Zogenaamd "Corps de Garde" of "Hoofdwacht", later "Handelsbeurs"; eertijds bestemd voor het onderbrengen van de keizerlijke wachttroepen. Het gebouw werd opgetrokken op de gronden toebehorend aan de Sint-Sebastiaansgilde in 1738-39 eerst onder leiding van Bernard de Wilde nadien onder toezicht van David 't Kindt. De stad, eigenaar van het gebouw sedert 1810, gaat in 1899 over tot de aankoop van het huis van de maatschappij "L'Union" ernaast met de bedoeling er de nieuwe Handelsbeurs in te richten. Stadsarchitect Van Rysselberghe maakt de plannen om beide gebouwen te verbinden en her in te richten. De voorgevels blijven bestaan maar in het gewezen lokaal van de hoofdwacht voorziet hij een grote zaal geflankeerd door rondboogarcades, die ook de scheiding vormen tussen de tweede zaal in het voormalig lokaal van L'Union.
Links éénlaags gebouw met een geschilderde en bepleisterde voorgevel van bak- en natuursteen van vijf traveeën onder een mansardedak (leien) met dakkapellen. Plint van beschilderde Doornikse kalksteen. Driezijdig vooruitspringend en hoger opgetrokken middenrisaliet van drie traveeën afgedekt met een koepelvormig dak (leien) en geritmeerd door vier kolossale pilasters met Korinthisch kapiteel. Licht getoogde benedenvensters met sobere stucomlijsting, spiegelboogvormige bovenvensters, in de middentravee voorzien van rocailles in de zwikken. Rondboogpoort met hol geprofileerd beloop op neuten gevat in een geblokte omlijsting met uitgespaarde zwikken onder een bekronende druiplijst, tevens balkonplaat voor de smeedijzeren leuning van het deurvenster erboven. De centrale deurtravee wordt bekroond met een gebogen, gekornist fronton met reliëfvoorstellingen van de Maagd van Gent, met het wapenschild van Oostenrijk, zittend op een kanon. De borstweringen zijn eveneens verrijkt met rocailles en wapentrofeeën. De zijtraveeën zijn afgedekt met een attiek in Lodewijk XV-stijl.
Rechts enkelhuis van vier traveeën, drie bouwlagen en zadeldak, voorgevel uit 1874-75. Bepleisterde voorgevel op hardstenen plint. Horizontaal belijnde gevel door cordons, balkons en verdiepte borstweringen; verticaliserend ritme door geblokte penanten op de begane grond en pilasters met composiete kapitelen op de verdieping. Benadrukte zijtravee geflankeerd door gekoppelde pilasters en bekroond door een driehoekig fronton. Rechthoekige benedenvensters, rondboogvensters in een geprofileerde omlijsting op de tweede bouwlaag en rechthoekige, met een gebogen fronton bekroonde vensters op de derde bouwlaag. Rechthoekige deur onder een bekronende druiplijst op klossen in het hoekrisaliet.
PAUWELS H. 1949: De bouwmeester van de Corps de Garde op de Kouter, Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent IV, 112-119.
Bron: BOGAERT C., LANCLUS K. & VERBEECK M. met medewerking van LINTERS A. & DAMBRE-VAN TYGHEM F. 1976: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Gent, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 4na, Brussel - Gent. Auteurs: Lanclus, Kathleen Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
In het bekronend gebogen fronton bevindt zich een bas-reliëf van de "Maagd van Gent met het wapenschild van Oostenrijk", gezeten op een kanon en omringd door oorlogstuig. In 2001 werd het erg beschadigde reliëf gerestaureerd met nieuwe gedeelten witte steen en restauratiemortel, door beeldhouwer Gerard Thienpont (Eke-Nazareth).
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kazerne Hoofdwacht, later Handelsbeurs [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/25213 (geraadpleegd op ).