erfgoedobject

Pastorie Sint-Ursmarusparochie met tuin

bouwkundig / landschappelijk element
ID
48854
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/48854

Juridische gevolgen

Beschrijving

De oudst bekende pastorie van Baasrode stond in de nabijheid van de kerk doch werd tijdens de Beeldenstorm in de 16de eeuw vernield. Omstreeks 1610 werd een nieuwe pastorie opgericht op de huidige site. Het was een omwalde pastorie met brugje en dreef. In de tuin bleef een deel van de omwalling zichtbaar. In 1843 bleek de pastorie in verval en het ophogen met één bouwlaag was onmogelijk. De Dendermondse stadsbouwmeester Johan Beeckman ontwierp een nieuwe pastorie welke echter pas in 1850-51 gerealiseerd werd; ze werd dichter bij de straat opgericht dan de voorgaande.

Pastorie met voortuin achter een gemetselde en van traliewerk voorziene straatafsluiting. Neoclassicistisch bakstenen dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder leien zadeldak. Gepleisterde en geschilderde lijstgevel met symmetrische opstand voorzien van rechthoekige muuropeningen. Bovenaan afgewerkt door een hoofdgestel met gelede architraaflijst, vlakke fries en getande houten kroonlijst op klossen. Vensters op lekdorpels op de bovenverdieping doorgetrokken tot cordonlijst. Centrale voordeur gevat in geprofileerde natuurstenen omlijsting. Dubbele paneeldeur met gedeeld bovenlicht. Rechterzijgevel voorzien van getralied keldervenster met hardsteen dorpels en groot rondbogig bovenlicht van trappenhuis met geometrische tracering.

Interieur

Typische dubbelhuisindeling met T-vormige gang/traphal. Gang met zwarte en witte marmeren vloertegels, wanden met schildering in marmerimitatie geleed door geprofileerde pilasters en met stucplafond. Salons rechts van de gang rijkelijk voorzien van stucwerk en een wit marmeren schouw met voluten en klauwen in het salon aan de straatzijde. Houten slingertrap met spijlenleuning en cilindrische trappaal met bekroning. Gedrukt gewelfde huiskelder met bakstenen keldertrap. Bovenverdieping met laterale middengang. Zes bovenkamers waren bestemd voor pastoor en onderpastoors. Het oorspronkelijke schrijnwerk bleef behouden.

Achter de pastorie gelegen bijgebouw dat de ommuurde binnentuin afsnijdt van de grote achtertuin. Vermoedelijk gaat het hier om de woning van de stalknecht met bijhorende paardenstal. Het bepleisterde en gewit bakstenen gebouw heeft een rechthoekige plattegrond en telt drie traveeën van één bouwlaag onder pannen schilddak. Voorgevel geopend met rondbogige vensters met waaiervormig bovenlicht. Centrale rondboogvormige doorgang met hekwerk tussen bakstenen lisenen.

Achter dit bijgebouw ligt de grote L-vormige pastorietuin met boomgaard, een oude paardenkastanje met in de westhoek een rest van de omgrachting van de 17de-eeuwse pastorie, nu gebruikt als vijver.

  • Rijksarchief Gent, Provinciaal Archief Oost-Vlaanderen 1851-1870, 1751/6.
  • Vlaamse Overheid, Ruimte & Erfgoed, Afdeling Oost-Vlaanderen, Onroerend erfgoed, archief.
  • DE MAEYER S. 1998: 850 jaar St.-Ursmarusparochie Baasrode, Deel III Een gedeeltelijke doorlichting van het parochiearchief ca. 1800 – ca. 1920, s.l., 4-9.
  • GIJSEN J. & SEGERS Y. 1997: Blik op Baasrode. Een eeuw dorpsgeschiedenis in woord en beeld 1850-1950, Nieuwkerken-Waas, 16.
  • VERBESSELT J. 1968: Het Parochiewezen in Brabant tot het einde van de 13e eeuw, Deel VIII Tussen Zenne, Schelde en Rupel, Pittem, 32-35.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie Sint-Ursmarusparochie met tuin [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/48854 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.