erfgoedobject

Schepenhuis met aanhorigheden

bouwkundig element
ID
16578
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/16578

Juridische gevolgen

Beschrijving

Vredegerecht en Politiecommissariaat behalve nummer 83, heden bioscoop volgens uithangbord. Oorspronkelijk schepenhuis, later stadhuis tot voor 1914 (nummer 89); te samen met aanhorigheden van respectievelijk enkelhuis (nummer 87) en poortgebouw (nummer 85, 83), naar ontwerp van architect J. Viérin (Brugge) van 1924.

Nummer 89. Het oude schepenhuis kende voor de verwoesting tijdens de Eerste Wereldoorlog, verschillende verbouwingen onder meer in 1513-1516 onder leiding van aannemer Simon Penninck, 1566- 1572, en 1714 (volgens de oorspronkelijke datering van de deuromlijsting). