Breidels nr. 1. Kasteel "De Breidels". Kasteeldomein gelegen in een bosrijke omgeving in het zuiden van Oostkamp, ten westen van de Kortrijksestraat. Het kasteel ligt aan het einde van een lange, loodrechte dreef, die aan straatkant is afgesloten door een vernieuwd hekken. Ten noorden van de toegang staat de voormalige, neogotische conciërgewoning (confer Kortrijksestraat nummer 320) en ten zuiden twee neogotische arduinen pijlers met ingewerkte wapenschilden van onder meer de familie Peers de Nieuwburgh.

Historiek

19de eeuw. Omstreeks 1846 laat Irénée Peers (1818-1888), toenmalig burgemeester van Waardamme, een kasteel bouwen ten noordwesten van de Kortrijksestraat. In 1851 registreert het kadaster de bouw van het kasteel. Volgens de mutatieschets situeert het toenmalige kasteel zich ten noorden van een deels bestaande dreef. Het kasteel is geënt op de Kortrijksestraat en schuin ten noorden vóór het kasteel ligt een langwerpig gebouw, vermoedelijk het koetshuis. Oude afbeeldingen van dat eerste kasteel tonen dat het is opgetrokken in een pure neogotische stijl. Een centraal volume wordt aan beide zijden geflankeerd door twee torenvolumes, die allen doorbroken zijn door spitsboogvensters, maaswerk, baksteenfriezen, arkeltorentjes ... In 1863 wordt het kasteel aan de zuidwestzijde uitgebreid met een wintertuin en in 1883 wordt een kapel gebouwd, parallel met het koetsgebouw. Ten noorden van de moestuin wordt een klein bestaand gebouwtje ingericht als oranjerie en in de omgeving worden nog enkele vrijstaande gebouwtjes opgetrokken. Na het overlijden van Irénée Peers in 1888 wordt het kasteel overgedragen aan zijn zoon Edouard Peers (vanaf 1896 Peers de Nieuwburgh) (1841-1919), die ook burgemeester van Waardamme is.

20ste eeuw. Tijdens de Eerste Wereldoorlog brandt het kasteel volledig af. In 1919 erft Albert Peers de Nieuwburgh (vanaf 1934 baron) (1866-1937) het domein met het afgebrande kasteel van zijn vader. Albert Peers de Nieuwburgh, burgemeester van Oostkamp van 1904 tot 1937, huurt tijdelijk het kasteel "De Cellen" (confer Kapellestraat nummer 113) en laat ondertussen een nieuw kasteel "De Breidels" bouwen. Daarvoor doet hij beroep op de Brusselse architect Octave Flanneau (1860-1937), die zich voor de plannen laat inspireren op het kasteel van Cheverny in de Loire-vallei in Frankrijk. Flanneau was architect in de hogere kringen, gespecialiseerd in een elegante maar weinig originele interpretatie van de 18de-eeuwse stijlen. In de voetsporen van zijn vader ontwerpt hij talrijke huizen en gebouwen in Brussel, maar bouwt voornamelijk kastelen (onder meer dat van Zwijnaarde in 1922). Hij voerde verschillende opdrachten uit voor het koningshuis en restaureert het Waalse kasteel van Walzin (1930-1932).
De bouw van het Lodewijk XV-kasteel in Oostkamp is afgerond in 1924 en in 1925 ruilt Albert Peers de Nieuwburgh het kasteel "De Cellen" voor het nieuwe "De Breidels". Dit wordt geregistreerd door het kadaster in 1928. Op het kasteeldomein worden naast het kasteel ook (later afgebroken) broeikassen, een "elektriciteitsfabriek" (later omgevormd tot landgebouw) en een woning (confer huidige Bosdreef nummer 2) gebouwd en wordt de achterliggende hoeve uitgebreid tot een paardenfokkerij (confer huidige Bosdreef nummer 6).
Na het overlijden van baron Albert Peers, komt het kasteel in handen van zijn zoon Thierry (vanaf 1937 baron), die er woont tot aan zijn dood in 1978. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt op het kasteel het hoofdkwartier van de 11de divisie ondergebracht.
Na de dood van Thierry Peers de Nieuwburgh in 1978 wordt het grootste gedeelte van het kasteeldomein verkocht en verkaveld, waarna de Waaroostverkaveling (confer Waardamme) wordt aangelegd.

Beschrijving

Kasteel

Vrij imposant, symmetrisch opgebouwd kasteel in Lodewijk XV stijl. Gebouwd op een plateau met omlopende balkonleuning, aan de voorzijde bereikbaar via een brede trappenpartij. Samenstel van verschillende volumes, opgetrokken in natuursteen en elk afgedekt door een leien mansardedak waarvan het centrale dak iets hoger is. Middenpartij van vier traveeën, centraal bekroond door een driehoekig fronton en geaccentueerd door een twee traveeën-breed balkon, en geleed door halfpilasters. De overige traveeën zijn uitgewerkt als zijrisaliet. Segmentbogige openingen, op de verdieping met decoratieve sluitsteen. Verschillende dakvensters. Ingang wellicht enkel in de versmalde achtergevel. In de oksels van de verschillende kleinere volumes bevindt zich aan de zuid- en westkant telkens een loggia onder een balkon.
Interieur. De binnenaankleding van het kasteel is naar verluidt verzorgd door de Gentse kunstenaar Georges Ysabie († 1968), die een voorkeur heeft voor interieurs en stillevens en onder andere tentoonstelde op het "Vierjaarlijks Kunstsalon van België" te Brussel in 1939. De wanden van de inkomhal krijgen het uitzicht van grote, natuurstenen blokken en worden gedecoreerd met panelen met kwartholle, uitgespaarde hoeken en Toscaanse zuilen. De natuurstenen trap met ijzeren trapleuning in de vestibule leidt naar de kapel op de eerste verdieping en de in mekaar lopende eetkamer en salon.

Park

Een dreef met aan weerszijden een dubbele bomenrij vormt de toegang tot het kasteel. Vlakbij het kasteel liggen enkele geometrische bloem- en grasperkjes typisch voor de Franse parkaanleg. Het open weiland en de waterpartijen ten oosten ervan zorgen voor een vista aan de voorkant van het kasteel. Verder van het kasteel herkent men enkele karakteristieken van de Engelse landschapsstijl in de parkaanleg, zoals kronkelende lijnen van de bosgrens, een eilandje van bomen in een grasperk, ... Het park heeft enkele zeldzame coniferensoorten. Aan de zuidkant van het domein is nog deels een ommuurde moestuin bewaard. De omgeving van dit kasteel is nog grotendeels bebost met naald- en loofhout met middel- en hakhoutbestanden.