erfgoedobject

Stadhuis van Lo

bouwkundig element
ID
70054
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70054

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als beschermd monument Stadhuis van Lo
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Stadhuis van Lo
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als unesco werelderfgoed kernzone Stadhuis van Lo met belfort
    Deze aanduiding is geldig sinds

  • is aangeduid als unesco werelderfgoed bufferzone Stadhuis van Lo met belfort: buffer
    Deze aanduiding is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Stadskern Lo
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Beeldbepalend gebouw met belfort gelegen aan de noordoostzijde van de Markt op de hoek van de Ooststraat.

1565-1566: meestermetser Joos Staesin (Ieper) bouwt een nieuw stadhuis in regionale renaissancestijl ter vervanging van het oude. Confer de jaarankers "1566" bouwde hij naast het stadhuis een half vrijstaand torenvolume (belfort) om er de stadsklok en een kleine beiaard in op te hangen.

1848: eerste restauratie van het stadhuis.

In tweede helft 19de eeuw reeds stadhuis en afspanning confer geschilderd opschrift op oude foto.

1906: restauratie naar ontwerp van architecten J. Vinck (Veurne) en J. Naert (Brugge) uitgevoerd door de aannemer Henri Vermander (Lo) en de schilder A. Wybo (Veurne) die onder meer ook de glasramen leverde.

Eerste Wereldoorlog: tijdens beschietingen wordt de bovenste geleding en de bekroning van het belfort, alsook een gedeelte van de oostvleugel, totaal vernietigd. De "Mission Dhuicque" die sedert juli 1915 te Lo actief is, maakt opmetingsplannen van het stadhuis.

Kort na de Eerste Wereldoorlog: behoudens de reconstructie van het bovenste gedeelte van het belfort, werd ook de oostvleugel met vier traveeën, respectievelijk twee traveeën van twee bouwlagen en twee traveeën van één bouwlaag, uitgebreid.

1970-1974: historiserende restauratie naar ontwerp van architect Lukas Vandenbulcke (Kortrijk): onder meer uitbreiding met een bouwlaag van de hoofdvleugel naar het zuiden toe, waarbij de zijgevel herbouwd wordt, de voormalige stallingen en aanleunende blinde muur met kantelen plaats maken voor een nieuwe blinde muur met vlakke afsluiting en meer zuidwaarts geplaatste korfboogpoort; vernieuwing van het baksteenparament met recuperatiebaksteen van het gedeelte dat na Eerste Wereldoorlog werd toegevoegd; en de vervanging van een aanbouw ten oosten van de hoofdvleugel door een nieuw, maar minder diep, volume voorzien van verankerde tuitgevel met geprofileerde schoorsteen als topstuk en kruiskozijnen op afzaten.

De L-vormige plattegrond is samengesteld uit: een rechthoekige hoofdvleugel van vijf traveeën (nok parallel aan de Markt) met ten noordwesten vooruitgeschoven vierkante belforttoren en een langgerekte oostvleugel (nok parallel aan de Ooststraat) met kleine knik, haaks tegen de hoofdvleugel aangebouwd. Bouwvolumes ten zuiden en achter hoofdvleugel nagenoeg volledig teruggaand op restauratie van 1970-1974. Verankerde gele baksteenbouw onder leien zadeldaken met geglazuurde gele en groene nokpannen.

Hoofdvleugel. Straatgevel van drie bouwlagen en vijf traveeën, waarbij het belfort tegen de noordelijke travee is aangebouwd. Verdiepte kozijndeur met geprofileerde tudorboogomlijsting. Rechthoekige vensters onder bakstenen tandlijst verdiept in geprofileerde tudor- en segmentboogomlijstingen op afzaten met druiplijst. Horizontale belijning door middel van doorlopende afzaten met druiplijst en geprofileerde bakstenen kroonlijst met onder de gootlijst bakstenen consoles. Bol- en kruiskozijnen met glas in lood en op de begane grond benedenvakken voorzien van diefijzers. Aan de zuidzijde: eenvoudige trapgevel bekroond met geprofileerde schoorsteen voorzien van pilastertjes; kloosterkozijnen op afzaat onder segmentbogige rollaag.

Zijgevel in de Ooststraat: trapgevel met dito kruis- en kloosterkozijnen, echter uitgesproken horizontale belijning met doorlopende afzaten en twee zwaar geprofileerde bakstenen waterlijsten respectievelijk boven tweede en derde bouwlaag.

Belfort. Vierkante toren van vier geledingen gemarkeerd door bakstenen druiplijst gekoppeld met dito tandlijst. Eerste geleding: verhoogde begane grond met kalkzandstenen plint en hoekblokken; daarboven aan drie zijden opengewerkte pui of plaatselijk genoemde "pretecke" door middel van kalkzandstenen rondbogen respectievelijk aanzettend op bakstenen pilasters en twee Toscaanse zuilen aan de marktzijde; ijzeren leuning als borstwering en sierlijk gesmede trekankers. Overige geledingen aan west- en zuidzijde voorzien van kloosterkozijnen onder bakstenen tandlijstje verdiept in geprofileerde korfboognissen op rondomlopende afzaten. Leien ajuinbekroning geflankeerd door vier trapgeveltjes met gekoppelde rondboogvormige galmgaten en spuwers op de hoeken.

Oostvleugel van twee bouwlagen en vijf traveeën met lager aanleunend volume van twee traveeën. In oorspronkelijke gedeelte van de vleugel drie kelderopeningen onder segmentbogige rollaag; overige vensteropeningen van de volledige vleugel op afzaat met kruiskozijnen onder dito rollagen; afzaten van de eerste verdieping met druiplijst die over de volledige lengte loopt; aflijnend geprofileerd bakstenen kroonlijstje; vierde travee: verdiept deurkozijn in korfboogomlijsting met schuine velling; oorspronkelijk gedeelte gemarkeerd met geprofileerde schoorsteen met pilastertjes. Afsluiting hoger gedeelte door middel van puntgevel met vlechtingen en dito schoorsteen.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, Archief, nummer 428.
  • DEBAEKE S., Terugblik: Lo, Pollinkhove, Reninge, Noordschote, Beelden die spreken, Veurne, 1992, p. 22 en p. 38.
  • DE LILLE K., Menig element uit het Lose Stadhuistorentje verwijst naar onze West-Vlaamse belforten, in Iepers Kwartier, jaargang 37, nummer 4, 2001, p. 97-103.
  • DEVLIEGHER L., 25 jaar monumentenzorg in West-Vlaanderen (1950-1975), Brugge, 1975, p. 86-88.
  • DEVLIEGHER L. & SCHEPENS L., Front 14/18, Tielt, 1968, p. 46 - 49.
  • RAMBOER K., Baksteenarchitectuur in de Kasselrij Veurne voor 1650. Onststaan en Techniek. Betekenis van de Abdij "Ter Duinen". Toepassing in Burgerlijke Gebouwen, Universiteit Gent, 1973 (onuitgegeven proefschrift Hoger Instituut voor Kunstgeschiedenis en Oudheidkunde).
  • STIJNEN H., e.a., Het verwoeste gewest 15/18. Mission Dhuicque, Brugge, 1985.
  • VANDERGUCHT H., Loo illustre, son origine, notice historique..., Veurne, 1907, p. 24, p. 31-33.

Bron: VANNESTE P. met medewerking van MISSIAEN H. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Lo-Reninge, bestaande uit deelgemeenten Lo, Noordschote, Pollinkhove en Reninge, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL14, onuitgegeven wekdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Stadhuis van Lo [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70054 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.