Begraafplaats Oud Kerkhof
bouwkundig element- ID
- 304666
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304666
Juridische gevolgen
-
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Begraafplaats Oud Kerkhof
Deze vaststelling is geldig sinds -
omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Frans militair ereperk en massagraf begraafplaats Veurne
Deze vaststelling was geldig van tot -
omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Heldenhuldezerkje Sam De Vriendt begraafplaats Veurne
Deze vaststelling was geldig van tot -
omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Heldenhuldezerkjes begraafplaats Veurne
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
19de-eeuwse begraafplaats met een rijke variatie aan kwalitatief hoogstaande graftekens uit de 19de en 20ste eeuw.
Historiek
Tot het begin van de 19de eeuw werd in Veurne begraven op de kerkhoven van de Sint-Walburgakerk, de Sint-Niklaaskerk en de Sint-Denijskerk. Bij het verbieden van de begraving in stadskernen door keizer Jozef II (1784) en Napoleon Bonaparte (1804) werd een begraafplaats buiten de stadsmuren aangelegd. Wanneer de begraafplaats in de Oude Vestenstraat precies geopend werd, is onduidelijk. Archiefdocumenten ontbreken. De oudst bewaarde bijzetting dateert uit het begin van de 19de eeuw, onder het keizerrijk van Napoleon (1804-1814). Het ‘Oud Kerkhof’ werd gesloten in 1990 toen de Begraafplaats Noordstraat geopend werd.
Beschrijving
De begraafplaats heeft een trapeziumvormige plattegrond, gescheiden van de straat door een geschoren taxushaag. Toegang via bakstenen hekpijlers geflankeerd door twee beuken. De begraafplaats wordt opgedeeld door een rastervormige padenstructuur waarvan een deel verhard is. De voornamelijk hardstenen graftekens in de gangbare stijlen als neoclassicisme, neogotiek tot modernisme en met de typische funeraire symboliek, overbruggen bijna twee eeuwen aan graftypologie. Ze worden aangevuld met ijzeren kruisen, graftrommels en recentere graftekens in natuursteen en graniet. De aanwezige graftypologieën (pinakelgraven, stèles, zerken, tombes, kruisen al dan niet in boomimitatie, ...) en hun locatie op de begraafplaats doen vermoeden dat de begraafplaats in oorsprong bestond uit eeuwigdurende concessies met indrukwekkende graftekens langs de hoofdpaden en niet-beboomde open zones in de binnenperken. De binnenperken werden in de 20ste eeuw stelselmatig verder ingevuld met rijen aan graftekens. In de 20ste eeuw werd de begraafplaats aangevuld met een Frans militair ereperk en massagraf, een Commonwealth begraafplaats uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog en verschillende heldenhuldezerken.
Een lijst met waardevol funerair erfgoed werd door het College van Burgemeester en Schepenen goedgekeurd in 2016.
- Stadsarchief Veurne, Notulen van de zitting van het college van burgemeester en schepenen, 21 november 2016.
- DEN BAES J. 2007: Grafstenen spreken Een wandeling langs funerair erfgoed in Veurne, Veurne.
Auteurs: Mertens, Joeri
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Op het Oud Kerkhof bevinden zich twee graven van personen die een markante rol speelden tijdens de Eerste Wereldoorlog:
- Graf gedecoreerd met portretmedaillon voor Karel Cogge, die een belangrijke rol speelde in de inundatie van de IJzervlakte.
- Graf voor Rachel Ryckewaert, die werd vermoord door haar vriend Emiel Ferfaille. De beroepsvrijwilliger werd hiervoor terechtgesteld op het schavot – het was de laatste onthoofding in België.
Verspreid over stedelijke begraafplaats staan er twee heldenhuldezerkjes waarvan niet meer achterhaald kan worden wie eronder begraven ligt. Het graf van Sam De Vriendt, een belangrijke figuur binnen de Frontbeweging, en zijn vrouw is eveneens geïnspireerd op een heldenhuldezerk.
Behalve het Franse militaire ereperk met massagraf zijn er twee Britse graven uit de Eerste Wereldoorlog terug te vinden (Veurne Communal Cemetery) en evenals 77 Britse doden uit de Tweede Wereldoorlog (Veurne Communal Cemetery Extension). Deze laatsten vielen vooral in mei 1940, tijdens de terugtrekking naar Duinkerken. Er liggen ook twee Tsjechische graven. Op dit Britse ereperk staat een typisch 'Cross of Sacrifice'.
- BOGAERT N. & DECOODT H. 2005: Graf Karel Cogge (Veurne - WOI) [online], https://id.erfgoed.net/teksten/391954 (geraadpleegd op 17 mei 2022).
- BOGAERT N. & DECOODT H. 2005: Graf Rachel Ryckewaert (Veurne - WOI) [online], https://id.erfgoed.net/teksten/391956 (geraadpleegd op 17 mei 2022).
- BOGAERT N. & DECOODT H. 2005: Heldenhuldezerk Sam De Vriendt (Veurne - WOI) [online], https://id.erfgoed.net/teksten/391959 (geraadpleegd op 18 mei 2022).
- S.N. s.l.: Veurne Communal Cemetery [online], www.cwgc.org (geraadpleegd op 18 mei 2022).
