erfgoedobject

Belgische betonnen militaire post Frontzate

bouwkundig element
ID
305217
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305217

Juridische gevolgen

Beschrijving

Restanten van een betonnen militaire constructie in de westelijke berm van de voormalige spoorwegbedding Diksmuide–Nieuwpoort, op ongeveer 80 meter ten zuidoosten van de Proostdijk en op ongeveer twee kilometer ten noordwesten van Pervijze. In de directe nabijheid bevinden zich nog restanten van andere betonnen constructies.

Historische achtergrond

De mogelijke functie van deze betonnen constructie is onduidelijk.

Langs de voormalige spoorwegbedding Nieuwpoort-Diksmuide liep lijn 74, de spoorverbinding tussen Diksmuide (waar ze aftakte van de lijn Adinkerke – Gent) en Nieuwpoort. Ze werd in gebruik genomen in 1868 en in 1974 buiten dienst gesteld.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog speelde de spoorlijn een belangrijke strategische rol als verdedigingslinie tegen het Duitse leger. Door de onderwaterzetting van de IJzervlakte in 1914, waarbij de spoorwegdijk als waterkering fungeerde, kon de opmars van de Duitsers gestopt worden. Het gebied tussen de IJzer en de spoorwegbedding werd herschapen in een zompig gebied, met een aantal daarboven uitstekende eilandjes, die door de Belgen en de Duitsers ingericht werden als voorposten in het niemandsland.

Achter en in de spoorwegberm werd de Belgische eerste linie aangelegd. Onder meer dankzij de nabijgelegen steenbakkerij van Wulpen konden schuilplaatsen uit baksteen opgetrokken worden, die beschermd werden met zandzakjes. Afhankelijk van de toestand van de grond konden de loopgraven ondergronds of half bovengronds aangelegd worden. Vanaf de spoorwegbedding liepen houten loopbruggen (passerellen) naar de voorposten in het onderwater gezette gebied.

De meeste bakstenen constructies, waarvan vandaag de dag de structuren en/of (delen van) de muren nog te zien zijn, fungeerden als schuilplaatsen voor de manschappen die hier de wacht hielden. Twee vierkante bakstenen constructies fungeerden waarschijnlijk als schietpostje. Eén bakstenen gebouwtje was een keuken, getuige hiervan de ovens en schoorstenen die nog deels aanwezig zijn. Eén betonnen constructie verraadt haar functie dankzij een medaillon: het gaat om een medische post. Er zijn minimum twee mitrailleurposten (zogenaamde Tobruks) uit de Tweede Wereldoorlog, namelijk een Tobruk in Ramskapelle en Tobruk in Nieuwpoort. Merkwaardig is eveneens het voormalige station van Ramskapelle dat met beton werd versterkt tot een mitrailleur- en observatiepost.

Beschrijving

Restanten van een rechthoekige betonnen constructie van ongeveer lengte 700 cm x breedte 515 cm. Het beton was met ronde wapeningsijzers verstevigd en deels gecementeerd. De voormuur aan de noordoostzijde is ongeveer 100 cm dik. Aan de zuidwestzijde was vermoedelijk een gang met trapjes, met ten noordoosten ervan een rechthoekige ruimte. In de zuidoostelijke hoek zijn diverse nisjes te zien. Er zijn geen sporen van vensteropeningen of schietgaten te zien.

  • Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier 4.01/32003/313.1, Spoorwegberm Nieuwpoort-Diksmuide (S.N. 1999).
  • HULSTAERT W. 2005: Algemeen inplantingsplan frontzate Nieuwpoort-Diksmuide, opgemaakt ter ondersteuning van het project Landinrichtingsproject De Westhoek. Deelproject Oude Spoorwegbedding Nieuwpoort-Diksmuide. Consolidatieproject oorlogsrestanten Eerste Wereldoorlog in opdracht van de Vlaamse Landmaatschappij West-Vlaanderen.

Bron: WOI Relict (1633): Betonnen constructie Proostdijk (Pervijze - WOI)
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Proostdijk

  • Is deel van
    Spoorwegberm Nieuwpoort - Diksmuide


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Belgische betonnen militaire post Frontzate [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305217 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.