Beschermd cultuurhistorisch landschap

Kasteeldomein van Leeuwergem

Beschermd cultuurhistorisch landschap van tot heden

ID
9013
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/9013

Besluiten

Kasteel van Leeuwergem en omgeving
definitieve beschermingsbesluiten: 10-07-1973  ID: 657

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming als landschap omvat het kasteel van Leeuwergem en de omgeving.



Waarden

Het kasteel van Leeuwergem en de omgeving ervan is beschermd als landschap omwille van het algemeen belang gevormd door de:

archeologische waarde

in casu oudheidkundige waarde

historische waarde

in casu architecturale waarde:

esthetische waarde

-


Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Beukendreef bij kasteeldomein Leeuwergem

Hebbegem (Zottegem)
Een dreef bestaande uit hoofdzakelijk gewone beuk die vanaf de Dassegemstraat toegang verleent tot het kasteel van Leeuwergem. De dreef bestaat uit opgaande beuken met een aantal zomereiken en canadapopulieren die er als inboet zijn geplant. Alle toegangswegen naar het kasteel zijn beboomde dreven, een drevenpatroon dat al sinds de 18de eeuw vastligt.


Beukendreef Kasteeldreef bij kasteeldomein Leeuwergem

Kasteeldreef (Zottegem)
De Kasteeldreef bestaat uit twee delen die van elkaar worden gescheiden door de Kruisdreef. Het eerste deel, vanaf de Europaweg tot de Kruisdreef, is een beukendreef van jonge opgaande bomen die op het einde van de 20ste eeuw werd uitgevoerd ter vervanging van zéér oude beuken die nog uit de periode van de aanleg van het domein in de 18de eeuw dateerden. De bomen werden geveld om veiligheidsredenen.


Concentrische beukenrij bij sfinxenvijver kasteeldomein Leeuwergem

Kasteeldreef 1 (Zottegem)
Het weidse perspectief van uit het kasteel over de grote spiegelvijver wordt tegen de bosrand afgesloten met een concentrische bomenrij van opgaande beuk. De aanplant bij de sfinxenvijver werd uitgevoerd met bruine beuken. De nu niet meer zo intacte bomenrij vertoont zware entwonden. Alle beuken verkregen een uniforme bruine bladkleur door monoklonaal materiaal te verzamelen en dit te enten op onderstammen van gewone beuk.


Dubbele beukendreef bij kasteeldomein Leeuwergem

Kasteeldreef (Zottegem)
De Kasteeldreef bestaat uit twee delen die van elkaar worden gescheiden door de Kruisdreef. Het eerste deel, vanaf de Europaweg tot de Kruisdreef, is een enkele beukendreef. Het tweede deel is een zéér lange dubbele dreef (circa 475 meter lang) van opgaande gewone beuken die gesitueerd is tussen de Kruisdreef en het plein vóór de voorhof van het kasteel. Deze laatste dreef wordt hier beschreven in de inventarisatiefiche. Het is een aanplanting die halverwege de 20ste eeuw werd uitgevoerd. Na de Tweede Wereldoorlog zijn er veel bomen gekapt in het kasteeldomein om met de opbrengst de belastingen op eigendommen en de successierechten te betalen voor de tijdens de oorlog overleden familieleden. Het is een dubbele dreef met een onregelmatig plantverband. Bij het kruispunt met de Kruisdreef staan er ook oudere lindebomen.


Gekandelaarde lindenrijen bij erekoer kasteeldomein Leeuwergem

Kasteeldreef 1 (Zottegem)
Tussen de dubbele kasteeldreef en het voorhof van het kasteel is de dreef pleinvormig verbreed om een weids blikveld op het kasteel mogelijk te maken. Dit plein is afgeboord met twee rijen gekandelaarde lindes. Deze aanplanting is nog een restant van de 18de-eeuwse parkrealisatie. Er is wat uitval en de samenstelling bestaat uit winterlinde, zomerlinde en Hollandse linde. Vermoedelijk is de ongelijksoortigheid het resultaat van verschillende inboeten die gebeurden met lokaal ingezameld plantgoed.


Kasteeldomein van Leeuwergem

Kasteel van Leeuwergem 1 (Zottegem)
Waterkasteel in Lodewijk XV-stijl uit 1764, toegankelijk via een dreef, een bakstenen brug uit het interbellum en een erekoer met flankerende dienstgebouwen. Het kasteel is uitgewerkt als een sober en symmetrisch volume met rococo-inslag, heeft twee bouwlagen, en is opgebouwd uit negen traveeën bij voor- en achtergevel en zeven aan de zijgevels. Het is gelegen in een omringend park met een geometrische aanleg uit de tweede helft van de 18de eeuw, aangevuld met een vroeg-landschappelijk ‘Engels park’.


Lijnaanplanting opgaande zilveresdoorn bij kasteeldomein Leeuwergem

Kasteeldreef 1 (Zottegem)
Het perspectief van uit het kasteel in westelijke richting over de kleine spiegelvijver wordt afgesloten met een concentrische bomenrij van opgaande zilveresdoorn. Deze boomsoort staat onder andere gekend omwille van zijn geel tot rode herfstverkleuring. Het betreft hier een heraanplanting die dateert uit medio 20ste eeuw.


