erfgoedobject

The Island of Ireland Peace park

bouwkundig element
ID
200693
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200693

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gedenksite langs de Armentierssteenweg, op ongeveer 650 meter ten zuidwesten van de markt van Mesen en op 260 meter ten zuidoosten van het ‘New Zealand Memorial Park’, tegen de flank van de heuvelrug van Mesen (‘Messines Ridge’), met een weids uitzicht op de omgeving. 

Historische beschrijving

‘The Island of Ireland Peace Park’ of het ‘Ierse vredespark’ wil een nationaal gedenkteken zijn waarbij alle Ieren herdacht worden die omgekomen zijn tijdens de Eerste Wereldoorlog, en dit zonder rekening te houden met afkomst, religie of militaire eenheid.

Aan de basis van dit initiatief ligt 'A Journey of Reconciliation Trust', een vereniging (opgericht in oktober 1998) waarin een groep mensen zetelt, afkomstig uit zowel de Republiek als uit Noord-Ierland, met zowel katholieke/nationalistische als protestantse/unionistische achtergronden. Met hun vredespark willen ze verwijzen naar de Mijnenslag van 7-14 juni 1917, toen twee Ierse divisies met tegengestelde politieke achtergrond – namelijk de katholieke ‘16th (Irish) Division’ en protestantse '36th (Ulster) Division' zij aan zij vochten in de omgeving van Wijtschate.

Er werd gezocht naar een typisch Iers symbool, dat geen van beide partijen tegen het hoofd kon stoten. De 'Round Tower' is gebaseerd op de torens, die vermoedelijk in de 10de eeuw werden gebouwd door de Kelten als verdedigingswerk tegen de Vikingen. Toen was nog geen sprake van verdeeldheid op het eiland. Vandaag de dag zouden er nog een 65-tal in Ierland bewaard gebleven zijn. De stenen waarmee de toren aan de buitenkant is opgetrokken, zijn afkomstig van het ‘St. Mary’s Hospital’ te Mullingar dat werd afgebroken. Dit hospitaal werd gebouwd tijdens de grote hongersnood die het eiland teisterde tussen 1846 en 1849, waarbij minimum 1 miljoen Ieren door honger en ontbering omgekomen zouden zijn en nog eens een miljoen Ieren zouden geëmigreerd zijn.

De onvolledige cirkelvormige aarden wal aan de zuidelijke rand van het park verwijst naar de prehistorische cirkelvormige ringforten die her en der in Ierland worden aangetroffen. De beplanting van het park bestaat voor een groot deel uit taxussen, een typische funeraire boom, die in het Engels ook wel eens wordt aangeduid met 'Irish Yew'.

De toren met park is ontworpen door de architecten John O’Grady (Ierland) en Toon Breyne (Ieper). Ze werd voor een groot deel opgetrokken met medewerking van jongeren met zowel katholieke als protestantse achtergrond. De werkzaamheden startten in mei 1998. Op 11 november 1998 werd het vredespark ingehuldigd door de Ierse president McAleese, in aanwezigheid van de Queen Elizabeth II en Koning Albert II en tal van hoogwaardigheidsbekleders. 

Beschrijving

Ronde toren van 30,5m hoog met een diameter tussen de 6,3m en 4,9m, met een kegelvormig dak. De binnenmuur van de toren is opgetrokken in volle betonblokken. Het grootste deel van de buitenbekleding van de toren bestaat uit Ierse breuksteen. Binnenin de toren zijn de 'war memorial books' van John French (1922) terug te vinden met de namen van ongeveer 49.000 Ierse mannen die stierven tijdens de Eerste Wereldoorlog. Op de vloer van de toren is het volledige Ierse eiland gegrift, zonder enige scheidingsgrens.

De toren staat in een speciaal daartoe aangelegd 'vredespark'. De toegangsmuur is eveneens opgetrokken uit Ierse breuksteen. Het toegangshekken is met de hand gesmeed.

