Geografisch thema

Lippenslaan

ID
7250
URI
https://id.erfgoed.net/themas/7250

Beschrijving

Eerste tekenen van aanzet tot het ontsluiten van het duinengebied en het strand met het rechttrekken en kasseien in 1869 van de kronkelige "Zeeweg" van het dorpsplein naar het telegraafkantoortje aan het strand, in 1894 omgedoopt tot Lippenslaan, uit erkentelijkheid aan de familie Lippens, die een stuk grond aan de stad hadden geschonken om er een openbaar marktplein aan te leggen (zie het huidige Alfred Verweeplein). In 1895 wordt een nieuwe rooilijn voor de Lippenslaan vastgelegd, om er een brede boulevard van te maken.

De bebouwing van de Zeeweg beperkte zich vóór 1888 tot enkele woningen in het dorp dicht bij de kerk. Pas nadat het consortium Verwee-Van Bunnen-Dumortier de gronden van de Zoutepolder had verworven, zou zich een ontwikkeling voordoen aan de Zeeweg. Hun verkavelingplan wordt opgemaakt met toekomstige straten, die elk een letter kregen. Een jaar na de aankoop van de grond zou een verkoopskantoor worden opgericht op de noordoosthoek van de Zeestraat en de latere Zoutelaan, het latere "Café Hollandais". De grond werd verkaveld om er villa's en hotels te laten bouwen. De eerste woningen buiten de dorpskern zouden aan de westzijde van de Zeestraat gebouwd worden. Verwee en Van Bunnen bouwden er hun villa's reeds in 1888. Het molenaarshuis van Van Damme, een verzamelplaats voor deze kunstenaars, wordt ook in dat jaar omgebouwd tot "Hotel Prince Baudouin" (bestaat nog steeds, zie nummers 35-37 A). Andere hotels die als eerste in de ontwikkeling van de badstad worden gebouwd langs de Lippenslaan zijn "Hotel des Dunes" (afgebroken in 1991).

In 1904 wordt het dorp met het strand verbonden door de paardentram door de Lippenslaan, ingericht door de "Société Anonyme du Tramway de Knocke sur Mer". In hetzelfde jaar wordt het eerste postgebouw in de Lippenslaan gebouwd.

In 1912 vindt een rooilijnwijziging en modernisering plaats van de Lippenslaan: 1800 meter lang, 25 meter breed, 2 voetpaden van 3 meter, twee steenwegen van 6,5 meter, een middenweg van 6 meter voor voetgangers, twee tramlijnen. Een nieuwe lijnstelling gebeurt in 1938-1939, waarbij de 17de-eeuwse pastorie op hoek met de Kerkstraat (1672) gesloopt wordt.

Eind 19de-begin 20ste eeuw, bij het begin van de ontwikkeling van Knokke als badstad, vormt de Lippenslaan de spil van de bouw voor het toerisme. Er worden talrijke hotels gebouwd en privé-eigenaars bouwen er hun eigen "villa's". Deze gebouwen vormen nog steeds de basisbebouwing van de laan, zij het in sterk verbouwde en soms verminkte vorm: op het gelijkvloers zijn overal winkels geïnstalleerd. Voorbeelden zijn nummer 65, in 1894 gebouwd als "Grand Hotel du Lion d'Or", in 1927 uitgebreid met een verdieping, plat dak in plaats van zadeldak en schilddak (achtereenvolgens) met een rond fronton en omgedoopt tot "Hotel L'Espérance". In de jaren 1960 wordt het warenhuis, nu lokale radio en enkele handelszaken, slecht onderhouden. Nummers 238-240 vermoedelijk eveneens een voormalig hotel van begin 20ste eeuw; sobere neoclassicistische vormgeving. Nummers 32 en 172 zijn resterende Belle époqueburgerhuizen.

In het interbellum gaat de groei van het toerisme verder en worden opnieuw een reeks hotels gebouwd in eigentijdse stijl, onder meer het "Noordzeehotel" naar ontwerp van Huib Hoste (nummer 14, gesloopt in 2003). De jaren 1950 brengen een eerste golf van slopingen, deels veroorzaakt door vernielingen van de Tweede Wereldoorlog: enkele belle époquegebouwen worden vervangen door nieuwe appartementsgebouwen, bijvoorbeeld nummer 242. De laatste decennia van de 20ste eeuw brengen de grootste veranderingen teweeg in het straatbeeld: oudere bebouwing wordt gesloopt en vervangen door hoogbouw tot zeven bouwlagen. De gelijkvloerse verdiepingen van de gebouwen zijn stuk voor stuk ingenomen door handelszaken en horeca. De Lippenslaan is de drukste winkelstraat van Knokke.

  • Gemeentelijk Archief Knokke-Heist, Knokke Bouwaanvragen, 1927, nr. 839.
  • LANNOY D., Knokke-Heist. Terugblik, Maldegem, 1998., p. 204-205.
  • LANNOY D., Knokke en de Belle Epoque, Maldegem, 1993, p. 38-39.

Bron: CALLAERT G., VANNESTE P. & HOOFT E. met medewerking van DE LEEUW S. & STRUYF J. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Knokke-Heist, Deel I: Deelgemeente Knokke, Deel II: Deelgemeenten Heist, Ramskapelle, Westkapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL4, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Appartementsgebouw

  • Omvat
    Appartementsgebouw

  • Omvat
    Appartementsgebouw

  • Omvat
    Appartementsgebouw

  • Omvat
    Appartementsgebouw

  • Omvat
    Appartementsgebouw

  • Omvat
    Appartementsgebouw

  • Omvat
    Appartementsgebouw in internationale stijl

  • Omvat
    Appartementsgebouwen

  • Omvat
    Appartementsgebouwen

  • Omvat
    Appartementsgebouwen

  • Omvat
    Belle-époque-burgerhuis

  • Omvat
    Belle-époque-burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuizen

  • Omvat
    Café du Nord

  • Omvat
    Eclectisch burgerhuis

  • Omvat
    Eclectisch burgerhuis

  • Omvat
    Ensemble van villa's

  • Omvat
    Esemble van villa's

  • Omvat
    Grand Hôtel Prince Baudouin

  • Omvat
    Handels- en appartementsgebouw

  • Omvat
    Handels- en appartementsgebouw

  • Omvat
    Hotel

  • Omvat
    Modernistisch appartementsgebouw

  • Omvat
    Modernistisch hoekpand

  • Omvat
    Neoclassicistisch hoekpand

  • Omvat
    Neoclassicistische burgerhuizen

  • Omvat
    Noordzeehotel

  • Omvat
    Villa in cottagestijl Petit Sint Michel

  • Omvat
    Winkel

  • Is deel van
    Knokke-Bad

Bekijk gerelateerde erfgoedobjecten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Lippenslaan [online], https://id.erfgoed.net/themas/7250 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.