erfgoedobject

Kasteeldomein Munkegoed

bouwkundig / landschappelijk element
ID
205629
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205629

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel Munkegoed
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Historiek

De oudste vermelding van de site dateert van 1274. In het testament van Maria, echtgenote van Jan van Hertsberge werd een schenking gedaan van 41 bunder woestenij met een mansus of landgoed in Wingene en Ruddervoorde aan het klooster van Onze-Lieve-Vrouw Ter Duinen. Het charter maakt melding van "41 bunder woestenij met reeds geplagde landen, hofhuizen en andere bebouwing daarop staende". Tijdens de godsdiensttroebelen in de tweede helft van de 16de eeuw werd het goed geplunderd en verlaten. Vanaf het begin van de 17de eeuw werden nieuwe abdijgebouwen in gebruik genomen. Tijdens de oorlogen van Lodewijk XIV werd de abdij geregeld gebruikt voor logement van soldaten. In 1796 werd het ganse domein door de Fransen aangeslagen. Op het domein stond een hoeve met stallingen, vijf kleine hoeven en een aantal kleine huisjes. Op het primitief kadasterplan (circa 1829) is het kasteel opgesplitst in twee woonhuizen en is het aangeduid als "oud Munke Casteel". Het is gelegen in een tweeledige, rechthoekige omwalling met in het tweede gedeelte twee landgebouwen in een boomgaard. Het gebied rondom het kasteel is via een dicht dambordvormig drevenpatroon ontsloten. Volgens het kadaster organiseert de toenmalige Brusselse eigenaar Constantinus Ophoven-Suys een grote verbouwingscampagne in 1852. Toen werd de omwalling volledig gesupprimeerd, de landgebouwen worden afgebroken en de twee woonhuizen worden samengevoegd en verbouwd tot kasteel. Tegelijk worden het bos en het landbouwgebied ten noordwesten van het kasteel heraangelegd als park, door het kadaster omschreven als "grond van vermaak". In hetzelfde jaar wordt de bijhorende hoeve opgetrokken (nummer 37). Het kadaster registreert de aanbouw van twee smalle volumes in het midden van de voor- en achtergevel. Het kadaster vermeldt in 1890 dat meer dan tien jaar daarvoor een serre werd gebouwd ten zuiden van de hoeve.

Beschrijving

Een plaatsbezoek werd ons geweigerd. Bijgevolg werd een beschrijving aan de hand van oude postkaarten en vanop de openbare weg gemaakt. Vrijstaand kasteel ingeplant binnen een ruime parkaanleg met laat 19de-eeuwse landschappelijke kenmerken, parkvijver en parkboomgroepen met omliggende bossen. Aan de straat gelegen ommuurde siertuin, teruggaand op vroegere moestuinruimte. Vrij sober neogotisch kasteel. Hoofdvolume van twee bouwlagen hoog onder een leien zadeldak. Verankerde baksteenbouw, bepleisterd en geschilderd. Opvallende centrale toren voorzien van een ingesnoerde naaldspits. De gevels zijn opengewerkt met rechthoekige muuropeningen.

  • Heemkundig kring Ons Wingene, Fototheek.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Primitief kadasterplan, 207: Mutatieschetsen, Wingene, 1865/23, 1890/13.
  • PATTEEUW J., Feodaal overzicht van Wingene, in Ons Wingene, jaarboek 10, deel 2 (2007), p. 167-169.

Bron: GILTÉ S. & BAERT S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wingene, Deelgemeente Zwevezele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL43, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Toegangsdreef en belvedère

Het domein Munkegoed is bereikbaar via een toegangsdreef vertrekkend vanaf de Kortrijksestraat. De dubbele, circa één kilometer lange dreef ligt in het verlengde van de toegangsdreef van het kasteel Raepenburg en staat reeds als één van de vele enkele dreven in het Munkbos op de Ferrariskaart (1771-1777) afgebeeld. De aanleg van het park in landschappelijke stijl, die samenhangt met de verbouwingen uit 1852, is voor het eerst zichtbaar op de topografische kaart van 1861. De huidige naar het noorden toe verbredende vijver met golvende oevers wordt op de topografische kaart van 1926 nog als een ovale vijver in de as van de toegangsdreef afgebeeld. Ook het drukke padenpatroon dat nog tot in 1926 gekarteerd wordt, is vanaf de tweede helft van de 20ste eeuw in vereenvoudigde vorm bewaard. Op het perceel ten zuiden van de moestuin werd een boomgaard aangelegd. Deze is nog niet zichtbaar op de topografische kaart van 1926, maar staat wel afgebeeld op de kaart van 1968. Tussen het kasteel en de boomgaard werd op een kunstmatig heuveltje een belvedère gebouwd. Deze tuinkoepel uit beton of cementrustiek bestaat uit een door pilaren geschraagd rond dak met leuningen van imitatietakken.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1861, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1926, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1968, schaal 1:25.000.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Is deel van
    Lakebossen en Munkebossen

  • Is deel van
    Munkelostraat

  • Is gerelateerd aan
    Boswachterswoning

  • Is gerelateerd aan
    Hoeve Munckehof


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein Munkegoed [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205629 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.