erfgoedobject

Eclectisch ensemble

bouwkundig element
ID
300897
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300897

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Eclectisch ensemble
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Deze drie woningen maken deel uit van een afwisselend, maar evenwichtig eclectisch ensemble dat Ernest Pelgrims in 1894 ontwierp in opdracht van de Naamlooze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen in het Oostkwartier. Ook nummer 9 hoorde hierbij, een woning identiek aan nummer 11, die nu echter is verbouwd.

De Naamlooze Maatschappij werd in 1886 opgericht en zorgde voor de ontwikkeling van Zurenborg als woonwijk voor de betere middenklasse. Ze zette de wijk architecturaal op de kaart door de realisatie van talrijke modelprojecten, bestaande uit ensembles burgerhuizen voor verhuur of onmiddellijke doorverkoop. Ze werkte samen met verschillende architecten, die de ontwerpen tekenden en daarbij de voorkeur van de maatschappij voor een combinatie van de neoclassicistische met de neo-Vlaamserenaissance-vormentaal, vertaalden in een homogeen, zeer typerend wijkbeeld. Ernest Pelgrims was in dat verband een vaste waarde in Zurenborg.

Het ensemble combineert drie geveltypes. Op nummer 5 een woning van drie traveeën en twee bouwlagen onder mansardedak met centraal dakvenster waarvan de topstukken zijn verdwenen. Neoclassicistische lijstgevel, witgeschilderd bepleisterd parement op blauwe hardstenen plint, rechthoekige muuropeningen, imitatievoegen op de begane grond. Beneden deur en twee vensters, op de verdieping een gekoppeld drielicht met tussenzuilen, waarvoor een balkon en borstweringen met balustrades. Schrijnwerk beneden is nieuw.

Nummer 7 valt het meest op in dit ensemble, door de topgevel die boven de andere huizen uitsteekt. De eclectische burgerwoning combineert de witte bepleistering van het neoclassicisme met de topgevel van de neo-Vlaamserenaissance. Begane grond met segmentbogige deur en twee smalle, gekoppelde vensters met deelzuil. Op de eerste verdieping, een centraal rechthoekig venster met balustrade in de borstwering, boven drie rechthoekige zoldervensters, in een geveltop die gekenmerkt wordt door neorenaissance-decoratie zoals wortelmotieven, medaillons, frontons. Het in de geveltop verwerkte jaartal 1904 verwijst wellicht naar een verbouwing.

Nummer 11, oorspronkelijk identiek en spiegelend met nummer 9, is een woning van twee traveeën en twee en een halve bouwlaag, met een neoclassicistische lijstgevel. Blauwe hardstenen plint, witgeschilderd bepleisterd parement. Enkelhuisindeling, met brede venstertravee en smalle deurtravee. Rechthoekige muuropeningen met grotendeels bewaard houten schrijnwerk. Voordeur onder entablement en met bovenlicht bekroond met fronton. Nadruk op de eerste verdieping, waar in de venstertravee een deurvenster zit met balkon en fronton, en in de deurtravee een smal venster met entablement. Zolderverdieping met kleine rechthoekige vensters; kroonlijst op klossen en met panelenfries.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1894 # 867.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eclectisch ensemble [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300897 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.