Oorspronkelijk stadhuis in laatgotische bak- en zandsteenstijl naar ontwerp van Rombout II Keldermans (1525), in 1530-1534 gebouwd in opdracht van de graven Antoon I de Lalaing en Elisabeth van Culemborg; werken uitgevoerd door Hendrik Lambrechts en Antoon III Keldermans. Afbraakmateriaal van de oude kerk werd onder andere gebruikt voor de kolommen van de raadskelder en een deel van de dakkap; het klokje van 1486 is eveneens afkomstig van de oude kerk; de bakstenen werden door de graaf zelf geleverd, de overige bouwmaterialen (kalk, witte steen, plaveien, hout, schaliën) vanuit Antwerpen, Mechelen, Turnhout, Luik en Dordrecht aangevoerd, de voormalige glasramen met voorstellingen van de graaf van Hoogstraten en het gemeentewapen geleverd door Hoogstratens glazenier Claes Mathijs.

Het stadhuis gaf onderdak aan de vleeshal, later aan de botermarkt van Hoogstraten (in de kelders), de schepenbank en de stedelijke administratie; er was tevens een conciërgewoning voorzien. In 1788 werden grote herstellingen uitgevoerd (onder meer vervangen van kruisramen door schuiframen), ongedaan gemaakt door de volledige restauratie in 1881-1882 onder leiding van P.J. Taeymans. In 1890 werd, eveneens naar ontwerp van P.J. Taeymans, een doortochtgevangenis bijgebouwd (niet heropgebouwd na de Tweede Wereldoorlog). In 1900 werden voorportaal en raadzaal (nu trouwzaal) aanzienlijk verfraaid naar ontwerp van J. Taeymans. Versiering van het stadhuis in 1905-1923 door Karel Boom met monumentale muurschilderingen op doek van taferelen en portretten met betrekking tot de geschiedenis van Hoogstraten.

Op 23/10/1944 bedolven onder de brokstukken van de gedynamiteerde toren van de Sint-Catharinakerk, werd het stadhuis in 1950-1952 onder leiding van provinciaal architect J. Schellekens in zijn oorspronkelijke staat heropgebouwd, met uitzondering van achtergevel en achterbouw; zijn minutieuze opmetingen, gedaan in 1934, stelden hem in staat een getrouwe kopie te realiseren van het door P.J. Taeymans gerestaureerde 16de-eeuwse stadhuis.

Nieuw administratief centrum naar ontwerp van L. De Meester geopend op 23/4/1993 (zie gevelsteen), ingeplant tussen Vrijheid en Dr. Versmissenstraat ter plaatse van voormalige Latijnse school, zie bewaarde gevelsteen met opschrift SENATUS SCHOLAM REAEDIFICAVIT (1763); tussen het nieuwe gebouw en het oude stadhuis zijn glazen verbindingen aangebracht.

Halfvrijstaand rechthoekig gebouw van vijf op drie traveeën, twee bouwlagen op hoog souterrain en zadeldak (nok parallel aan de straat, leien), voorzien van twee getrapte dakkapellen; opengewerkte houten dakruiter met peerspits en klokje van 1486.

Bak- en zandsteenbouw met lijst- en zijtrapgevels geflankeerd door zeszijdige traptorens met ingesnoerde octogonale bekroning en kleine kegelspits; pui met dubbele steektrap, bordes en (heden) gesloten leuningen versierd met arduinen wapen in bas-reliëf van de families de Lalaing en van Kyrburg, later aangebracht aangezien verwijzend naar de vorsten van Salm-Salm. Gevelritmering door middel van tudorboognissen met fijn uitgewerkte deelzuiltjes, op de consoles versierd met de gepolychromeerde wapenkwartieren van Filips de Lalaing en Anna van Rennenberg, de tweede graaf en gravin van Hoogstraten; kruiskozijnen, eertijds met luiken. Centrale ingangstravee met eenvoudige houten segmentboogdeur met bovenlicht; een kleiner exemplaar in de pui verleent toegang tot de kelder. Latere achterbouw met lijst- en trapgevel onder lessenaarsdak.

Interieur: raadskelder, eertijds bestemd voor vleeshal - in 1530 door Antoon de Lalaing ingericht - of botermarkt - vanaf 1852 tot begin 20ste eeuw -; tweebeukige ruimte met bakstenen kruisgewelven, rustend op vier gemetselde, witstenen kolommen met octogonale sokkel en kapiteel, en halfpilasters. Heden in gebruik als V.V.V.-kantoor. Bel-etage met voorportaal, links de trouwzaal (voorheen raadzaal), rechts het kabinet van de secretaris, met bepleisterde en beschilderde wanden, houten plafonds met samengestelde balklagen op witstenen consoles, rode en zwarte tegelvloeren, witstenen schoorsteenmantels; zwarte en witte marmeren tegels in het voorportaal. Tweede verdieping met raadzaal, tot 1881 gildenkamers van Sint-Sebastiaan en Sint-Joris (respectievelijk hand- en voetboog), met gelijkaardige inrichting als op de bel-etage. Achterbouw met gelijkvloerse schepenkamer en een tussenverdieping met kabinet van de burgemeester.

Mobilair: grotendeels vernield in de Tweede Wereldoorlog. Schilderijen: historische taferelen door Karel Boom uit de jaren 1905-1923, deels bewaard en gerestaureerd, aangevuld met ontwerpen op kleiner formaat van de originelen. Raadzaal met zogenaamd "Panorama van Hoogstraten" van 1564, en portretten van Niklaas Leopold van Salm-Salm, prinses Dorothea van Salm-Salm, vorstin Eleonara van Salm-Salm. Beeldhouwwerk: bronzen medaillon met borstbeeld van Karel Boom door Josuë Dupon, 1922, in voorportaal; witstenen beeld van de Heilige Catharina door K. Seuntjens (1867-1940) en 17de-eeuwse vuurplaten (trouwzaal en secretarie). Glasramen van 1952-1967 door J. Huet met wapens, schepenzegels, portretten, historische gebeurtenissen, geplaatst ter vervanging van voormalige. Meubilair van 1952.