erfgoedobject

Medische post Frontzate

bouwkundig element
ID
213569
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213569

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gelegen ten zuidwesten van de voormalige spoorwegbedding, op circa 200 meter ten zuiden van de kruising van de spoorwegbedding met de toegangsweg naar de boerderij Diksmuidseweg nummer 5 (Hoeve Grote Schrinkelschrans), op circa 1500 meter ten zuidoosten van Ramskapelle.

Historische achtergrond

Het gecementeerde kruis verraadt de functie van dit bouwwerk, namelijk een medische post gelegen op de Belgische 1ste linie.

Langs de voormalige spoorwegbedding Nieuwpoort-Diksmuide liep lijn 74, de spoorverbinding tussen Diksmuide (waar ze aftakte van de lijn Adinkerke – Gent) en Nieuwpoort. Ze werd in gebruik genomen in 1868 en in 1974 buiten dienst gesteld.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog speelde de spoorlijn een belangrijke strategische rol als verdedigingslinie tegen het Duitse leger. Door de onderwaterzetting van de IJzervlakte in 1914, waarbij de spoorwegdijk als waterkering fungeerde, kon de opmars van de Duitsers gestopt worden. Het gebied tussen de IJzer en de spoorwegbedding werd herschapen in een zompig gebied, met een aantal daarboven uitstekende eilandjes, die door de Belgen en de Duitsers ingericht werden als voorposten in het niemandsland.

Achter en in de spoorwegberm werd de Belgische eerste linie aangelegd. Onder meer dankzij de nabijgelegen steenbakkerij van Wulpen konden schuilplaatsen uit baksteen opgetrokken worden, die beschermd werden met zandzakjes. Afhankelijk van de toestand van de grond konden de loopgraven ondergronds of half bovengronds aangelegd worden. Vanaf de spoorwegbedding liepen houten loopbruggen (passerellen) naar de voorposten in het onderwater gezette gebied.

De meeste bakstenen constructies, waarvan vandaag de dag de structuren en/of (delen van) de muren nog te zien zijn, fungeerden als schuilplaatsen voor de manschappen die hier de wacht hielden. Twee vierkante bakstenen constructies fungeerden waarschijnlijk als schietpostje. Eén bakstenen gebouwtje was een keuken, getuige hiervan de ovens en schoorstenen die nog deels aanwezig zijn. Eén betonnen constructie verraadt haar functie dankzij een medaillon: het gaat om een medische post. Er zijn minimum twee mitrailleurposten (zogenaamde Tobruks) uit de Tweede Wereldoorlog, namelijk een Tobruk in Ramskapelle en Tobruk in Nieuwpoort. Merkwaardig is eveneens het voormalige station van Ramskapelle dat met beton werd versterkt tot een mitrailleur- en observatiepost.

Kenmerken

Rechthoekige constructie van circa 840 op 290 centimeter, die deels vernield is. De constructie heeft een betonnen dak van circa 45 centimeter dik, op geprefabriceerde betonnen lateien. Het beton is verstevigd met ronde wapeningsijzers. De muren zijn circa 45 centimeter dik en grotendeels opgetrokken uit gele baksteen, die deels gecementeerd werden. Aan de buitenkant van de zuidwestelijke muur werd een gecementeerd kruis op een cirkel (diameter 74 centimeter) in vlakreliëf aangebracht. De constructie heeft twee toegangen, respectievelijk aan de zuidwestkant en aan de zuidoostkant. Aan de zuidwestkant zijn eveneens twee rechthoekige vensteropeningen.

Binnenin bestaat de constructie uit twee ruimtes, met mekaar verbonden via een deuropening. In de noordelijke hoek werd een schoorsteen uitgebroken. In de muren steken diverse ijzers.

  • Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier DW002078, Spoorwegberm Nieuwpoort - Diksmuide, (S.N. 1999).
  • HULSTAERT W. 2005: Algemeen inplantingsplan frontzate Nieuwpoort-Diksmuide, opgemaakt ter ondersteuning van het project Landinrichtingsproject De Westhoek. Deelproject Oude Spoorwegbedding Nieuwpoort-Diksmuide. Consolidatieproject oorlogsrestanten Eerste Wereldoorlog, onuitgegeven rapport VIOE in opdracht van de Vlaamse Landmaatschappij West-Vlaanderen.

Bron: WOI Relict (2112): Medische post spoorwegbedding (Ramskapelle - WOI)
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Ramskapelle

  • Is deel van
    Spoorwegberm Nieuwpoort - Diksmuide


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Medische post Frontzate [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213569 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.