Persoon
Smolderen, Jos
- ID
- 4489
- URI
- https://id.erfgoed.net/personen/4489
- Doopnaam
- Franciscus Josephus
- Geboortedatum
- Geboorteplaats
- Borgerhout (Antwerpen)
- Sterfdatum
- Plaats van overlijden
- Antwerpen
- Beroep, opleiding of typering
- architect
- Vestigingsplaats(en)
- Antwerpen, Kapucinessenstraat 5 (1932), Antwerpen, Van Putlei 38 (1932)
- Links
- ODIS
- Jos Smolderen - Wikipedia
- Zie ook
- Vanhoenacker - Van Beurden - Smolderen
Beschrijving
Jos Smolderen was een veelzijdig architect met een uitgesproken monumentale visie op architectuur en stedenbouw. Oorspronkelijk een overtuigd adept van de beaux-arts-traditie, ontwikkelde hij in het interbellum een eigenzinnige art deco en daarna een statige vorm van modernisme.
Hij studeerde aan de Antwerpse academie (1903-1914), bij Frans Van Dijk en Léonard Blomme, nam met succes deel aan tal van wedstrijden en behaalde in 1914 de Prijs van Rome en de Prijs Godecharle. Na de Eerste Wereldoorlog, die hij in Nederland, Engeland en Frankrijk doorbracht, kreeg hij aanvankelijk slechts kleine opdrachten. In 1921 associeerde hij zich met Jan Vanhoenacker en John Van Beurden. Naar verluidt was hij binnen deze samenwerking vooral voor de vormgeving verantwoordelijk. Het bureau nam deel aan de wederopbouw in de Westhoek en bracht in en om Antwerpen diverse woon- en kantoorcomplexen tot stand, met als belangrijkste verwezenlijking de Boerentoren (1927-1932, i.s.m. Emiel Van Averbeke en Vanhoenacker). Intussen bleef Smolderen individueel aan tal van wedstrijden deelnemen; zo verwierf hij de opdracht voor het Mémorial Interallié in Cointe bij Luik (1924). Het monument in art-decostijl strekt zich uit over enkele terrassen en culmineert in een betonnen koepelkerk die de Maasvallei domineert. In zijn keuze voor de nieuwe decoratieve stijl bevestigd door de internationale tentoonstelling van Parijs in 1925, ontwierp hij daarna de Christus-Koningkerk in een neobyzantijnse art deco (1928-1930). Deze kerk vormde een onderdeel van de Antwerpse wereldtentoonstelling van 1930 waarvoor hij als hoofdarchitect ook het algemeen plan, verschillende paviljoenen en de Eeuwfeestboog en de ‘Olifantenbrug’ ontwierp. Smolderen genoot tevens waardering als leraar. Van 1927 tot 1955 was hij in opvolging van Victor Horta, professor monumentale architectuur aan het Nationaal Hoger Instituut, verbonden aan de Antwerpse Academie. Hij was ook actief in de monumentenzorg. Na de Tweede Wereldoorlog koos hij voor een functionele, versoberde architectuur. In 1950 bracht hij de flats aan de Jan De Voslei in Antwerpen tot stand, een ensemble dat verwantschap vertoont met het werk van Auguste Perret.
- LAUREYS D. (red.) 2003: Bouwen in beeld. De collectie van het Architectuurarchief van de Provincie Antwerpen, Antwerpen, 241-245.
- SMOLDEREN L. 2002: Een art-decofestival: de internationale tentoonstelling van Antwerpen in 1930. Het droombeeld van hoofdarchitect Jos Smolderen, Monumenten & Landschappen 21.3, 4-29.
- VERSPREEUWEN R. 1977: Jos Smolderen en zijn tijd, onuitgegeven verhandeling Nationaal Hogen Instituut voor Bouwkunst en Stedebouw Antwerpen.
