De Kolveniersgilde van Sint-Christoffel was één van de Leuvense krijgs- of schuttersgilden, die instonden voor de gewapende bescherming van de stad, ontstaan in de 15de eeuw en genoemd naar de colover, een handkanon.

Historiek

In 1738 kochten de Kolveniers een terrein buiten de Steenpoort aan de Vaartstraat om er een eigen lokaal met oefenterrein op te richten. Het schuttershuis werd omstreeks 1740 gebouwd in Lodewijk XV-stijl naar ontwerp van architect Stevéné en lag in een uitgestrekte tuin met bomen en hagen.

Na de opheffing van de gilden bij de Franse Revolutie werd het gebouw eigendom van de stad en achtereenvolgens aangewend als dansschool, ziekenzaal, garnizoenschool en staflokaal van de Leuvense Burgerwacht. In 1954 werd het interieur grondig verbouwd tot jeugdherberg, en nadien werden er allerhande sociale organisaties in ondergebracht. Recent werden gevels en daken van het gebouw gerestaureerd en werd het in gebruik genomen als dagcentrum voor mentaal gehandicapten.

Het Kolveniershof werd in 1994 beschermd als monument en de zogenaamde Fuseliersgang, een gekasseide steeg, het enige restant van het schuttershof, als stadsgezicht.

Beschrijving

Het oorspronkelijk vrijstaande Kolveniershof is gelegen aan de voormalige Hout- of Aardappelmarkt, vandaag slechts een verbreding van de Vital Decosterstraat op de hoek met de Vaartstraat. De zuidelijke zijgevel is toegankelijk via de straat, de naar de Vaartstraat gerichte hoofdgevel en de noordelijke zijgevel zijn gedeeltelijk ingebouwd.

Het gebouw beschrijft een U-vormige plattegrond, is vijf traveeën breed en drie traveeën diep en telt twee bouwlagen onder een leien mansardedak met dakkapellen met kantonnerende voluten en frontonbekroning. Het is opgetrokken uit baksteen met ruime verwerking van zandkalksteen voor plint, pilasters, entablementen en fronton, en blauwe hardsteen voor de basementen en deur- en vensteromlijstingen.

De bepleisterde en gekaleide lijstgevels vertonen een klassieke, tweeledige opbouw met gesuperposeerde pilasters, met Franse voegen op de begane grond en composietkapitelen in de bovenbouw, gescheiden door een omlopend entablement. Ze zijn opengewerkt met rond- en korfboogvensters in hardstenen omlijsting op de begane grond en rechthoekige vensters of blindnissen in de bovenbouw. Voor- en achtergevel worden gemarkeerd door een drie traveeën breed middenrisaliet, in de hoofdgevel bekroond door een driehoekig fronton met basreliëf.

Aan de achterzijde omsluiten twee laterale uitbouwen van één bouwlaag en dito travee een kleine patio. Verder stijltypische zandstenen decoraties in de vorm van rocailles, cartouches, acanthusbladsleutels, draperiemotieven, voluten en schouderboogvormige omlijstingen voor de blindnissen in de zijgevels. De straatgevel bevat een kleine (latere?) steekboogdeur in hardstenen omlijsting en drie vierkante benedenvensters. Van het oorspronkelijke interieur en het schrijnwerk bleef niets bewaard.