Oorlogsmonument Eerste Wereldoorlog voor de gesneuvelden van Sinaai, met vermelding "SINAY - AAN ZYNE – HELDEN". Het monument (gesigneerd) is een ontwerp van bouwmeester Van der Gucht uit Antwerpen en werd gebeeldhouwd door de lokale steenkapper Ch. Willems uit Lokeren. Sterk emotioneel geladen beeldengroep met grote religieuze symboliek verwijzend naar heldenmoed en stille diepe rouw. Gelokaliseerd op de hoek van de Dries en de Edgar Tinelstraat, aan het kerkhof. Onthuld op 10 oktober 1920.
Tijdens de gemeenteraad van 20 januari 1920 werd besloten om het gedenkteken op het kerkhof te plaatsen. Van der Gucht, een bouwkundige, kreeg de opdracht om de funderingen te plaatsen voor het bedrag van 9.750 frank. Beeldhouwer Ch. Willems uit Lokeren vervaardigde het beeld. Tijdens de zitting van 16 september 1920 werd er besloten om het inhuldigingsfeest te laten plaatsvinden op 10 oktober 1920. Ook in Sinaai werden er ter ere van deze gebeurtenissen allerlei feestelijkheden georganiseerd. Er vond een plechtige hoogmis en een optocht plaats, er werden toespraken gehouden en waren ook enkele concerten.
Fraai gestileerd herdenkingsmonument, gevormd door een in witsteen uitgewerkte driedimensionale beeldengroep opgesteld rondom een hoge zuil. Deze zuil eindigt naar boven toe in een dubbele kruisvorm en staat op een cirkelvormige voet, die als een diagonale staander is opengewerkt en versierd wordt met lauwerkransen rondom een halfverheven wiel en met ertussen de halfverheven hoofden van brullende leeuwen.
Aan de voorzijde op een verhoogd blok staat het levensgrote beeld van het Heilig Hart. Aan weerszijden van het kruis twee zittende figuren op een verhevenheid, met aan de rechterkant een vermoeide, rustende soldaat en aan de linkerzijde een treurende vrouw getooid in lang gewaad en met sluier.
Modern archief Sint-Niklaas, gemeente Sinaai: dossier 269 Vrede- en Vaandelfeesten 1919-1920. Gedenkteken gesneuvelden 1920.
BERTAM M., VAN BOUCHAUTE P. & DE MEESTER P. 2002: De Sint-Niklase slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog, Archivaria 4.11, 1-16.
Bron: Onroerend Erfgoed, digitaal beschermingsdossier DO002348, Oorlogsmonumenten in Oost-Vlaanderen Auteurs: Van Branden, Gudrun Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)