erfgoedobject

Eclectisch burgerhuis

bouwkundig element
ID
200474
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200474

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Eclectisch burgerhuis
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Eclectisch burgerhuis
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Zurenborg: deel Berchem
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Deze eclectische burgerwoning met opvallende hoektoren werd in 1908 ontworpen door bouwmeester Joseph Baeckelmans. Hij trad in de voetsporen van zijn vader Frans en oom Lodewijk Baeckelmans en ontwierp woningen in fantasierijke bouwstijlen voor de hogere burgerij. Zijn carrière werd heel snel afgebroken: hij werd in 1915 in Schaarbeek terechtgesteld voor spionage voor het verzet. Van zijn hand zijn in Zurenborg een aantal burgerhuizen in eclectische stijl bewaard.

Deze woning ontwierp hij in opdracht van de Naamlooze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen in het Oostkwartier. Deze maatschappij was in 1886 opgericht om Zurenborg te ontwikkelen tot woonwijk voor de hogere middenklasse. De maatschappij bouwde voor eigen rekening tal van modelwoningen en –ensembles, in samenwerking met verschillende bouwmeesters, om op die manier de bouw van woningen door privé-investeerders te stimuleren. Ook was het duidelijk te bedoeling om aan te sturen op de keuze voor rijk uitgewerkte, eclectische ontwerpen. Zowel Joseph als Frans en Lodewijk Baeckelmans kregen de opdracht modelwoningen uit te werken in Zurenborg voor de maatschappij.

Baeckelmans tekende een grote, opvallende burgerwoning. Zoals veel huizen in de Transvaalstraat is het een half vrijstaand huis op een ruim perceel. Een ijzeren hek sluit rechts van de woning het perceel af van de straat. De woning telt twee bouwlagen onder een leien pseudo-mansardedak waarin twee dakvensters en een oeil-de-boeuf. Opvallendste element is de ronde, overkragende hoektoren die vanaf de verdieping start en boven het dak uitkomt als een belvedère, bekroond door een leien koepel met topstuk.

De twee traveeën tellende straatgevel kreeg net als de eerste travee van de tuingevel een wit parement. De begane grond is voorzien van een bepleistering met imitatievoegen, op een blauwe hardstenen plint. Op de verdieping een parement van witte baksteen, met een hardstenen puilijst en natuurstenen doorlopende onderdorpels. Het brede vensterrisaliet is beëindigd door een breed dakvenster met fronton, boven de smallere deurtravee zit het oeil-de-boeuf. Op de begane grond, een rondboogdeur en twee rondboogvensters. Op de verdieping rechthoekige vensters, met een drielicht in het risaliet. De hoektoren heeft op elke geleding omlopende rechthoekige vensters. Het houten schrijnwerk in de voorgevel is gaaf bewaard. Eiken deur met paneelwerk, versierd met guirlandes; in het bovenlicht is een vaas met plantenranken aangebracht boven de beglazing. Het schrijnwerk in de vensters wordt gekenmerkt door een hele fijne houten roedeverdeling, gebogen in de bovenlichten van de rondboogvensters. Glas in lood als brise-vue.

De tuingevel heeft een rood bakstenen parement met witte natuurstenen speklagen. Er zijn rechthoekige vensteropeningen ongelijkmatig in de gevel geplaatst, met onder meer getrapt opgestelde, smalle vensters ter hoogte van de traphal.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1908 # 1914.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eclectisch burgerhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200474 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.