Beschrijving
De bescherming omvat de mijnkratersite Sint-Elooi met geallieerde mitrailleurspost uit de Eerste Wereldoorlog.
Waarden
Mijnkratersite Sint-Elooi met geallieerde mitrailleurspost (W.O. I) is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
in casu militair-historische waarde en historische contextwaarde:
Als zijnde een bijzonder felbevochten plek in de leperboog. Sint-Elooi lag bijna drie jaar lang pal op de frontlijn. ln deze periode werd hier zwaar gevochten, in eerste instantie omwille van een kleine, maar strategisch belangrijke verhevenheid die boven het natuurlijk re liëf uitstak, gekend als 'The Mound'. Het heuveltje werd op 27 maart 1916 door een dieptemijn weggeblazen. Na de Slag bij SintElooi (27 maart - 16 april 1916) zouden de frontlijnen nog dichter bij elkaar liggen, waarbij de Duitsers de nieuw gecreëerde mijnkraters handig versterkten en integreerden in hun frontlijn. De Mijnenslag van 7 juni 1917 zou voor de geallieerden wel voorspoedig verlopen, waardoor de frontlijn enkele kilometers verder oostwaarts opschoof.
Als zijnde een site die getuigt van de evolutie van de ondergrondse oorlogsvoering. Behalve de tientallen ondiepe mijnladingen die bij Sint-Elooi door beide kampen tot ontploffing werden gebracht, experimenteerden de Britten hier ook voor het eerst met het graven van mijngalerijen op grotere diepte en met het plaatsen van veel grotere springladingen. De ontploffing van deze springladingen op 27 maart 1916 resulteerde in zes mijnkraters, waaronder de ondertussen grotendeels gedempte krater nr. 3. Deze nieuwe principes van ondergrondse oorlogsvoering culmineerden in de Mijnenslag van 7 juni 1917, toen 19 dieptemijnen onder de heuvelrug tussen Hill 60 en Waasten tot ontploffing werden gebracht. Eén ervan is de 'Victoria Crater', vandaag de dag een vredige vijver op deze site.
Als zijnde een geallieerde mitrailleurspost die in de winter van 1917/1918 is opgetrokken door Australische genie-eenheden. Pas na de Derde Slag bij leper gaf de Britse legerleid ing de dodelijke efficiëntie van betonnen verdedigingswerken toe en ging ze over tot de bouw van talrijke betonnen militaire posten. Door de specifieke inplanting van de mitrailleurspost tegen de kraterwand van de 'Victoria mijnkrater', kon men zich relatief veilig, want ongezien, bewegen. Door de inplanting van de mitrailleurspost op een hoogtelijn van 47 meter, had men vanaf deze post een uitstekend zicht en schootsveld in de richting van het dal van de Diependalebeek en de Duitse stellingen.
Als zijnde een militaire constructie die getuigt van de evolutie die de oorlogsvoering tijdens de Eerste Wereldoorlog onderging en waarbij het gebruik van beton voor militaire verdedigingswerken aan belang won.
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde: Als zijnde een Australische mitrailleurspost, gebaseerd op een typische 'elephant shelter', waarvan heel typerende bekledingselementen bewaard zijn. Het meest opvallende element zijn de bewaarde zware golfplaten, 'elephant plates' genoemd, waarop de betonnen constructie gegoten is. Hierdoor neemt de constructie de vorm aan van een halve cilinder. In de meeste shelters zijn deze golfplaten verdwenen.
sociaal-culturele waarde
Als materiële getuige van de 'Grooten Oorlog' die de frontstreek jarenlang in zijn greep had en honderdduizenden mensenlevens verwoestte. De Eerste Wereldoorlog was een internationale gebeurtenis bij uitstek, met o.m. de Westhoek als strijdtoneel waar honderdduizenden mannen uit de hele wereld vochten. De herinnering aan de Eerste Wereldoorlog kent nog steeds een breed maatschappelijk en internationaal draagvlak.
Als stille getuige, die door de jarenlange inbedding in het landschap van de frontstreek als het ware deel is gaan uitmaken van het landschap.