Lindendreef bij kasteelgracht kasteeldomein Leeuwergem

Kasteeldreef 1 (Zottegem)
De dreef ten noorden van het kasteel, langs de kasteelgracht, bestaat uit enerzijds een jonge opgaande bomenrij die werd aangeplant in de tweede helft van de 20ste eeuw (dit zijn telkens de bomenrijen dichtst bij de vijver). De buitenste bomenrij anderzijds bestaat nog uit de bomen die zijn aangeplant bij de aanleg van het domein in de 18de eeuw. Deze oude lindes zijn traditioneel gekandelaard, er zijn nog 10 van de 15 originele lindes aanwezig. De bomenrijen aan de waterkant werden vervangen door jonge Hollandse linden; de oude gekandelaarde linden zijn zomerlinden.


Lindendreven bij grote spiegelvijver kasteeldomein Leeuwergem

Leeuwergem (Zottegem)
Twee lindendreven langs de grote spiegelvijver. De dreven aan de oost- en westzijde van de kasteelvijver bestaan uit enerzijds een jonge opgaande bomenrij die werd aangeplant in de tweede helft van de 20ste eeuw (dit zijn telkens de bomenrijen dichtst bij de vijver). De buitenste bomenrijen anderzijds bevatten nog de bomen die zijn aangeplant bij de aanleg van het domein in de 18de eeuw. Deze oude lindes zijn traditioneel gekandelaard. Aan de oostzijde zijn er nog 18 en aan de westzijde 19 originele lindes aanwezig. De bomenrijen aan de waterkant werden vervangen door jonge Hollandse linden; de oude gekandelaarde linden zijn zomerlinden. Er is ook nog een minder geslaagde inboet met beuk en een zilverlinde. Bij de toegang tot het lovertheater staat nog een enorme beuk in de dreef met een stamomtrek van 499 cm (2007).


Lovertheater uit haagbeuk Kasteeldomein Leeuwergem

Kasteeldreef 1 (Zottegem)
Het lovertheater is volledig aangelegd in haagbeuk en is uniek in zijn soort voor België. Er is een gecompartimenteerde inkompartij die met geschoren hagen en leilindes werd afgeboord. Haaks op de inkompartij is de toegang tot het theater, met op het einde het centrale middenvak. Ook op het eind van de toegang zijn er links en rechts de berceaus die het theater volledig ontsluiten en toegang geven tot de loges. De loges zelf zijn telkens afgeboord met, op overkijkbare hoogte, geschoren hagen.


Lovertheaterdreef met beuk en zomereik bij kasteeldomein van Leeuwergem

Lovertheaterdreef (Zottegem)
Een dreef bestaande uit hoofdzakelijk zomereik die vanaf het dorp van Leeuwergem toegang verleent tot het kasteel van Leeuwergem. De dreef bestaat uit opgaande eiken met een aantal beuken die er vermoedelijk als inboet zijn geplant. Alle toegangswegen naar het kasteel zijn beboomde dreven, een drevenpatroon dat al sinds de 18de eeuw vastligt.


Opgaande zomerlinde bij dienstgebouw kasteeldomein Leeuwergem

Leeuwergem (Zottegem)
Zwaar ontwikkelde opgaande lindeboom bij de toegang van de dienstgebouwen van het kasteel. De inplanting doet vermoeden dat deze linde het restant is van een traditionele aanplant van welkomstbomen. Welkomstbomen werden meestal per twee voorzien en zijn een zéér oud gebruik waarbij men geloofde dat door de zuiverende werking van de bomen de bewoners beschermd werden van kwade invloeden.


Oranjeriedreef kasteeldomein van Leeuwergem

Oranjeriedreef (Zottegem)
Een dreef bestaande uit opgaande zomereik die vanaf Hebbegem toegang verleent atot het kasteel van Leeuwergem. Alle toegangswegen naar het kasteel zijn beboomde dreven, een drevenpatroon dat al sinds de 18de eeuw vastligt.


Twee welkomstlinden Kasteeldreef Leeuwergem

Leeuwergem (Zottegem)
De twee eerste bomen in de kasteeldreef van Leeuwergem zijn welkomstbomen. Twee opgaande zomerlinden die sterk in leeftijd verschillen. De linkse is een enorme boom met een stamomtrek van 460 cm (2007) en behoort tot de oudste bomen in het kasteeldomein (tweede helft 18de eeuw), de rechtse is een jonge boom die er ter vervanging is gekomen. Het aanplanten van welkomstbomen is een zéér oud gebruik waarbij men geloofde dat door de zuiverende werking van de bomen de bewoners van het kasteel beschermd werden van kwade invloeden.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Kasteeldomein van Leeuwergem en omgeving

Balegem (Oosterzele), Elene, Leeuwergem, Oombergen (Zottegem)
Het kasteeldomein van Leeuwergem, bij Zottegem gelegen, behoort tot de belangrijkste 18e eeuwse realisaties van Vlaanderen. Behalve om het kasteel is het domein vooral bekend om zijn park, waarin de klassieke ‘Franse’ tuin, met een voor België uniek looftheater, overvloeit in een romantisch ‘Engels’ park. Een lange dreef leidt naar het omwalde kasteel. De dorpskern van Leeuwergem is door middel van een dreef verbonden met het park. Ten westen van het kasteel bevindt zich een open akkercomplex, in het westen begrensd door Elene met windmolenromp van de Stenen Molen.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein van Leeuwergem [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/9013 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.