Geografisch thema

Nieuwewandeling

ID
3094
URI
https://id.erfgoed.net/themas/3094

Beschrijving

Op bevel van Jozef II werden in 1782 de bolwerken of vestingen van Hembyze uit vierde kwart 16de eeuw aan de stadswal achter de Leie gesloopt. Kort nadien ontstond aldaar een promenade die in 1799 het eerst vermeld wordt. Halverwege de Nieuwewandeling werd in 1859-1861 de Rijksgevangenis opgetrokken waarvan de omheiningsmuur in het oosten parallel en op een afstand van acht meter werd gebouwd van de muur van het Rasphuis, gevangenis die in 1772-1775 opgetrokken werd aan de Coupure. Het terrein de zogenaamde "Groene Vallei" tussen de bebouwde zijde van de Nieuwewandeling en de Leie bestaat voor een strook uit een park met wandelpad waarin de in 1577 gegraven vestinggracht pas in 1972 gedempt werd.

Van de acht flatgebouwen die in deze groene zone gepland waren zijn er reeds drie uitgevoerd. Er overweegt een oninteressante bebouwing bestaande uit eenvoudige woningen met bakstenen lijstgevels van tweede tot derde kwart 20ste eeuw en verscheidene flatgebouwen met verschillend volume en aantal bouwlagen.

Tussen de Spiegelhofstraat en de Krijgsgasthuisstraat bevindt zich een rijhuizenblok aansluitend bij de gevelwanden van voornoemde straten uit eerste kwart 20ste eeuw (nummers 96 tot nummers 103). Bepleisterde lijstgevel van drie bouwlagen en bestaande uit enkelhuizen met twee traveeën en repeterend schema. Hoeken van de gevelwand gemarkeerd door een houten erker en centrum door twee balkons met gietijzeren leuning. Voorts nog enkele afzonderlijke rijhuizen van twee traveeën en veelal drie bouwlagen voorzien van een versierde bepleisterde lijstgevel van circa 1900: nummers 63, 64, 65, 66, 88, 89, 90, 91; nummer 116 met drie traveeën en door een trapezoïdale houten erker gemarkeerde venstertraveeën.

Half ingebouwd achter het flatgebouw nummer 104-106 bevindt zich een oude duiventoren die vermoedelijk aanvankelijk hoorde bij een abdijhoeve op de Ekkergemse meersen. Binnenin gedateerd 1629 op een eikenhouten balk, gerestaureerd in 1950. Later werd er een flatgebouw tegenaan gebouwd (Krijgsgasthuisstraat nummer 171) en van dan af doen de bovenverdieping van de duiventoren dienst als badkamers. Bakstenen constructie op een vierkante plattegrond en drie bouwlagen hoog, onder een zadeldak dat doorloopt over de aanpalende constructie (Vlaamse pannen). Enkel de noord- en westgevel van de duiventoren staan nog vrij. Verschillende geledingen afgelijnd door omlopende baksteenlijsten en verlicht door kleine, deels gedichte rondboogvensters; een tweelicht onder de geprofileerde bakstenen daklijst. Noordgevel met tuitgevel en een kleine ronde oculus als vlieggat; rondboogdeur verleent toegang tot wenteltrap welke opklimt tot de tweede bouwlaag. De laakbare situatie van de duiventoren is er niet op verbeterd sinds hij als steunpunt gebruikt is voor een ijzeren I-balk van een brug.

  • DEPRAET O.S. 1966: Duiventorens in Oost-Vlaanderen, Oost-Vlaamsche Zanten 3-4, 141-142.

Bron: BOGAERT C., LANCLUS K. & VERBEECK M. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Gent, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 4nb Zuid-West, Brussel - Gent.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Langs de Frans De Coenestraat, op de betonnen muur van de inrit naar de ondergrondse parking voor de flatgebouwen langsheen de Nieuwewandeling, bevindt zich een bronzen gedenkplaat. Op de gedenkplaat bevindt zich bovenaan het kenteken van het Geheim Leger, waaronder de tekst : "IN MEMORIAM / FRANZ DE COENE /Kapitein-Commandant bij het 32e Linieregiment / Oud-strijder 1914-18 en 1940 / Bevelhebber van het Geheim Leger : Sektor Gent / Politieke gevangene 1944 / Door de nazi's in het gevang van Gent gefolterd, gaf / heldhaftig zijn leven voor Volk en Vaderland op 22-7-1944". De plaat is gesigneerd "C. Dobbelaere".
  • DEPESTEL, SARAH, Monumenten ter ere van gesneuvelden uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog in Gent: een (kunst)historisch overzicht met voorstellen ter bevordering van de instandhouding en eventuele restauratie, Masterproef Monumenten- en Landschapszorg, Artesis Hogeschool Antwerpen, 2009.
Auteurs : Depestel, Sarah
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Bedrijfsgebouwen

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuizen

  • Omvat
    Elektrisch onder-/omvormingsstation

  • Omvat
    Nijverheids- en kantoorgebouwen van Elektrion

  • Omvat
    Paviljoen en huurhouderij

  • Omvat
    Rijksgevangenis

  • Is deel van
    Gent zestiende-eeuwse stadsuitbreiding

Bekijk gerelateerde erfgoedobjecten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Nieuwewandeling [online], https://id.erfgoed.net/themas/3094 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.