Schuin ingeplant ten zuiden van de Dorpsstraat aan het smalle dorpsplein tegenover de pastorie (nummer 60) en met omringend kerkhof gelegen op terp. De oude bakstenen kerkhofmuur is aan de straatkant namelijk aan de Westremstraat en Dorpsstraat (west- en noordzijde), voorzien van ijzeren hekwerk tussen gietijzeren zuiltjes, onderbroken door verschillende toegangen. Hoofdtoegang in het westen aan de straathoek met dubbel ijzeren hek aan vierkante gemetste pijlers. Ingang in het noorden met toegangstrap en vernieuwde gemetste pijlers. Aan de zuid- en oostzijde sluit een bakstenen muur (deels recent vernieuwd) met ezelsrug het kerkhof af.

Historiek

Vroegste archivalische vermelding van de aanwezigheid van een kerk in een document van 1145 waarin paus Eugenius III de Gentse Sint-Pietersabdij in haar goederen bevestigt. Eén van deze goederen was het altaar van Westrem. Geeraert, bisschop van Doornik bevestigt dit opnieuw in 1150. Het nog bestaande schip met aan elke zijde drie hooggeplaatste rondboogvenstertjes, opgetrokken uit Lediaanse zandsteenblokken in regelmatig verband, gaat hoogst waarschijnlijk terug tot het romaanse zaalkerkje, opklimmend tot de eerste helft van de 12de eeuw. Op de plaats van het gebruikelijke, iets smallere koor werd vermoedelijk op het einde van de 13de of het begin van de 14de eeuw een toren gebouwd op vierkante plattegrond. Tegen de toren werd aan de zuidzijde, vermoedelijk in de 15de eeuw, een kapel gebouwd, eveneens opgetrokken in blokken Lediaanse zandsteen en doorbroken door spitsboogvensters in gotische stijl. Uit de 16de eeuw dateren vermoedelijk de doorbreking van de westgevel met een groot spitsboogvenster, de verhoging van de toren met rijen zandsteen van kleiner formaat, de drielobtracering in de galmgaten. Het vijfzijdige koor met blinde oostwand heeft kenmerken van de laatgotiek en werd samen met de kleine sacristie in de zuidoostelijke oksel nog in de 16de eeuw gebouwd. In 1595 brandde het schip en de zuidelijke transeptarm uit. In 1602 werd het Sint-Laurentiuskoor heropgebouwd, het schip volgde in 1612 en werd voltooid in 1614 en gevloerd in 1617. Het noordelijke transept, opgetrokken uit bak- en zandsteen en doorbroken door een segmentboogvormig venster, vertoont alle kenmerken van de 17de-eeuwse architectuur. Ook de middenvenstertjes in de zijgevels van het schip werden toen vervangen door een gelijkaardig segmentboogvormig venster. Het jaartal 1644 in de sluitsteen van het koorgewelf verwijst naar de plaatsing ervan. Vermoedelijk werden de gelijkaardige gewelven van de transeptarmen toen ook geplaatst. Midden 18de eeuw werd het schip voorzien van een kunstig stucplafond dat het jaartal MDCCLII (1752) draagt. Het mobilair werd in dezelfde periode vernieuwd. De cijferankers 1788 in de westgevel wijzen op een restauratie, onder meer ook zichtbaar door ander metselverband in de top. Ook het hardstenen portaal in Lodewijk XVI-stijl dateert wellicht uit die periode. Restauratiewerken hadden plaats in 1905 onder leiding van architect H. Vaerwyck voornamelijk aan het zuidelijke transept en het maaswerk. In 1920 hadden herstellingswerken plaats aan de daken en de toren onder leiding van architect Van Severen (Dendermonde). In 1942-43 en opnieuw in 1971 werd de kerk grondig gerestaureerd door architect Adriaan Bressers (Gent).

Beschrijving

De plattegrond heeft nu de vorm van een Latijns kruis met één beuk van drie traveeën, een vierkante kruisingstoren, twee ongelijke transeptarmen en een vijfzijdig koor met kleine rechthoekige sacristie in de zuidoostelijke oksel.

Beuk, toren, zuidelijk transept, koor en sacristie zijn volledig opgetrokken uit regelmatige blokken Lediaanse zandsteen. Enkel het noordelijke transept is opgetrokken uit bak- en zandsteen en het portaal is van blauwe hardsteen. Afdekkende leien zadeldaken en hoge ingesnoerde naaldspits op de toren.

Verankerde westpuntgevel, in de top met cijferankers 1788, opgetrokken uit Lediaanse zandsteenblokken in regelmatig verband voor de plint en de onderbouw, en kleinere blokken in de top. Centrale rondboogdeur in geprofileerde hardstenen omlijsting op neuten met imposten en sluitsteen, ingeschreven in een rechthoekige portiek met Toscaanse pilasters en entablement met kroonlijst. Dubbele paneeldeur in Lodewijk XVI-stijl met gebeeldhouwd boogveld. Groot spitsboogvenster zonder tracering in geprofileerde omlijsting met hollijst, sluitsteen en bekronende waterlijst.

Zijgevels met drie hooggeplaatste romaanse rondboogvenstertjes met afgeschuinde dagkanten; middenvenstertjes bij restauratie teruggeplaatst. Noordelijke zijgevel met gedicht romaans rondboogdeurtje. Vierkante toren met spitsboogvormige galmgaten met tweeledige tracering met drielob en ingeschreven vierlob, op een omlopende waterlijst. Verhoogd gedeelte met één uurwerkplaat in vierkante omlijsting met oren en dropmotief aan de westzijde.

