erfgoedobject

Burgerhuis Sint-Anna

bouwkundig element
ID
42334
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/42334

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Burgerhuis Sint-Anna
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Hoekhuis Sint-Anna
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Burgerhuis Sint-Anna
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Gesitueerd op de hoek met de Wandelingenstraat, voormalig huis "Sinte Anna". Als vroegste huisnaam wordt van de 15de tot begin 16de eeuw "Onser Vrouwen Huys" vermeld en in een schepenakte van 1589 "Onser Liever Vrouwen Huijs". In 1633 is er echter sprake van het "Ste Anna Huys" en sinds 1675 kortweg van "Sinte Anna", naar de vroegere gelijknamige kapel naast de Schip- of Visbrug (zie straatinleiding). In de telling van 1690 wordt het pand bewoond door een apotheker en in 1702 was er een herberg in ondergebracht.

Drie bouwlagen hoog diephuis met einde 18de-eeuwse Lodewijk XVI-gevelpartij vóór een ouder, wellicht 16de-eeuws pand. Het geheel is afgedekt door een zadeldak (natuurleien), vooraan met geknikte afsnuiting en deels voorzien van een glaskap. Op basis van onderzoek voeren S. Beyen en T. Olech de oorsprong van het ouder pandgedeelte terug tot een eertijds zes - respectievelijk drie brede en drie smalle - traveeën diepe, mogelijk tot einde 15de-begin 16de eeuw opklimmende vakwerkwoning met voor- en zijgevel in overkraging, die in de loop van de 16de-17de eeuw versteend werd zie de zijgevel (J. Halflants dateert de zijgevel einde 16de-begin 17de eeuw) en die einde 18de eeuw, ten slotte, met twee traveeën werd ingekort en in de plaats als "modernisering" een classicistisch front kreeg van drie traveeën, met dubbelhuisopstand en een bijkomend mezzanino.

In 1989 werd het pand bij ministerieel besluit van 23 juli beschermd als monument. Lange tijd leegstaand en in slechte bouwfysische toestand verkerend waren in 1991, door instorting van het aan de Wandelingenstraat belendende en binnen hetzelfde perceel gelegen pakhuis, ook de scheidingswand en de laatste twee traveeën van het oude pandgedeelte Mechelsestraat 41 ten dele neergestort en beschadigd. In 1993-1994 volgde een algehele restauratie, gepaard met renovatie, door ingenieur-architect D. Depoorter, waarbij uitwendig onder meer herstel van de bedaking, voorgevel en zijgevel met gedeeltelijke reconstructie en, ter plaatse van het pakhuis, de oprichting van een vervangende nieuwe bouw communicerend met het hoekhuis.

Eén travee diep Lodewijk XVI-front met aan de Mechelsestraat een volledig met zandsteen bezette gevelopstand die een kenmerkend strak, verticaal en horizontaal geaccentueerd lijnenspel vertoont. Vooreerst door de opbouw met gegroefde pilasters, op de bovenverdiepingen in kolossale opstelling en voorzien van Ionische kapitelen. Verder door de omlopende geprononceerde belijningen van opeenvolgend de puilijst die met zijn stijltypische arduinen consoles tevens fungeert als balkonplaat voor de smeedijzeren leuning, hogerop de meerledige cordonlijst, de sterk overkragende kroonlijst met tandlijst en de attiekvormige bekroning als beëindiging. In de witgeschilderde bakstenen zijgevel met zandstenen plint, zelfde rechthoekige vensters als in de voorgevel.

Aan de Wandelingenstraat, verankerde en witgeschilderde zijgevel van het oudere pandgedeelte: opgetrokken uit baksteen met verwerking van zandsteen, met een smallere vierde travee en de begane grond met cementen plint en bepleistering en een aangepaste ordonnantie. Dubbel overkragende bovenbouw: ter hoogte van de eerste bovenverdieping op uitkragende houten puibalk en balkkoppen geschraagd door zandstenen kraagstenen, onder de zichtbare ontlastingsbogen; de tweede bovenverdieping op korfbogen geschraagd door geprofileerde zandstenen consooltjes. Voorts behouden en herstelde zandstenen - heden beschilderd - hoek- en negblokkenomlijstingen van de voormalige kloosterkozijnen en de kruiskozijnen met tweevoudige lateien en onderdorpels, en op de bovenste bouwlaag typerende speklagen en steigergaten. Vier dakvensters in de plaats van voorheen één uiterst rechts.

Interieur gerestaureerd en heringericht met winkelruimte op de gelijkvloerse verdieping, appartementen op de bovenverdiepingen en zolder, met behoud van de originele moer- en kinderbalkenconstructies, en tussenliggende troggewelfjes, nog oorspronkelijk dakgebint en overwelfde kelders met onder meer keldertrap, Gobertangevloer en waterput; gewijzigde circulatie met nieuwe bordestrap tussen begane grond en zolder.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten & Landschappen, Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Vlaams-Brabant, archief Monumenten en Landschappen, Leuven, beschermings- en restauratiedossiers Mechelsestraat nummer 41.
  • BEYEN S., OLECH T., La maison Sint-Anna à Leuven, eindverhandeling K.U.Leuven, Lemairecentrum, 1986-1987.
  • MEULEMANS A., Oude Leuvense straten en huizen. De Mechelsestraat, in Mededelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Leuven en omgeving, 9, Leuven, 1969, p. 94-95.
  • MEULEMANS A., Huizen en straten van het Oude Leuven: bewerking, aanpassingen, aanvullingen door P. Reekmans, H. Meulemans, L. Galicia in Jaarboek Leuvens Historisch Genootschap, Leuven, 2004, deel I: patrimonium, p. 295.
  • VAN EVEN E., Louvain dans le passé et dans le présent, Leuven, 1895, p. 207.

Bron: MONDELAERS L. & VERLOOVE C. met medewerking van VAN ROY D., VAN DAMME M. en MEULEMANS K. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Leuven binnenstad, Herinventarisatie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB2, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verloove, Claartje; Mondelaers, Lydie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis Sint-Anna [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/42334 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.