erfgoedobject

Oude begraafplaats

bouwkundig / landschappelijk element
ID
87297
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87297

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Oude begraafplaats
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Oude begraafplaats
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Oude begraafplaats
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Oude begraafplaats. In 1834 worden de graven van het zogenaamde "oud kerkhof" rond de Sint-Pietersbandenkerk overgebracht naar deze begraafplaats. In 1883 belangrijke vergroting. Sinds 1971 wordt de begraafplaats aan de Warandestraat gebruikt.

De begraafplaats is omzoomd door een beukenrij en een haag. Opbouw met centrale hoofdlaan waarop verschillende kleinere zijlanen aansluiten. Centraal een calvarie – hier herplaatst in 1880 - omzoomd door beuken. Calvarieberg met grafkelder. Nabij de calvarieberg, begraafplaats voorbehouden voor de clerus. De ruimtelijke indeling gaat samen met een sociale stratigrafie: de rijksten liggen op de hoofdas; hoe verder van de hoofdas verwijderd, hoe goedkoper de concessie was. Grafstenen uit diverse periodes zijn bewaard. Zuil-, pilaster- of pinakelvormige arduinen grafmonumenten uit de tweede helft van de 19de eeuw, met een neogotische of neoclassicistische inslag, onder meer het familiegraf Vandamme met doodssymboliek, tevens enkele grafmonumenten met beeld van engel bij het kruis. De arduinen grafstenen uit de eerste helft van de 20ste eeuw zijn in een aantal gevallen van de hand van beeldhouwer André Taeckens (Torhout, 1909-1965). Voor deze periode onder meer het familiegraf Logghe-Schotte met beeld van smekende vrouw, het graf van Gabrielle Fiems met beeld van gestileerde biddende figuur; tevens een aantal eenvoudige gietijzeren kruisen. 19de-eeuwse bakstenen grafkapel (familiegraf Delplace) en arduinen grafkapel Steelant.

  • Funerair erfgoed. Oude Begraafplaats Bruggestraat Torhout 1835-2017, folder uitgegeven door erfgoedraad en stadsbestuur, Torhout, 2007.
  • STAEL A., Torhoutse grafmonumenten, in De Roepsteen, Open monumentendag 1995, p. 18-26.
  • LECOMTE E. & PYCK M., De kerkelijke begraafplaats langs de Bruggestraat te Torhout, in Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige kring Het Houtland, Torhout, 2002, p. 35-54.
  • MESTDAGH M., Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000, p. 99.

Bron: VANNESTE P. met medewerking van MOEYKENS S. & CALLENS T. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Beplantingen

De begraafplaats was vermoedelijk reeds bij aanvang omhaagd. In 1860 werd gemeld dat de haag op veel plaatsen uitval vertoonde, in 1876 werden nieuwe aanplantingen uitgevoerd. In 1883 werd beslist de begraafplaats te vergroten. Deze uitbreiding gebeurde in twee delen: een deel aan de Bruggestraat (noordzijde) en een deel aan het huidige voetbalplein (oostzijde). Daarbij kreeg de begraafplaats de bestaande rastervormige indeling met een centrale west-oost georiënteerde hoofdas waarop de calvarie werd geplaatst.

De aanwezigheid van bomenrijen van beuk rondom de begraafplaats valt af te leiden uit de verkoop van het hout in 1898. Postkaarten uit het begin van de 20ste eeuw laten jonge, opgesleunde bomen zien. Vermoedelijk zijn de twee bomen op de voorgrond de twee bruine beuken die vandaag nog aanwezig zijn. Een foto uit de tweede helft van de 20ste eeuw geeft de huidige toestand weer. Aan de toegang staan beide beuken en ook de afsluitingshaag is duidelijk zichtbaar. Opvallend zijn ook enkele uitgegroeide zuilvormige bomen, vermoedelijk Italiaanse populieren.

Vandaag situeren de oudste bomen zich in de bomengroep rondom de calvarieberg en de bomenrijen aan de straatzijde van de Bruggestraat en de Sint-Jozefstraat. Daarbij dominere twee soorten: bruine beuk (Fagus sylvatica ‘Atropunicea’) en winterlinde (Tilia cordata). Verspreid over de begraafplaats zijn eveneens verschillende prieelberken aangeplant. De prieelberk werd vanaf de eerste helft van de 19de eeuw aangeplant op begraafplaatsen. De aanplanting van deze soort werd niet genoteerd, de ouderdom van deze bomen is dan ook niet gekend.

De begraafplaats is voornamelijk omhaagd met een geschoren ligusterhaag. Aan de noordzijde, op de grens tussen de begraafplaats en het terrein van de jeugdbeweging, groeit een bredere meidoornhaag. Op de perceelsgrens aan de zuidzijde bestaat de haag uit een storende afsluiting van klimop op een draadafsluiting.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Gedenkteken voor de militaire slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog

  • Is gerelateerd aan
    Nieuwe begraafplaats

  • Is deel van
    Bruggestraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oude begraafplaats [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87297 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.