Langs het pad naar de toren staan vier rechthoekige, rechtopstaande zuilen met de tekst op een bronzen plaat: ‘Vredespark van het Ierse Eiland. Deze vredestoren, ter nagedachtenis – Van allen van het Ierse Eiland – Die in de Eerste Wereldoorlog – Vochten en sneuvelden, – Werd opgericht door – ‘A Journey of Reconciliation Trust’ – Met de steun van de bevolking van Mesen. – Deze gedenkplaat werd onthuld – op – 11 November 1998 – door – President Mary McAleese, – in aanwezigheid van – Zijn Majesteit Koning Albert II, – En Hare Majesteit Koningin Elizabeth II’. Deze tekst wordt op de 3 andere zuilen herhaald in het Frans, Engels en Iers. Rechts langs het toegangspad liggen 9 platte stenen met gedichten van respectievelijk Francis Ledwidge, J.F.B. O’Sullivan, Charles Miller, Tom Kettle, William Orpen, Chaplain Francis Gleeson, Terence Poulter, Patrick MacGill en David Starret. Op 3 rechthoekige, rechtopstaande zuilen met afgeschuind bovenvlak staat te lezen: '10th Irish division; 9363 killed, wounded, missing’; '16th (Irish) division; 28,398 killed, wounded, missing'; '36th (Ulster) division; 32,186 killed, wounded, missing'.

Op vier rechthoekige, rechtopstaande zuilen zijn de namen van de vier provincies van Ierland verticaal gegrift. Erachter zijn rijen met 'Irish yew' (taxus) aangelegd, als stralen van een cirkel met de toren als denkbeeldig middelpunt.

Aan de zuidelijke rand van het park is een onvolledige cirkelvormige aarden wal opgetrokken. Centraal op een platform staat een rechtopstaande lichtjes gebogen steen met op een bronzen plaat de tekst 'Peace Pledge': "From the crest of this ridge – which was the scene of horrific carnage in the First World War on which we have built a peace park and Round Tower to commemorate the thousands of young men from all parts of Ireland who fought a common enemy, defended democracy and the rights of all nations, whose graves are in shockingly uncountable numbers and those who have no graves, we condemn war and the futility of war. We repudiate and denounce violence, aggression, intimidation, threats and unfriendly behaviour. As Protestants and Catholics, we apologise for the terrible deeds we have done to each other and ask forgiveness. From this sacred shrine of remembrance, where soldiers of all nationalities, creeds and political allegiances were united in death, we appeal to all people in Ireland to help build a peaceful and tolerant society. Let us remember the solidarity and trust that developed between Protestant and Catholic Soldiers when they served together in these trenches. As we jointly mark the armistice of 11 November 1918 – when the guns fell silent along this western front – we affirm that a fitting tribute to the principles for which men and women from the Island of Ireland died in both World Wars would be permanent peace”. Op de achterkant van de steen staan de namen van de 32 'counties' (graafschappen) van Ierland.

Deze gedenksteen is zo geplaatst dat als op 11 november om 11.00u de zon schijnt, die pal achter deze gedenksteen staat, waardoor de schaduw van de gedenksteen valt op het pad naar de toren en op de as van de schaduw van de toren. Als deze as oneindig zou verlengd worden, zou men arriveren in het geografische centrum van het Ierse Eiland.

  • S.N. 1999: Het Ierse Vredespark. The Island of Ireland Peace Park. Mesen / Messines (brochure), Mesen.
  • CHIELENS P. 2004: The end of a war – Het einde van een oorlog. Rondleiding in de Ieperboog n.a.v. het colloquium Living with history, 3/9/2004.
  • UREEL E. 2002: Over een Ierse toren en Ierse kruisen. Een "Round Tower" en "High Crosses" in de Ieperboog, Gidsenkroniek Westland, 5.

Bron: Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier DW002424, Oorlogsgedenktekens te Mesen (DECOODT H., 2009)
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: The Island of Ireland Peace park [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200693 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.