Parochiekerk Sint-Petrus, ook zogenaamd Sint-Pietersbanden

Historiek

Neogotische kerk ingeplant op de splitsing met de Wortegemstraat in de as van de Beverestraat, met links het in 1921 vernieuwde klooster en voorpleintje met oorlogsmonument met voorstelling van een soldaat, opgericht in 1923. Nieuw kerkgebouw van 1872-1876 naar ontwerp van architect Th. Bureau ter vervanging van een vroegere Sint-Petruskerk gelegen op de plaats van het huidige kerkhof verderop in de straat, gesloopt in 1876.

Funderingen van een eerste vroegmiddeleeuws eenbeukig zaalkerkje van veldsteen, later uitgebreid met twee zijbeuken in Doornikse kalksteen binnen een ovale omgrachting, werden bij infrastructuurwerken voor de aanleg van een nieuwe woonwijk op de Kerkkouter teruggevonden. Deze kerk werd gesloopt in 1579 en met het steenmateriaal werden de stadsversterkingen van Oudenaarde uitgebreid. Een tweede kerk op dezelfde plaats werd vernield door de Fransen in 1674. Het panoramisch schilderij van Oudenaarde van 1667 toont er een afbeelding van met westtoren en geoosterd koor. De nieuwe kerk werd verplaatst naar de Deinzestraat in 1682 en ingewijd in 1685. Deze kerk met toegevoegde westtoren van 1756 en twee zijaltaren van 1780 verdween op haar beurt in 1876.

Zwaar beschadigd bij de bombardementen van november 1918 en hersteld in 1921-23 onder leiding van architect H. Valcke, uitgevoerd door aannemer Fl. Van Ommeslaeghe.

Beschrijving

Niet georiënteerde pseudobasilicale kerk met uitgebouwde zuidoostelijke toren, in de as van de Beverestraat, driebeukig schip van zes traveeën met aansluitend koor van twee traveeën met driezijdige sluiting en geflankeerd door twee recht afgesloten zijkoren. Sacristie in noordelijke hoek.

Bakstenen gebouw met verwerking van hardsteen voor vensterdorpels, waterlijsten, dekstenen en het portaal, grotendeels vernieuwd bij restauratie na zware oorlogsschade in 1918.

Toren op vierkante plattegrond, vier geledingen onder ingesnoerde naaldspits, gestut door versneden steunberen. Spitsboogportaal met archivolten en bekronend beeld van Sint-Pieters. Gekoppelde spitsboogvensters in tweede en derde geleding en dito galmgaten onder waterlijstje in klokkenkamer; vier uurwerken in de zwikken. Zijbeuken onder lessenaarsdak, geritmeerd door gekoppelde spitsboogvensters tussen versneden steunberen; hoge spitsboogvensters in koor.

Interieur

Zeer ruim en sinds 1960 licht geschilderd interieur met pseudobasilicale opstand, spitsboogarcade op bepleisterde zuilen op achtkantige arduinen sokkel en dekplaat, overwelfd met beschilderde bakstenen kruisribgewelven en straalgewelf op fijne gebundelde diensten in de koorsluitingen. Hoge ramen met glas in lood van 1936.

Mobilair

Schilderijen: twee oude werken Heilige Monica, Heilige Augustinus links en rechts van hoogaltaar.

Beeldhouwwerk: twee barokke houten beelden van Heilige Petrus en Heilige Paulus, links en rechts van preekstoel; polychroom processiebeeld door Brugse beeldbouwer Fr. Dumon (1870) , Piëta in terracotta door Mathias Zens (1891).

Volledig nieuw neogotisch meubilair: hoofdaltaar in witte steen, oorspronkelijk polychroom geschilderd en twee houten zijaltaar van Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Apollonia (1879) door Fr. Dumon; eiken communiebank (1879) en preekstoel (1876) eveneens door Dumon, twee biechtstoelen door Mathias Zens (1884); koorgestoelte; doksaal door J. Vossaert (1887), oorspronkelijk orgel van C. en A. Delmulle (Nokere), in 1925 vervangen door gebroeders Reygaert (Geraardsbergen), nu vervangen door een elektronisch orgel; huidige kruisweg uit klooster van Sint-Denijs-Helkijn door firma Roegies Roger; glasramen in koor oorspronkelijk door Dobbelaere (1887, vervangen in 1936 door C. Van Nevele).