erfgoedobject

Naamsteen Kantonnement Le Lion Belge

bouwkundig element
ID
213246
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213246

Juridische gevolgen

Beschrijving

De naamsteen, een gedenkteken voor de Eerste Wereldoorlog, staat voor het voormalige station, waar het opschrift "Station Lion Belge" nog steeds te zien is.

Historiek

Naar aanleiding van de verjaardag van het overlijden van Koning Albert I en het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog richtte de Provincie West-Vlaanderen tussen 1984 en 1988 - in verschillende reeksen - 25 gedenktekens op, 'Naamstenen' genoemd. Ze werden vooral in de frontstreek geplaatst op die locaties, waar niets meer aanwezig was dat herinnerde aan bepaalde belangrijke gebeurtenissen of installaties uit de Eerste Wereldoorlog.

De naamstenen moeten getuigen over de grootse tragedie die zich in de Westhoek heeft afgespeeld en tegelijk het bewustzijn van een mogelijk drama levendig houden. De dieper gelegen boodschap die de Provincie aan jongeren wil meegeven, is die van “Nooit meer oorlog”. Met het monogram van koning Albert, dat in de meeste naamstenen gebeiteld is, wil de Provincie hulde brengen aan een koning, die vier jaar in moeilijke omstandigheden aan het hoofd van het Belgische leger heeft gestaan. Op 14 november 1986 greep in Reninge bij het Abelenhof de plechtige onthulling plaats van de derde reeks Naamstenen voor de chirurgische posten van De Grognie, Sint-Jansmolen en het Abelenhof, het Legerhospitaal l'Océan en het kantonnement Le Lion Belge. 

Deze naamsteen herinnert aan het kantonnement Le Lion Belge in Oostvleteren. Militairen waren onderworpen aan een beurtrol: als hun taak aan het front erop zat, gingen de militairen op rust in een nabijgelegen kantonnement achter het front en werden ze vervangen door een nieuwe ploeg. Bij het begin van de oorlog logeerde de gewone soldaat in tenten, schuren of kerken, met een strozak als enige comfort. De officieren werden ondergebracht bij de notabelen van het dorp of in boerderijen.

De eerste barakken dateerden van 1915. Die wankele gebouwen van 20 op 10 meter waren uit plaatijzer, hout of steen opgetrokken. De accommodatie was ondermaats: de soldaten sliepen in kleine kooien in twee rijen boven elkaar, elke vorm van sanitair ontbrak, ongedierte tierde er welig en huidziekten vierden hoogtij. De Belgische soldaten kwamen veel zaken te kort waarvoor ze woekerprijzen moesten betalen of gingen stelen. Slechts tegen eind 1916 kwamen er kantines.

De militairen werden er bezig gehouden met het onderhoud van hun uitrusting, oefeningen, karweien, spelen en wedstrijden. Er was ook tijd voor rouwmissen en baden. De aankomst van de post, het weerklinken van de koksbel en de vrije namiddag in het dorp waren meestal de aangenaamste momenten tijdens zo'n kantonnementsdag. Verder kon men spelletjes spelen, schrijven, lezen, tekenen enzovoort. De socio-culturele werking werd hoe langer hoe meer uitgebouwd met allerlei initiatieven, waaronder Vlaamsgezinde.

In Le Lion Belge kwamen er vanaf het begin van de oorlog tot januari 1915 Franse Mariniers op rust. Voor de rest van de oorlog verbleven hier voornamelijk Belgische troepen, waaronder het 1ste en het 4de Bataljon van de Belgische Grenadiers, het 18de en 20ste Linieregiment van de 3de Legerdivisie en net vóór het Eindoffensief de 1ste Jagers te voet. Le Lion Belge lag in het achterland van de sector Knokke-Steenstrate. Er passeerde een belangrijke verkeersader, namelijk de tramlijn Veurne-Ieper en de spoorlijn Heidebeek-Steenstrate. Hierlangs verplaatste het geallieerde leger zich naar de frontlinies en werden de gekwetsten naar Krombeke vervoerd. Militairen op rust konden met de trein naar Oostvleteren rijden, waar ze de gelegenheid hadden om te douchen.

Er was ook voldoende medische hulp in de omgeving: op enkele honderden meters hier vandaan waren er twee hulpposten gestationeerd en juist achter het kamp was er een ambulance en brancardiersdienst. Op gebied van vertier was er in het kantonnement Le Lion Belge een leeszaal ingericht door de Centre de récréation au front belge en was er een houten barak ingericht voor toneelopvoeringen. Nabij was ook de herberg Le Lion Belge.

Beschrijving

Vrijstaande gedenksteen, bestaande uit een rechthoekige sokkel uit gewapend beton, die vooraan driehoekig uitloopt. Een grote ruitvormige gedenksteen (80 op 80 op 10 centimeter) uit witte natuursteen is schuin tegen de sokkel bevestigd.

Bovenaan het gekleurde wapenschild van West-Vlaanderen in geanodiseerd aluminium. Daaronder de tekst "Kantonnement Le Lion Belge 1914 1918". De letters zijn diep V-vormig in de steen gekapt en lichtgrijs gepatineerd. Onderaan het officieel monogram van Koning Albert I.

Hoogte: 140 centimeter, breedte: 50 centimeter, diepte: 20 centimeter.

Uitvoering: J. Vansteenkiste, provinciale Dienst voor Cultuur Brugge (ontwerper gedenksteen) - P.H. Boudens, Brugge (ontwerper en uitvoerder opschriften) - J. Hollevoet (spanbeton sokkel).

  • S.N. s.d.: Landschapskunst in de Westhoek. Vierde deelproject - Woesten, onuitgegeven dossier Provincie West-Vlaanderen.
  • JACOBS M. 1996: Zij die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.
  • JACOBS M. 1988: Naamstenen 1914-1918. 25 gedenkstenen opgericht tussen 1984 en 1988 ter herinnering aan het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en aan het overlijden van Koning Albert, Brugge, Provincie West-Vlaanderen.

Bron: WOI Relict (1056): Naamsteen Kantonnement Le Lion Belge (Oostvleteren - WOI)
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Herberg Station Lion Belge en afspanning

  • Is deel van
    Oostvleteren


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Naamsteen Kantonnement Le Lion Belge [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213246 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.