (Lennik), Elingen, Pepingen (Pepingen), Oudenaken, Sint-Laureins-Berchem, Sint-Pieters-Leeuw, Vlezenbeek (Sint-Pieters-Leeuw)
Het landschapsbeeld dat kan afgeleid worden uit de Ferrariskaarten (1771-1777) sluit reeds goed aan bij het huidige landschap. De interfluvia werden toen ook reeds gekenmerkt door een open akkerlandschap. Alleen langs de grotere wegen waren er bomenrijen in dit open landschapscompartiment. De valleien vormden langgerekte groene linten, met weiden en enkele bosjes. Van de 10de tot de 13de eeuw greep de mens zeer sterk in in het Pajotse landschap. De ‘grote ontginningen’ zetten bos, heide en moeras om in vruchtbare landbouwgrond. Het kasteel van Gaasbeek vormde het centrum van het Land van Gaasbeek, horend bij hertogdom Brabant. Het kasteel van Gaasbeek werd omstreeks 1235 opgetrokken door de hertogen van Brabant. Het was een op een hoogte ingeplante en volledig omgrachte burcht die weerwerk moest bieden tegen de dreigingen van de graafschappen Vlaanderen en Henegouwen.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dorpskom Gaasbeek [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/1771 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.