beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek

Gotem: agrarische omgeving Fonteinhof en dorpskern

beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek van 09-07-2003 tot heden

ID: 3111
URI: https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3111

50 m

Basis Lagen

OSM-Basiskaart
Ortho
GRB-Basiskaart
GRB-Basiskaart in grijswaarden

Besluiten

Fonteinhof, toegangsweg en omgrachting en agrarische omgeving, met kassei- en voetweg
definitieve beschermingsbesluiten: 09-07-2003 ID: 4070

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Provincie
Limburg: Gemeente
Tongeren-Borgloon: Deelgemeente
Gotem: Straat
Fonteinhof, Gotemstraat, Groenendaalstraat, Pegelsveld: Locatie
Fonteinhof, Gotemstraat, Groenendaalstraat, Pegelsveld (Tongeren-Borgloon): Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m: Oppervlakte zone
80 604m²: Beschermingsdossiers
4.02/73009/115.1 DL002260 OL001911

Typologie: afsluitingshagen, gemeentehuizen, hoogstamboomgaarden, individuele bomen, kasseiwegen, kerkhoven, lagere scholen, oorlogsgedenktekens, opgaande bomen, pastorieën, tuin- en parkbeplantingen, vredesbomen
Soort: Alnus cordata, Crataegus, Ginkgo biloba, Platanus hispanica (x)

Project beschermingsdatabank 2013-2016 (beschermingen: van 01-01-2013 tot 30-06-2016)

Beschrijving

De bescherming als dorpsgezicht betreft het domein Fonteinhof, met name de agrarische omgeving en boomgaarden van de voormalige herenhoeve en de dorpskern van Gotem, bestaande uit de parochiekerk Sint-Nicolaas en -Dionysius, de pastorie en het gemeentehuis van Gotem met gemeenteschool. De als monument beschermde herenhoeve maakt geen deel uit van het dorpsgezicht.

Waarden

De agrarische omgeving van Fonteinhof, met inbegrip van kassei- en voetweg, is beschermd als dorpsgezicht omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde, sociaal-culturele waarde

Het Fonteinhof is als vanouds omgeven door een buffer van hoogstamboomgaarden en landbouwland, nog gedeeltelijk afgeboord met meidoornhagen, waardoor een in historisch en functioneel opzicht representatief ensemble wordt gevormd. De buitenoevers van de ringgracht, gevoed door de Herkebeek, zijn begroeid met hoog geboomte, dat het site een gesloten en melancholisch karakter bezorgt. Het ensemble is via de toegangsdreef duidelijk gefixeerd op de oude dorpskern, waarvan de pastorie en het gemeentehuis-school met hun respectievelijke omgeving (waaronder ook het voormalige kerkhof rond de Sint-Dionysiuskerk wordt begrepen) representatieve getuigen zijn van de dorpsgeschiedenis en bijdragen tot de beeldbepalende en esthetische waarde van het geheel.

Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Gemeentehuis van Gotem en gemeenteschool

Gotemstraat 20 (Tongeren-Borgloon)
L-vormig complex in neotraditionele stijl van circa 1900. Nagenoeg vierkant hoofdgebouw van twee traveeën en twee bouwlagen onder schilddak.

Oorlogsmonument

Gotemstraat (Tongeren-Borgloon)
Oorlogsmonument van de Eerste Wereldoorlog. Hardstenen pijler met beeldje in nis.

Parochiekerk Sint-Nicolaas en -Dionysius

Gotemstraat 54 (Tongeren-Borgloon)
De kerk is gelegen binnen het ommuurde kerkhof. Romaanse kerk met schip uit tweede helft 12de eeuw en absis van circa 1220-1230. Oorspronkelijk tweebeukige kerk, met een zijbeuk aan de noordzijde.

Pastorie van de Sint-Nicolaas en -Dionysiusparochie

Gotemstraat 56 (Tongeren-Borgloon)
De eerste vermelding van een pastorie, gelegen naast de kerk, dateert van 1624. Het huidige gebouw dateert uit derde kwart 19de eeuw.

Treurbeuk als vredesboom

Gotemstraat (Tongeren-Borgloon)
In een keurig aangelegd plantsoentje afgeboord met randpalmen staat bij het oorlogsmonument een mooi gevormde treurbeuk. De boom werd als vredesboom aangeplant.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Kasteeldorpen Voort en Gotem met Romeinse weg

Gutschoven, Mettekoven (Heers), Brustem, Groot-Gelmen (Sint-Truiden), Borgloon, Broekom, Gotem, Hendrieken, Hoepertingen, Rijkel, Voort (Tongeren-Borgloon)
Dit gebied is gelegen in Droog-Haspengouw op de zuidwest-rand van het massief van Borgloon. De centrale verbinding in dit gebied wordt gevormd door de Romeinse weg die van west naar oost loopt. De Herkebeek of Molenbeek, één van de bovenlopen van de Herk, doorkruist het gebied van zuid naar noord. De beek heeft hier een diep, asymmetrisch dal ingesneden. De omgeving van Voort vertoont het traditionele, open uitzicht van de Haspengouwse akkerbouwstreek. Voort is dan ook een klein landbouwdorp, gedomineerd door het kasteel en enkele grote landbouwbedrijven. Gotem is een kleine kern gelegen in dezelfde beekvallei, maar op enige afstand van de Romeinse weg. Het gehucht Helshoven ligt langs de Herk en kenmerkt zich door enkele grote hoeves en een kapel en kluis.

Parkje, tuin en boomgaard van het Fonteinhof

Fonteinhof 1-2 (Tongeren-Borgloon)
nterbellumtuin aangelegd in het ouder park bij het herenhuis van een historische, omwalde hoeve, met kern uit de 17de eeuw, waarvan de configuratie sedert de Ferrariskaart (1774-1775) nagenoeg ongewijzigd bleef. Bewaarde grachten.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Gotem: agrarische omgeving Fonteinhof en dorpskern [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3111 (geraadpleegd op 24 april 2025).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.