Ingeplant ten oosten van het driehoekig, vroeger beboomd dorpspleintje, midden ommuurd kerkhof met fraai ijzeren toegangshek aan gietijzeren zuilen en twee flankerende linden in het westen op het kerkhof, links van de kerk, stenen beeld van het Heilig Hart van Jezus, van 1929. Calvariekapel tegen kerkhofmuur achteraan, tevens grafkapel van pastoor J. De Clerck, van circa 1900. Kerkwegel tussen twee muren aan noordzijde leidend naar de pastorie.

Historiek

Oorspronkelijke, éénbeukige kruiskerk met kruisingstoren op vierkante basis en achthoekige klokkenkamer, uit Doornikse steen in onregelmatig verband, vermoedelijk opklimmend tot de 12de eeuw. Sinds 1232, parochie in het bezit van Gentse Sint-Pietersabdij die het patronaat bezat en instond voor herstellingen en uitbreidingen. Volgens bewaarde rekeningen belangrijke werken voornamelijk in de tweede helft van de 18de eeuw: noordelijke zijbeuk gebouwd van baksteen en vloer verhoogd in 1768, reparaties aan kerk, toren en koor in 1773 onder leiding van L. De Villegas, religieus en bouwmeester van de abdij, plafond van 1775 en verrijking van meubilair. Volgens schetsen van A. Van Lokeren van 1846, uitwendig nog grotendeels gotisch uitzicht. Nieuwe uitbreiding in 1852-55 naar ontwerp van architect F. Cardon, zoon, uitgevoerd door aannemer E. Soetes: bouwen van zuidelijke zijbeuk, identiek aan noordbeuk, slopen van de kruisingstoren en uitbreiding van kerk naar het westen met één travee met ingebouwde vierkante westtoren en behouden doch verhoogd en driezijdig uitgebouwd 18de-eeuws koor en sacristie. Eveneens aangepast interieur in 18de-eeuwse stijl met identieke stucplafonds en arcade in zuidelijke beuk. Tweede sacristie van 1860. Aanzienlijke beschadiging tijdens de Eerste Wereldoorlog door opblazen van de toren waarbij de torentravee volledig vernield werd evenals alle glasramen. Hersteld in 1922 onder leiding van architect A. Poppe onder meer met verplaatsen van de uurwerken naar het dak. Laatste restauratie en herschilderen in 1983 (zie gevelsteen) onder leiding van architect M. De Vleeschhouwer.

Beschrijving

Huidige kerk met rechthoekige plattegrond van het pseudobasilicale type, schip en zijbeuken van zeven traveeën met ingebouwde toren en koor van één travee met driezijdige sluiting. Sobere baksteenbouw op plint van zandsteen, met behoud en zandstenen hoekblokken tussen eerste en tweede travee van noordelijke zijbeuk, wijzend op 18de-eeuws gedeelte. Afdekkend leien zadeldak. Westgevel met rondboogdeur in geprofileerde arduinen omlijsting met imposten en sluitsteen, erboven rondboogvenster en bekronende nis. Vierkante toren met twee geledingen met rondboogvormige galmgaten; ingesnoerde achthoekige naaldspits. Bekronend kruis en windhaan met jaartal 1855. Zijgevels en koor met getoogde, vlak omlijste vensters (glas in lood) en aflijnende geprofileerde bepleisterde band onder de gootlijst. Sporen van gedicht getoogd deurtje in tweede noordelijke travee.

Interieur

Homogeen 18de-eeuws voorkomen met opvallend brede middenbeuk en smalle zijbeuken gescheiden door rondboogarcaden op bepleisterde zuilen met lijstkapiteel. Middenbeuk met houten tongewelf, zijbeuken met gedrukte gewelven met stucversiering, gescheiden door gordelbogen. Schei- en gordelbogen verrijkt met typische Lodewijk XV-schelp- en rocaillemotieven (origineel in noordbeuk, nagebootst in zuidbeuk). Koorwanden met beschilderde houten lambriseringen en polychrome sjabloonschildering erboven.

Mobilair

Schilderijen: 15 schilderijen op doek, de Mysteriën van de rozenkrans, van 1776, volgens F. De Potter toegeschreven aan van Reyschoot en gerestaureerd (?) in het derde kwart van de 19de eeuw; Heilige Hiëronymus in zijn werkkamer, Vlaamse School, 17de eeuw; Onze-Lieve-Vrouw schenkt de Rozenkrans aan Heilige Dominicus Guzman, Vlaamse School, 18de eeuw.

Hoofdaltaar, portiekaltaar, gepolychromeerd en gemarmerd houten, uit de tweede helft van de 18de eeuw. Noordelijk zijaltaar van Onze-Lieve-Vrouw, portiekaltaar in gepolychromeerd en gemarmerd hout, geschonken door S. Delebecque-Van Goethem in 1856 (zie gedenksteen rechts). Zuidelijk zijaltaar van Heilige Rochus van Montpellier, portiekaltaar in gepolychromeerd en gemarmerd hout, uit het derde kwart van de 19de eeuw. Eikenhouten preekstoel door D. Latte, van 1857 met fragmenten (kuip?) van preekstoel van 1779. Ten zuiden biechtstoel uit eikenhout, uit het derde kwart van de 18de eeuw. Ten noorden biechtstoel uit eikenhout, van 1853 door J.B. Haeck. Doopvont uit de 17de eeuw met koperen deksel.

Orgel van J. Anneessens, van circa 1925 mogelijk met enkele behouden pijpen van het van Peteghemorgel van 1787, gewijzigd in 187 5 door L. Lovaert en vernield in de Eerste Wereldoorlog.

Oude grafstenen: binnen in koormuur, in een kast rechts van hoogaltaar, witmarmeren plaat met opschrift ter ere van A.F. Volcaert, 1681, en in de vloer; in noordelijke buitenmuur een verweerde arduinen grafsteen eveneens van A.F. Volckaert, heer van Welden, (1681) oorspronkelijk binnen, onder de oude toren gelegen, en 19de-eeuwse grafstenen. Een Piëtakapel van 1945, afkomstig van een huis aan de Klosse werd tegen de kerk heropgebouwd.