Van Grote Markt naar Budastraat. Hellend verloop. Circa 1300 als straatnaam "Mansura iacens in vico de Lisa" en in 1327 "In de Leye strate". Oude straataanleg tevens bevestigd door kelders van stenen, onder meer hoekhuis op Onze-Lieve-Vrouwestraat, 13de-eeuwse gewelfde kelder op zuilen, uitgebroken bij heropbouw in 1952. Onder nummers 10, 12, 14 eveneens 13de-eeuwse kelder, grotendeels uitgebroken bij heropbouw na Tweede Wereldoorlog, bij nummer 14 nog bewaard. Nummer 50/ Handboogstraat, pand verwoest in 1944, later bij aanleg van Verzetskaai kelder ontoegankelijk en naar verluidt verdwenen. Ook in archivalia verwijzingen naar stenen, onder meer in 1399 "piere des Lombaers". Aangeduid bij Sanderus (1641), de straat omvatte toen talrijke diephuizen met trapgevels naast enkele breedhuizen. Straatbeeld tot vóór 1944 getypeerd door lijstgevels met 19de-eeuws uitzicht, onder meer nummer 27, enkelhuis met lijstgevel verbouwd in 1875 en 1901, in 1941 voorzien van een vitrine. Reeds op einde van 19de eeuw winkelstraat, zie prentbriefkaarten. Zware oorlogsschade in 1944: onder meer nummer 50/ Handboogstraat, het vroegere hoekhuis "Café Au Pont de la Lys", verwoest in 1940 bij opblazen van belendende Leiebrug. Bij wederopbouw na Tweede Wereldoorlog talrijke flatgebouwen met winkelpand op begane grond. Daarnaast werden ook grootwarenhuizen gebouwd. Meerdere wederopgebouwde panden zijn voorzien van gevelstenen: nummer 2/ Onze-Lieve-Vrouwestraat naar ontwerp van J. Boucquillon (Kortrijk) van 1951; nummer 12 van dezelfde architect van 1954. Nummer 21, oorspronkelijk bank voor handel en nijverheid, zie bouwplan, met nieuwe voorgevel naar ontwerp van J. Boucquillon van 1935, in 1968-70 herbouwd met behoud van gevel. In de jaren 1960-1970 werden nog talrijke historische panden gesloopt. De straat omvat heden naast commerciële functie ook openbare functies zoals nummer 30, stadsbibliotheek, in oorsprong grootwarenhuis van 1966; nummer 22, Dienst burgerzaken stad Kortrijk; het stadhuis vormt de hoek met de Grote Markt, dieper in de Leiestraat is er een recente toegang tot het stadhuis.
Stadsarchief Kortrijk 133, nummer 11707; 133, nummer 39; 134, nummer 5071 (of 2970); 134, nummer 13292 (of 225/1941).
DEBRABANDERE P., Kortrijkse gevels van de XVIde eeuw tot het empire, Kortrijk, 1973, p. 78, 80, 102, 116, 128.
DEBRABANDERE P., Kortrijkse gevels van neoklassicisme tot nieuwe zakelijkheid, Kortrijk, 1983, p. 173.
DESPRIET P., 2000 jaar Kortrijk, Kortrijk, 1990, p. 289.
VAN HOONACKER E., Duizend Kortrijkse straten, Kortrijk, 1986, p. 282-287.
Bron: DE GUNSCH A., DE LEEUW S. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T., SCHEIR O & VAN DEN MOOTER M. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IA: stad Kortrijk, Straten A-K, Deel IB: stad Kortrijk, Straten L-Z, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Callens, Toon; Scheir, Olivier; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; De Leeuw, Sofie Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
