erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Bertinus

bouwkundig element
ID
16934
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/16934

Juridische gevolgen

Beschrijving

Georiënteerd neogotisch bedehuis met bewaarde 15de-eeuwse westtoren. Bakstenen toegangspad gemarkeerd door gietijzeren hekpijlers met vaasbekroning en gesmeed ijzeren hek, en afgezet met lindenrij. Omhaagd kerkhof en oorlogsgraven van het Gemenebest ten zuidwesten en noordwesten. Roepsteen rechts van portaal.

Eerste kerk in 1297 door brand verwoest; in de 15de eeuw volledig heropgebouwd in gotische stijl, voorzien van bakstenen toren; 1876, restauratie van toren naar ontwerp van architect P. Buyck (Brugge); na brand van 1882, met uitzondering van gespaarde toren, in neogotische stijl heropgebouwd naar ontwerp van architect J. Vinck (Veurne) van 1883. Stenen spits tijdens tweede wereldoorlog vernield, waarna heropgericht naar oorspronkelijk model.

De plattegrond ontvouwt een W.toren, een midden- en twee zijbeuken met vlakke sluiting van vijf traveeën, een hoofdkoor van twee rechte traveeën en driezijdige sluiting met aanleunende sacristieën tegen noordelijke- en zuidelijke gevel.

Verankerd gebouw van gele baksteen op sokkel, met hergebruik van ijzerzandsteen van voormalig romaans bedehuis in onderbouw van traptoren, en gebruik van Euvillesteen (?) voor dekstukken en maaswerk. Afdekking door middel van zadeldaken (leien).

Vierkante westtoren van drie ongelijke geledingen, gestut door middel van op elkaar gestelde hoeksteunberen met versnijdingen, voorzien van korf- en accoladeboogvormige casementen, uitlopende op pinakelvormige hoektorentjes onder stenen spits met hogers. Deels vernieuwd westportaal: korfboogdeur in geprofileerde spitsboogomlijsting onder druiplijst; blinde spitsboognissen met maaswerk, op gezamenlijke afzaat in boogveld. Nieuw, stenen Sint-Bertinusbeeld op sokkel in centrale nis. Spitsbogig tweelicht waarrond sporen van brede spitsboog (verwijzend naar voormalige kruisingstoren?) en klein korfboogvenster in noord- en zuidgevel. Aanleunend ten zuidwesten polygonaal traptorentje voorzien van lichtgleuven en aflijnende tandlijst, onder lage spits. Tweede geleding onderverdeeld in twee korfbogige muurnissen (bakstenen maaswerk in top); doorlopende afzaat, met centrale, geprofileerde korfboognis; nissen herhaald in overige zijden. Geprofileerde, spitsbogige galmgaten (tweelichten) met afzaat en doorlopende druiplijst ter hoogte van bovenste geleding. Vlakke (blinde) borstwering op kordon. Gevelsteen met jaartal 1576 in westgevel. Bakstenen naaldspits met hogers en dakkapellen.

Schip en koor afgelijnd door middel van tandlijst met dropmotief; traveeën geritmeerd door middel van steunberen met versnijdingen en spitsbogige tweelichten. Westgevel van zijbeuken in vorm van puntgevel met aandak, schouderstukken en kruisvormig topstuk; spitsboogvenster idem schip en koor; geprofileerd rondboognisje in top. Identieke noord- en zuidsacristie in neostijl; aflijnende tandlijst.

Basilicaal schip van vijf traveeën; bakstenen spitsbogige scheibogen, rustend op zuilen met achtzijdige sokkel en knoppenkapiteel van Doornikse hardsteen; bovenmuur, eveneens van baksteen, geritmeerd door middel van bepleisterde en beschilderde halfzuiltjes, steunend op vermelde kapitelen; overwelving door middel van kruisribgewelven; afwisselend gebruik van rode en gele bakstenen.

Mobilair: Beeldengroepen "Aanbidding der Wijzen", "Besnijdenis van Jezus" en "Opdracht van Jezus in de tempel", gepolychromeerd steen, 16de eeuw, in stenen hoofdaltaar. Neogotisch koorgestoelte en biechtstoelen.

  • DEVOS-STOCKMAN A., ROOSE-MEIER B., VERSCHRAEGEN H., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie West-Vlaanderen. Kanton Veurne, Brussel, 1975, p. 48-49.

Bron: DELEPIERE A.-M. & LION M. met medewerking van HUYS M. 1982: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Veurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 8n, Brussel - Gent.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Op het kerkhof, links voor de ingang van de kerk in perk C/8: hardstenen gedenkzuil voor militaire doden van Bulskamp van de Eerste Wereldoorlog, staand op een voetstuk met drie treden en bekroond door een kruis met bloemmotief in het midden. In het midden reliëf met traditionele oorlogstrofeeën (helm, pijlenkoker, speer, palmtakken en vaandel) en banderol, onderaan in het midden reliëf met bloemenkrans en klimmende leeuw. Uitgevoerd door L. Tanghe uit Brugge (gesigneerd).
In het perk C/7: heldenhuldezerk voor de Belgische soldaat Maurice Vandenbussche.

In de kerk worden 16 militaire doden van de Eerste Wereldoorlog herdacht op een memento. 

  • DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Auteurs: Marchand, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Orgel kerk Sint-Berthuinus

  • Is deel van
    Bulskampstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Bertinus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/16934 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.