Halfondergrondse betonnen militaire constructie, opgetrokken tegen het bakhuis bij een 19de-eeuwse – begin 20ste-eeuwse hoeve op adres Soetestraat 3, net ten noorden van de voormalige spoorlijn Ieper-Torhout, ten oosten van de Stadenkasteelbeek, ten noordoosten van het gehucht Vijfwegen, ten oosten van het bos van Houthulst, ten westen van Stadenberg. Iets meer noordwaarts van deze constructie, eveneens langs de Soetestraat, liggen nog twee andere betonnen posten.

Historiek

Duitse betonnen militaire post, opgetrokken tegen een bakhuis van een bestaande hoeve, die op Belgische stafkaarten 'Ferme de l’Architecte' wordt genoemd, op Britse stafkaarten 'Shunt Farm' wordt genoemd ('shunt' = aftakking, zijspoor), verwijzend naar het nabijgelegen spoor. Deze militaire post maakte deel uit van een Duitse stelling, die vóór en tijdens de Derde Slag bij Ieper op Duitse militaire stafkaarten 'Flandern I Stellung' wordt genoemd, vanaf eind 1917 'II. Stellung'. In de literatuur wordt deze stelling ook wel aangeduid met 'Flandern II St (1)'. Ze lag aan de voet en op de westelijke flank van de Vlaamse heuvelrug.

Deze stelling, die hier 'II. Stellung' wordt genoemd, was versterkt met een dubbele rij prikkeldraadversperring. Langs de Soetestraat, maar ook ten oosten ervan, waren tegen de zomer van 1917 vele betonnen posten opgetrokken, in dubbele of driedubbele rijen. In deze zwaar versterkte omgeving, ten oosten van het Houthulstbos, waren nog verschillende andere stellingen aangelegd, die sterk evolueerden en op Duitse stafkaarten aangeduid werden met 'Wald Riegel III', 'Wald Riegel Nord' of 'Houthulst Riegel', later 'Artillerie-Schutz-Stellung' (artillerie-ondersteuningstelling). Ook ten oosten van, parallel met de 'II. Stellung' liep een 'Artillerie-Schutz-Stellung'. In deze omgeving waren ook diverse kampementen ('Lager') ingericht. Ten westen van de hoeve, aan de Rekestraat, ter hoogte van Blauwe Panne, lag een gevangenenkamp voor opgeëiste arbeiders, die bij de diverse depots bij Vijfwegen verplicht tewerkgesteld werden. In de weide ten oosten van en langs het wegeltje ten noorden van de hoeve werden barakken opgetrokken, aldus geallieerde stafkaarten. In deze omgeving werden ook heel wat batterijen opgesteld en waren commandoposten ('B.T.K.' of 'Bereitschafts-Truppen-Kommandeur') ingericht.

Deze omgeving werd aan het begin van het geallieerde Bevrijdingsoffensief veroverd. Op 28 september 1918, de eerste dag van het geallieerde Bevrijdingsoffensief, waren Belgische linieregimenten erin geslaagd het Vrijbos (bos van Houthulst) en de 'Wald Riegel' in te nemen, dit evenwel tegen hoge verliezen. De volgende dag zetten Belgische linieregimenten hun aanval in vanaf de lijn Stadenreke – Blauwepanne – Vijfwegen, die ’s nachts door de Saksische bezetters was ontruimd: vanaf hier konden ze in één ruk oprukken tot aan de weg Ondank-Stadendreef (huidige Soetestraat en Drevestraat) en de eerste reeks verdedigingswerken van de 'II. Stellung' innemen. Bij het kruispunt Ondank zou het Vierde Linieregiment nog een zware Duitse tegenaanval te incasseren krijgen. Een Duitse tegenaanval draaide uit op een slachting. De Belgische eenheden zouden uiteindelijk het pleit winnen dankzij de inzet van Franse en Belgische artillerie: om 18u was de Belgische Derde Infanteriedivisie meester van Stadenberg.

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen militaire constructie met rechthoekig grondplan (660 x 550 centimeter), met een bijkomende betonnen verbindingsmuur tussen betonnen bunker en bakstenen bakhuis aan zuidwestelijke zijde. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. De gietlagen van deze constructie zijn duidelijk afleesbaar: de muren zijn in twee fasen gegoten, met daarop het dak in een derde fase. In de noordelijke, westelijke en zuidelijke muur zijn putten in het beton geslagen, mogelijk het gevolg van inslagen van projectielen. Het dak is 150 centimeter dik. Op elke hoek steekt een stuk ijzer met ronde opening uit het dak. Op het dak waren een tiental jaar terug nog bakstenen en Vlaamse boogvormige dakpannen terug te vinden, die mogelijk wezen op een geplaatst zadeldak ter camouflage (maar deze elementen waren bij het recente plaatsbezoek verdwenen).

Toegang aan zuidelijke zijde, die via een bijkomende binnenmuur afgeschermd wordt van de rechthoekige binnenruimte (hoogte 170 x breedte 280 x diepte 250cm). Deze is voorzien van een schouw voor kacheltje in de oostelijke muur. In de noordelijke muur, die 150 centimeter dik is, steekt een schuine opening, die naar buiten toe versmalt, met bewaarde houten bekleding. Deze opening is aan de buitenzijde wat opengebroken. In het plafond ter hoogte van deze opening steekt een kleine vierkante opening.