Hoeve van het langgestrekte type gelegen op een hoger, omwald terrein. Historische hoeve met een erg typerende ligging net ten noorden van de kerk en de pastorie. Ten westen van het huis, een rij knotwilgen langs de walgracht ter beschutting tegen de westenwind. De ligging op een hoger gelegen terrein met nog steeds bewaarde grosso modo vierhoekige walgracht wijst op een ver terug reikende geschiedenis van deze hoevesite.

Historiek

De eerste vermelding van deze hoeve gebeurt in een ommeloper van 1690 als "ande noortsysde vanden heerweg ende kerckhof diversche sticx met een hofstede te middel"; het ontstaan van de site kan veel vroeger zijn, zie 13de-eeuwse vermeldingen van andere hoeves met omwalling in Zuienkerke. De oudste duidelijke iconografische bron die wij vonden, dateert eveneens van 1690 en toont ons één volume onder zadeldak, op een motte omgeven door een vierhoekige walgracht; wellicht is dit de kern van het huidige boerenhuis. Het is niet duidelijk of deze hoeve op de kaart van P. Pourbus van 1561-1571 is aangeduid. Op de Ferrariskaart (1770-1778) is de hoeve afgebeeld als een L-vormig volume (uitbreiding van 17de-eeuws gebouw) met een kleiner rechthoekig volume bij de meest zuidelijke punt van het volume. Het geheel is omwald en omzoomd met bomen; er lijken twee erftoegangen aangeduid, zowel naar de huidige Nieuwe Steenweg als naar de Blankenbergse Dijk. Het primitief kadasterplan (1830) en de Atlas der Buurtwegen (1844) geven dezelfde samenstelling van de hoeve weer; er wordt maar één erftoegang aangeduid, namelijk die naar de steenweg, rechts van de pastorie. In 1892 vindt de enige structurele mutatie plaats: de oost-west-gerichte vleugel wordt afgebroken. Door deze mutatie komen we tot de huidige toestand: het overgebleven volume is het boerenhuis met geïncorporeerde stallingen, het kleinere gebouw ten oosten daarvan is bakhuis/stalletje. Wellicht was het afgebroken gedeelte de schuur; die functie is vervangen door een loods, in de tweede helft van de 20ste eeuw opgericht. Circa 1960 werden de twee linker traveeën van de opkamer (met kelder) afgebroken omwille van de bouwvallige toestand. Van de bomenrij op de Ferrariskaart, is de rij knotwilgen aan de oostzijde van de walgracht bewaard. Op geen van de historische bronnen wordt een naam vermeld. De hoeve is steeds een pachthoeve geweest in eigendom van verschillende families uit Brugge.

Beschrijving

De huidige hoeve bestaat uit een langwerpige vleugel met boerenhuis en stallen, met ten oosten daarvan een bakhuis met bijhorende stallingen; verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldaken (Vlaamse pannen), de muren zijn witgekalkt met gepekte plint. Achtergevel met aanbouwen onder lessenaarsdaken; aanbouw achter opkamertravee wordt op de 19de-eeuwse kaarten al aangeduid. Vóór het boerenhuis met stallen is een gekasseide stoep, aan de achtergevel van de gebouwen ligt een moestuin. De huidige gebouwen zijn 18de-eeuws, met een 19de-eeuws stalgedeelte (rechtergedeelte: koeien- en varkensstallen). De hoeve heeft door de mutatie van 1892 het uitzicht gekregen van het langgestrekte type, getypeerd door een opkamer onder hogere nok, wat typisch is voor de West-Vlaamse polderhoeves.

Boerenhuis van twee opkamertraveeën + twee traveeën, afgeschermd van het begraasde erf door een muurtje. De linkerzijpuntgevel is een oorspronkelijke binnenmuur (confer bouwsporen van haard en vloerniveau); een gedeelte van de opkamer met één venster, waaronder de kelder aanwezig was, werd afgebroken in de jaren 1960. Rechthoekige en licht getoogde muuropeningen, luiken aan opkamervensters; rechtervenster gewijzigd. Interieurindeling bewaard, afwerking aangepast, balkenlagen bewaard.

Rechts van het woonhuis, een stalgedeelte van acht traveeën onder dezelfde nokhoogte, beëindigd door een lagere aanbouw van twee traveeën. De eerste twee traveeën, met rechts een laaddeur, is de voormalige paardenstal, wellicht het oudste gedeelte van de stallen; kasseien vloer en plafond afgewerkt met houten balkenlaag; paardenboxen in hout tegen de noordelijke scheidingsmuur. De volgende zes traveeën bestaan uit een koeienstal (drie traveeën) en een varkensstal (drie traveeën), met tussenliggende gang. De koeienstal heeft een bakstenen vloer, zogenaamde 'diltepersen' als plafond, en cementen slieten. De varkensstal is een omgebouwd schuurgedeelte: de rechthoekige poort tot net onder de dakrand is dichtgemaakt en vervangen door vensters en een deur; cementen vloer, ijzeren boxen voor de varkens.

Ten oosten van het boerenhuis, een klein gebouw met ten noorden zomerkeuken/bakhuis, en in het lagere gedeelte (zuid) enkele stallen.

• Kadasterarchief West-Vlaanderen, Brugge, Zuienkerke, 1ste afdeling, Kadastrale legger, art. 190 en 315; Mutatieschetsen, 1892/2.
• Rijksarchief Brugge, Ommelopers Peper, nr. 491.
• Rijksarchief Brugge, Gemeentearchief Zuienkerke, nr. 123: Ommeloper van de parochie Zuienkerke door L. Gilliodts (1690, kopie van 1750).

• BOTERBERGHE R., Zuienkerke. Geschiedenis van een polderdorp, Zuienkerke, 1992, p. 280-283, 364.