Geografisch thema
Otegemstraat
ID: 9866 URI: https://id.erfgoed.net/themas/9866
- Provincie
- West-Vlaanderen
- Gemeente
- Zwevegem
- Deelgemeente
- Onbepaald
- Straat
- Otegemstraat
- Locatie
- Otegemstraat (Zwevegem)
Beschrijving
Belangrijkste dorpsstraat en uitvalsweg lopende van de Avelgemstraat naar Deerlijk. Gebogen tracé met licht hellend verloop. Maakt deel uit van het historische stratenpatroon cf. Ferrariskaart (1770-1778) en het landboek van Zwevegem (ca. 1790): geconcentreerde bebouwing in de dorpskern, daarna beperkte verspreide bebouwing. Vanaf de tweede helft van de 19de eeuw toenemende rijbebouwing tot het station cf. M.C.I.-kaart (1862, herzien in 1883 en 1910). Tot 1960 doorkruiste de spoorweg van lijn 83, Kortrijk-Avelgem-Ronse (1869) de straat en was het station hier gevestigd, nu rest enkel het goederenstation. Het spoorwegtracé is heden een fietspad.Voorheen ter hoogte van de kerk Plaats genaamd en ter hoogte van het station Stationstraat. Halverwege de straat brug over het kanaal Bossuit-Kortrijk (1858-1860).
Tot het midden van de 20ste eeuw werd het straatbeeld voornamelijk bepaald door bepleisterde en/of witgeschilderde lijstgevels van twee bouwlagen cf. oude prentbriefkaarten.
De bebouwing klimt op tot de 19de eeuw, maar de meeste woningen dateren uit de eerste helft van de 20ste eeuw. In het begin van de straat veel nieuwbouw, daarnaast ook tal van vernieuwde parementen. Hoofdstraat met overwegend commerciële functie: handelswoningen, herbergen en buurtwinkels. Ook woonfunctie met grote sociale verscheidenheid: herenhuizen, burger- en arbeiderswoningen. Tevens verschillende openbare gebouwen o.m. vestigingsplaats rustoord Sint-Amand en het gemeentehuis. Het oorspronkelijke klooster met bejaardentehuis werd opgericht in 1873-1874. De neogotische gebouwen, met o.m. kapel naar ontwerp van J.B. (de) Béthune, werden afgebroken in 1993 en vervangen door nieuwbouw. Vroeger ook veel industrie met o.m.
Basisbebouwing: breedhuizen met variërende gevelbreedte en twee bouwlagen onder pannen zadeldaken,-o.m. geknikt- maar ook platte daken. Rijbebouwing in de periferie overgaand in lintbebouwing.
Tal van enkelhuizen van ca. 1900 van twee à drie traveeën en twee bouwlagen met eenvoudige bakstenen lijstgevel vaak verfraaid door het gebruik van arduin en friezen o.m. nrs. 170, 172, 173, 175, 177 en 210 met ijzeren I-balk , 204, 208, 212, 251 verfraaid door gele sierbaksteen, 255 met muizentandries, 269 langgestrekte lijstgevel met horizontaliserende druiplijstjes, 341-343 diephuizen met puntgevel.
Eind 19de-eeuwse bakstenen lijstgevels vaak met aangepast parement en vernieuwd schrijnwerk: nrs. 37-39, 95, 128, 158. Nr. 176 opvallende hoger opgetrokken middentravee. Nr. 271, café "De Rembrandt", met houten pui. Nr. 201-205, eenheidsbebouwing met fraai uitgewerkte parementen door o.m gebruik van gele sierbaksteen en fries met uitgelengd dropmotief (nr. 203 met vernieuwd parement).
Ook verscheidene bepleisterde gevels o.m nrs. 13, 23, 31, 105 met centraal muurnisje, 167, 169 en 171 met muizentandfries, 213-213 A, met schijnvoegen, 249 met gecementeerde lijstgevel, 363.
Daarnaast ook woningen uit het interbellum met o.m. typerende erkers op de bovenverdieping: nr. 45 met later bepleisterde gevel, afgeronde erker en geprofileerd portaal; nr. 54, nr.153 voormalige herberg met typerende afgeronde pilaster op de bovenverdieping, nr.166 getypeerd door het gebruik van granito, nr.187. Nrs. 50, 52 A, 52 B en 54, opvallend modernistisch hoekpand heden bepleisterd en met nieuw schrijnwerk. Nr. 180 met afgeschuinde hoektravee en behouden pui. Nr. 288-290, met borstwering in omgekeerde ziggurat.
Naar het straateinde toe ook arbeidershuizen van één bouwlaag o.m. nr. 322-356 afgelijnd door friesje en met grotendeels aangepaste muuropeningen.
Ook enkele typische woningen uit de jaren 1950 o.m. nr. 194 van 1953 gesigneerd M. VANHOENACKER ARCHITECT ZWEVEGEM.
GEMEENTEARCHIEF ZWEVEGEM, bouwaanvragen 954.
RIJKSARCHIEF KORTRIJK, Gemeentearchief Zwevegem, nr. 626, Landboek van Zwevegem, ca. 1790, opgemaakt door E. Vandevenne.
BATAILLE J.,
Bron : De Gunsch A. & De Leeuw S. met medewerking van Callens T. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zwevegem, Deelgemeenten Zwevegem, Heestert, Moen, Otegem en Sint-Denijs, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL26, (onuitgegeven werkdocumenten).
Auteurs :
Agentschap Onroerend Erfgoed
Relaties
-
Omvat
Beeldbepalend hoekpand -
-
Omvat
Burgerhuis -
-
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
Omvat
Burgerwoning -
-
-
Omvat
Cafe Central -
-
-
-
Omvat
Dorpswoning -
Omvat
Eclectische burgerwoning -
-
-
-
Omvat
Eenvoudige burgerwoning -
Omvat
Eenvoudige burgerwoning -
Omvat
Fraaie burgerwoning -
Omvat
Garage de la Gare -
Omvat
Gemeentehuis -
Omvat
Goederenstation Zwevegem -
-
Omvat
Herberg De Ronden Trap -
Omvat
Historische hoeve -
Omvat
Interbellumvilla -
Omvat
Kleine burgerwoning -
Omvat
Onze-Lieve-Vrouwkapel -
-
-
Omvat
Villa -
-
Omvat
Volkshuis -
Omvat
Vrijstaande woning -
Omvat
Winkel-woonhuis -