Inventaris
Beschermd monument

Sint-Lucasinstituut

Beschermd monument van tot heden

ID
9791
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/9791

Besluiten

Koninklijke Academie voor Schone Kunsten en Hogere Instituten Sint-Lucas
definitieve beschermingsbesluiten: 16-04-2004  ID: 4217

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.
Provincie
Oost-Vlaanderen
Gemeente
Gent
Deelgemeente
Gent
Straat
Alexianenplein, Ingelandgat
Locatie
Alexianenplein 2, Ingelandgat 36 (Gent)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
3 087m²
Beschermingsdossiers
4.01/44021/1238.1
4.01/44021/670.1
DO002250
OO003024
Typologie: beeldentuinen, hogescholen, kunstacademies, musea
Datering: tweede helft 19de eeuw, voor WO I
Stijl: neogotiek

Coomans, Jules (Ontwerper)

De Cramer, René (Ontwerper)

Eggermont, G. (Ontwerper)

Meganck, Herman (Ontwerper)

Mortier, Stephan (Ontwerper)

Van Driessche, Charles Albert (Ontwerper)

Van Mechelen, Louis (Ontwerper)

Project beschermingsdatabank 2013-2016 (beschermingen: van tot )

Beschrijving

De bescherming omvat de Hogere Instituten Sint-Lucas.



Waarden

Hogere Instituten Sint-Lucas is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde

Het pand is gelegen op de Oude Houtlei, Zwartezustersstraat en Ingelandgat, rechtover het jezuïetenklooster met neogotische afsluiting en aansluitend bij het neogotisch Sint-Amanduscollege waardoor de site een belangrijke visuele baken binnen de stad is.
Het pand is een representatief voorbeeld van de semiopenbare architectuur en straalt door zijn vormentaal en aanleg de idealen van de Sint-Lucasneogotiek uit.

sociaal-culturele waarde

Het doel van het verleend onderwijs was de opleiding van goede, christelijk geïnspireerde vaklui die werkten volgen de neogotische traditie.
De objecten in de beeldentuin zijn allemaal van Vlaamse en Belgische oorsprong waardoor een unieke collectie en een uniek overzicht bestaat van de architectuurgeschiedenis in Vlaanderen.
De grote en kleine beeldentuin van de Sint-Lucasschool zijn representatief voor, en onlosmakelijk verbonden met, het op modellen en voorbeelden gericht pedagogisch programma in de 19de eeuw.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: : De centrale vleugels, meer bepaald het hoekpand Oude Houtlei/Zwartezustersstraat, plaastermuseum langs de Oude Houtlei, vleugels rond de beeldentuinen, broederklooster, werden opgetrokken vanaf 1875 en verraden duidelijk de stedenbouwkundige evolutie van de buurt.
De vleugels van de school en van het broederklooster langs de Oude Houtlei, Zwartezustersstraat en Ingelandgat zijn representatief voor de Sint-Lucasneogotiek.
De school behield een aantal bijzondere en unieke interieurelementen als muurschilderingen en gedenkplaten in de hal en woonkamer broederklooster, een vloer van Picha en Co in de gang, gebrandschilderd glas en glas in lood, origineel binnenschrijnwerk uit diverse periodes, interieur van Bethunes museum, de woonruimte in het broederklooster inclusief de wandkasten en lambrisering voor het lokaal gemaakt, vloeren, dakconstructies, carré, zichtbare metalen structuur en toegangsportaal met glas in het plaatsermuseum aan de Oude Houtlei, stenen trappen, schouwmantels.
De specifiek als "Musea" gebouwde ruimten binnen de Sint-Lucasschool zijn representatief voor, en onlosmakelijk verbonden met, het op modellen en voorbeelden gerichte pedagogisch programma in de 19de eeuw.
De grote en kleine beeldentuin van de Sint-Lucasschool zijn representatief voor, en onlosmakelijk verbonden met, het op modellen en voorbeelden gericht pedagogisch programma in de 19de eeuw.

historische waarde

Opgericht in 1862 als directe reactie vanuit katholieke hoek tegen het staatsonderwijs en de Academie in het bijzonder.
De school werd opgericht door de ultramontaanse burgerij van Gent en geleid door de Broeders der Christelijke Scholen.
De school onderscheidde zich van de Academie door een op het vakmanschap gericht leerprogramma met een christelijke basis en de gotiek als stichtend voorbeeld.
De Sint-Lucasscholen zijn van onmiskenbaar belang voor de ontwikkeling en verspreiding van de neogotiek.
De Gentse Sint-Lucasschool is de eerste stichting in een reeks die heel Vlaanderen zal bestrijken.
Het pand heeft vanaf zijn ontstaan onophoudelijk een onderwijsfunctie gekend.
De huidige vormgeving en perceellering van de school is een rechtstreeks gevolg van de stedenbouwkundige opties van omstreeks 1900 (demping van grachten).

historische waarde

Beide panden zijn representatieve en toonaangevende voorbeelden van de ontwikkeling van het kunstonderwijs in Vlaanderen en in bijzonderheid in Gent.
Het christelijk geïnspireerd Sint-Lucas dankt zijn ontstaan aan de concurrerende burgerlijk gerichte Academie voor Schone Kunsten.
Beide scholen en hun patrimonium vormen een belangrijke historische link in het onderwijs in Vlaanderen in de 18de en 19de eeuw.

Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Ginkgo biloba bij het Sint-Lucasinstituut

Zwartezustersstraat 34 (Gent)
Een Japanse notenboom die vermoedelijk is aangeplant op het einde van de 19de eeuw staat op de binnenplaats van het Sint-Lucasinstituut. De boom heeft een stamomtrek van meer dan 3 meter, wat voor deze soort bijzonder is.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Sint-Lucasinstituut

Alexianenplein 1-2, Ingelandgat 36 (Gent)
Voormalig klooster van de zusters cisterciënzers van Oost-Eecloo, voormalige jezuïetenresidentie vanaf 1833, huidig Sint-Lucasinstituut. Van het oude klooster van Oost-Eecloo bleven nog enkele 17de-eeuwse restanten behouden. Tussen 1840-1844 werd een neobarokke kerk opgetrokken naar ontwerp van pater Herman Meganck, met voorgevel in de Posteernestraat. In functie van het Sint-Lucasinstituut kwamen in het laatste kwart van de 19de eeuw en begin 20ste eeuw nieuwe gebouwen tot stand volgens een neogotisch totaalconcept.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint-Lucasinstituut [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/9791 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.