- WOUTERS A. 1999: Tussen traditionalisme en modernisme. De kerken van Jos Smolderen (1889-1973), onuitgegeven verhandeling Universiteit Gent.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Erfgoedobjecten
Ontwerper van
Appartementsgebouw naar ontwerp van Jos Smolderen
Alfons De Cockstraat 2-24 (Antwerpen)
Art deco appartementsgebouw met werkhuizen in 1952-1953 gebouwd door S.V. Huisvesting Antwerpen naar ontwerp van Jos Smolderen.
Beurs voor Diamanthandel
Pelikaanstraat 76-78 (Antwerpen)
Imposant eclectisch gebouw dat ontworpen werd in 1912 door J.R. Vanhoenacker en John Van Beurden, door de Eerste Wereldoorlog werd het pand pas in 1921 afgewerkt en officieel geopend.
Boerentoren
Schoenmarkt 35 (Antwerpen)
Torengebouw in art-decostijl op de hoek van Schoenmarkt, Eiermarkt en Beddenstraat, in 1928-1931 gebouwd in opdracht van de Algemeene Bankvereeniging, naar een ontwerp door de architecten Jan Vanhoenacker, Jos Smolderen en Emiel Van Averbeke. Het gebouw was destijds de hoogste wolkenkrabber van Europa, met een hoogte van 87,50 meter.
Burgerhuis in eclectische stijl
Van Putlei 38 (Antwerpen)
Burgerhuis in eclectische stijl gebouwd in opdracht van mejuffrouw Anna Thielens, vermoedelijk een verwante van architect Emile Thielens die het pand in 1904 ontwierp. Het gebouw werd in 1932 aangekocht door architect Jos Smolderen, en vervolgens verbouwd en uitgebreid tot zijn privé-woning en architectenbureau.
Christus Koningkerk
Louis Straussstraat 3 (Antwerpen)
Georiënteerde kruisbasiliek van 1928-30 naar ontwerp van J. Smolderen in modern romaans-byzantijnse stijl, geïnspireerd door het werk van H.P. Berlage en de basiliek van Koekelberg naar ontwerp van A. Van Huffel.
Kantoor- en appartementsgebouw De Trouw
Ankerrui 8-10 (Antwerpen)
Kantoor en appartementsgebouw in art-decostijl, opgetrokken in opdracht van de Samenwerkende Maatschappij Gezworen Wegers- en Metersnatie "De Trouw", naar een ontwerp door de architect Jos Smolderen uit 1932. Het programma voorzag in een winkel en café op de begane grond, kantoren op de eerste verdieping, en telkens twee appartementen op de tweede tot vierde verdieping.
Parochiekerk Sint-Laurentius
Van Schoonbekestraat 155 (Antwerpen)
Georiënteerde kerk met centrale aanleg van 1932-41 naar ontwerp van J. Huygh in art-decostijl geïnspireerd op de Byzantijnse stijl. Gebouwd in functie van het altaar en het H. Misoffer.
Pastorie Christus Koning
Louis Straussstraat 1 (Antwerpen)
Pastorie met tuin op de hoek van de Volhardingstraat en Louis Straussstraat, gebouwd in opdracht van de Kerkfabriek der Kerk van Christus-Koning naar ontwerp van architect Jos Smolderen uit 1932.
Sociale woonwijk Jan De Voslei en omgeving
Alfred Coolsstraat 30-32, Boomsesteenweg 249-263, De Nelisplein, Jan De Voslei 1-11, 12-37, 39-53, Jan Ligthartplein 1-12, 12A, Kielpark 1-288, Vlaamsekunstlaan 65-67, Willem Eekelersstraat 49-51, Zamenhofstraat 1-15 (Antwerpen)
Tussen 1952 en 1965 kwam op het Kiel aan de Jan De Voslei en de Boomsesteenweg een modernistische woonwijk tot stand in opdracht van sociale huisvestingsmaatschappij De Goede Woning.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Smolderen [online], https://id.erfgoed.net/personen/4489 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Contact
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.