Bijgebouwen van het ten zuiden gelegen kasteel "Schoonhove" (confer Boudewijnlaan nummer 85), met name de conciërgewoning (nummer 76), het koetshuis (nummer 78) en de achterin gelegen oranjerie. Rechtover de toegang naar het koetsgebouw ligt de zeker 18de-eeuwse Rotsartdreef, die het kasteel eertijds verbond met de Kortrijkse Kalseide, de huidige Brugsestraat.
Historiek
De bijgebouwen van het buitenverblijf worden voor het eerst afgebeeld op de ommeloper van Oostkamp, daterend van 1661-1662 en bewaard in het Rijksarchief te Brugge. Het gaat om twee losstaande gebouwen (afbeelding confer Boudewijnlaan nummer 85). Op het einde van de 18de eeuw, wanneer het kasteel bijna zijn huidige verschijningsvorm verkrijgt, worden op de ontwerpkaarten van het kasteel en de omgeving (bewaard in het Brugse Rijksarchief) ter hoogte van de huidige bebouwing enkele kleine, losstaande volumes afgebeeld. Ook op het kadastraal plan van 1810 worden twee kleine, in mekaars verlengde liggende, doch vrijstaande bijgebouwen weergegeven en een klein gebouw ter hoogte van het koetshuis. Tegen de jaren 1830 vormen de kleine gebouwen, die heden fungeren als conciërgewoning, een langwerpig, L-vormig volume. In 1863 laat Camille Rotsart de Hertaing aan de noordzijde van zijn domein een oranjerie en een broeikas bouwen. In 1872 meldt het kadaster de kadastrale splitsing van het koetshuis en de bijgebouwen. Het koetshuis wordt uitgebreid met een losstaand, nog bestaand volume aan de straatzijde. In 1874 meldt het kadaster een zware verbouwing van de conciërgewoonst.
Sinds de tweede helft van de 20ste eeuw is de conciërgewoning grondig verbouwd en deels afgesplitst als weekendverblijf van baron Rotsart de Hertaing. In 1956 wordt het deel van de woning aan de straatkant afgebroken en herbouwd. De broeikassen - onder meer naast de oranjerie - werden afgebroken; de oranjerie zelf wordt bewaard, maar blijft lange tijd in vervallen toestand staan. In de jaren 1990 gerestaureerd.
Beschrijving
Toegang via twee vierkante, witgeschilderde, bakstenen pijlers met verdiepte uitsparingen op elke zijde en bovenaan afgedekt door een arduinen plaat. Aanhechtingspunten voor een hekken, doch het hekken is tijdens de inventarisatieperiode niet aanwezig.
Nummer 76. De conciërgewoning bestaat uit twee verschillende volumes, waarvan het hoofdvolume van zeven traveeën en twee bouwlagen onder een schilddak met oranje, Vlaamse pannen. Verankerde, witgeschilderde volumes geritmeerd door rechthoekige, beluikte openingen en rondboogvensters op de verdieping. Het meer westelijke gelegen volume is afgedekt door twee parallel gelegen vernieuwde zadeldaken met Vlaamse pannen. Eénlaagspand met rechthoekige openingen en centraal bekroond door een fraai dakvenster met topbekroning. Beide woningen zijn ingesloten door een wit beschilderde tuinmuur, toegankelijk via twee geschilderde, houten hekkens. Het geheel heeft overal (nieuw) groen- en witgeschilderd houtwerk. De vooraan liggende tuin heeft een basisstructuur van palmhaagjes.
De oranjerie, gebouwd in 1876 doch recent zwaar gerestaureerd, is opgetrokken tegenaan de noordelijke tuinmuur van het kasteeldomein. Klein volume op rechthoekige plattegrond en afgedekt door een schilddakje van zwarte Vlaamse pannen. Voorgevel, gericht naar het zuiden, geleed door twee grote rondboogvensters en centrale rondboogdeur, waarvan de muurdammen zijn uitgewerkt als pilasters met arduinen afdekplaten en dito basementen. Twee oculi in de uiterste bovenhoeken. Zijgevel met rondboogvenster boven een rechthoekige deur.
Nummer 78. Het koetshuis; verankerde, bruine baksteenbouw van drie traveeën onder een schilddak met grijze, Vlaamse pannen. Vooraan bekroond met een wit beschilderd dakvenster. Drie koetspoorten onder een halfrond bovenlicht, samen gevat in een rondboognis. Verzorgde houten poorten met octagonale openingen met roedeverdelingen; het geheel geschilderd in groen en witte strepen.
ARCHIEF R-O WEST-VLAANDEREN - ONROEREND ERFGOED, Archiefnrs. W/00486, W/00987 en Levend Archief.
KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN TE BRUGGE, 207: Mutatieschetsen, Oostkamp, 1863/37, 1872/10.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Verzameling Kaarten en Plannen, nr. 1618: Kadastrale kaarten van Sijsele, Oostkamp, Zedelgem en Sint-Kruis (Sectie H), 1810.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Kaarten en plannen Mestdagh, nr. 1057: Figuratieve kaart van een kasteel, een hofstede en gronden onder de heerlijkheden Oostkamp en Nieuwenhove, eigendom van J. F. Rotsart, 19de eeuw.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Kaarten en plannen Watering van Blankenberge, nr. 1079: Kaart van een hofstede, Rustenburg genaamd, gelegen te Oostkamp (heerlijkheid Oostkamp, 2de, 3de, 16de, 19de, 47ste, 49ste begin, de heerlijkheid Nieuwenhove, 2de, 3de, 4de, 5de, 10de begin en de heerlijkheid Houtschen, 1ste begin), groot 91-2-8 gemeten, in het bezit van A. Boudins, gemaakt door M. Lauwers, 1785.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Kaarten en plannen Watering van Blankenberge, nr. 1085: Kaart van een hofstede, Rustenburg genaamd, gelegen te Oostkamp (heerlijkheid Oostkamp, 2de, 3de, 16de, 19de, 47ste, 49ste begin, de heerlijkheid Nieuwenhove, 2de, 3de, 4de, 5de, 10de begin en de heerlijkheid Houtschen, 1ste begin), groot 91-2-8 gemeten, in het bezit van A. Boudins, gemaakt door M. Lauwers, 1785.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Kaarten en plannen Watering van Blankenberge, nr. 1088: Kaart van een hofstede gelegen te Oostkamp (heerlijkheid Nieuwenhove, 15de, 16de, 18de begin en heerlijkheid Oostkamp, 2de, 10de, 19de begin), groot 82-2-37 gemeten, in het bezit van Jan Rotsart d'Hertaing, 19de eeuw.
ZWAENEPOEL A., Inventaris van traditionele hagen als leidraad voor natuur- en landschapsbehoud en -herstel in West-Vlaanderen, WVI in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, Brugge, 2005, p. 82.