Langgevelhoeve De Vierschare
bouwkundig / landschappelijk element- ID
- 79031
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/79031
Juridische gevolgen
-
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Langgevelhoeve De Vierschare
Deze vaststelling is geldig sinds -
omvat de aanduiding als beschermd monument Langgevelhoeve De Vierschare: boerenwoning
Deze bescherming is geldig sinds -
is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Dorpskern Vivenkapelle
Deze vaststelling is geldig sinds -
is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Dorpskern Vivenkapelle
Deze bescherming is geldig sinds -
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Langgevelhoeve De Vierschare
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
Historische hoeve "De Vierschare", minstens opklimmend tot de 17de eeuw.
Historiek
Hoeve behoort tot de historische kern van het gehucht Vivenkapelle. Ze is gelegen op de kruising van de Vierscharestraat (vroegere "Middelen Bruggewech") en de Sijseelsesteenweg, waarrond Vivenkapelle is ontstaan. Naamgeving omdat ze naar verluidt de historische vergaderplaats was van de "vierschare" of plaatselijke rechtbank van Vivenkapelle, voor het eerst vermeld in 1355. In 1797, vlak na de plundering van de Vivenkapel in de nasleep van de Franse Revolutie, werd de opkamer van de hoeve gebruikt als verborgen bedehuis.
De hoevesite wordt reeds aangeduid op de kaart die Pieter Pourbus maakte van het Brugse Vrije in 1561-1571. Het oudste volume evenwijdig met de straat, bestaande uit woonhuis met opkamer en met geïncorporeerde stallen, wordt op alle historische kaarten weergegeven. 19de-eeuwse kaarten tonen de aanvulling met een parallel stalvolume in het eerste kwart van de 19de eeuw. Ten oosten van het woonhuis, een omhaagde moestuin. Achterliggend bakhuis en stalletje zijn gebouwd later in de 19de eeuw. Vanaf eind 20ste eeuw gerenoveerd tot woning.
Beschrijving
Hoeve met 17de-eeuws boerenhuis aansluitend bij het langgeveltype, aangevuld met losse bestanddelen als stal, schuurtje en bakhuis, die in kern 19de-eeuws zijn. Boerenhuis met laaghuis van vier traveeën en één bouwlaag + hooghuis van twee traveeën; links aansluitende stal van drie traveeën. Oorspronkelijk witgekalkte baksteenbouw met gepekte plint onder pannen zadeldaken; hooghuis met kenmerkende hogere nok. Laaghuis met rechthoekige muuropeningen, luikduimen bewaard, kleine roedeverdeling naar analogie met oorspronkelijke (verdwenen) schuiframen; bakstenen dakvenster met tuitgevel boven deurtravee. Hooghuis geaccentueerd door zware steunberen, vóór renovatie hetzelfde 18de-eeuwse schrijnwerk als in het laaghuis. Mozegat in achtergevel van de opkamer.
Interieur. Schouw in opkamer heropgemetseld met bestaande consoles in 2002. Stenen trap naar hoogkamer, houten trap naar zolderkamer. Authentieke vloeren in kelder en opkamer.
Aansluitende stallen met blinde straatgevel, zijpuntgevel met recent metselwerk en doorbroken door moderne vensteropeningen. Eenvoudige nutsgebouwen in rode of gele baksteenbouw onder pannen zadeldaken.
- Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, cel Monumenten en Landschappen, Dossier DW387 en Archiefnummer 262.
- BOTERBERGE R., Geschiedenis van het kerkdorp Vivenkapelle, Vivenkapelle, 1985.
- CORNILLY J., Monumentaal West-Vlaanderen. Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen, deel III: Arrondissementen Brugge, Diksmuide, Oostende en Veurne, Brugge, 2005, p. 69.
- DUYCK R., Sint-Kruis, geschiedenis van de Brugse rand, Brugge, 1987, p. 68-69.
- RAU J., Het Damme van toen en omgeving, 1981.
- VAN POUCKE G., Archiefbeelden Damme, Gloucestershire, 2002, p. 62.
Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Damme, Deel I: Stad Damme, Deelgemeenten Hoeke, Lapscheure en Moerkerke, Deel II: Deelgemeenten Oostkerke, Sijsele en Vivenkapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL17, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Het erf is omhaagd met een geschoren ligusterhaag die in het noordoosten voorbij de tuinpoort overgaat in een beukenhaag. Bij de hoeve ligt een boomgaard en naast de voordeur van de hoeve staat een geknotte en in bolvorm gesnoeide haagliguster. Oorspronkelijk stonden hier twee exemplaren langs weerszijden van de deur. De boompjes werden geplant door Camiel Danneels in 1931.
- ZWAENEPOEL A. 2005: Inventarisatie van traditionele knotbomen als leidraad voor natuur- en landschapsbehoud en -herstel in West-Vlaanderen, WVI.