Noordelijk transept, opgetrokken uit baksteen op een omlopende hoge zandstenen plint afgewerkt met een hollijst. Arm met één diepe travee met rechte sluiting doorbroken door een segmentboogvormig venster in vlakke zandstenen omlijsting met oren, onder waterlijst; onderdorpel met voluutmotief. Westelijke transeptgevel met Calvarie onder houten luifel en leien afdak. Omlijste rondboogdeur met bekronende drielobbige nis met Onze-Lieve-Vrouwebeeldje in de rechterhoek. Blinde bakstenen oostgevel met rest van zandstenen muur in de oksel.

Zuidelijk, minder diep transept met rechte sluiting voorzien van hoog spitsboogvenster met drieledige gotische tracering in de schoudergevel. Kleiner spitsboogvenster in de zijgevels op omlopende cordonlijst.

Vijfzijdig koor gestut door versneden steunberen en doorbroken door vier spitsboogvensters met drieledige tracering met visblaasmotief, onder omlopende waterlijst. Blinde oostgevel met hardstenen beeld van Heilige Laurentius op hoge sokkel, onder zadeldakje met leipannen. Kleine sacristie met twee vierkante getraliede venstertjes onder lessenaarsdak in de zuidoosthoek.

Interieur

Vlakke gepleisterde zoldering op gestucte moerbalken met voluutconsoles; jaartal MDCLII in spiegelbeeld. Panelen ertussen met fijn stucreliëf in Lodewijk XIV/Lodewijk XV-stijl met onder meer Sint-Martinus te paard die zijn mantel deelt met een bedelaar, de Heilige Geest in de vorm van een duif in wolken en stralenkrans, muziekinstrumenten en schelpmotieven. Kruising met gedrukte spitsbogen, aan de westzijde ingeschreven in een rondboog. Overwelving met zandstenen kruisribgewelf. Transeptarmen en koor met kruisriboverwelving met fijne geprofileerde zandstenen ribben; netgewelf boven de koorsluiting met jaartal 1644 in de sleutel; vergulde sterren in blauwe cirkeltjes op de gewelfvlakken.

Mobilair

Schilderijen: 'De Kruisafneming', mogelijk toe te schrijven aan Bruno Boucquillon (Kortrijk), kopie naar P. P. Rubens, doek op hoofdaltaar, 19de eeuw; 'De Marteling van de Heilige Laurentius', door Anselmus Van Hulle (Gent), gesigneerd en gedateerd 1632, doek; 'Onze-Lieve-Vrouw en Jezuskind schenken een rozenkrans aan HH Dominicus Guzman en Hyacinthus Odrowac', 17de eeuw, doek; 'Marteling van Heilige Hippolytus soldaat of cipier', 17de eeuw, doek op zuidelijk zijaltaar.

Beeldhouwwerk: Heilige Laurentius, neogotisch, gepolychromeerd hout, tweede helft 19de eeuw; Heilige Franciscus Xaverius, gepolychromeerd hout, 19de eeuw; Heilige Antonius, gepolychromeerd hout, in rozenkrans, Heilige Jozef, gepolychromeerd hout; buste van Heilige Laurentius, verguld en verzilverd hout, eerste helft 18de eeuw; buste van Heilige Hippolytus soldaat of cipier, verguld en verzilverd hout, 19de eeuw.

Altaren: hoofdaltaar, portiekaltaar met in fronton Heilige Geest in gedaante van een duif, 18de eeuw, geschilderd en gemarmerd hout; zuidelijk zijaltaar in zuidelijk transept, portiekaltaar van Heilige Laurentius; in gebogen fronton voorstelling van heilige tussen engelen, gepolychromeerd hout, 17de eeuw, altaartafel 19de eeuw; noordelijk zijaltaar van Onze-Lieve-Vrouw en Heilig Kruis, in bekroning beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind, gepolychromeerd en gemarmerd hout, eerste helft 18de eeuw, altaartafel met cartouche; zuidelijk zijaltaar, portiekaltaar van Heilige Laurentius, voorheen Heilige Martinus met in bekroning beeld van Heilige Martinus, gepolychromeerd en gemarmerd hout, eerste helft 18de eeuw, altaartafel met cartouche.

Lambriseringen, in koor van circa 1750, in rest van kerk deels vernieuwd bij restauratie in 1972 door atelier Bressers naar oorspronkelijk model, onder meer met ingewerkte biechtstoel in noordelijk transept.

Communiebank, eerste helft 18de eeuw, hout, met vier panelen met bustes en schelpmotieven. Preekstoel, hout, eerste helft 18de eeuw met op de kuip panelen met bustes van de Heilige Laurentius en Martinus, symbolen van de vier evangelisten op sokkel. Biechtstoel met buste van Heilige Laurentius, links en rechts treurende herme-engelen, hout, eerste helft 18de eeuw. Orgel door Lambertus van Peteghem (Gent), 1790 in orgelkast van zelfde tijd op doksaal met houten balustrade van 1790. Doopvont, marmer met koperen deksel, 19de of begin 20ste eeuw. Kast met broederschaplijst, hout, circa 1750. Kruisweg, geschilderd op doek, omlijst, 19de eeuw(?). Grafplaten in koorvloer en twee geplaatst tegen de kruisingspijlers, uit 18de en begin 19de eeuw.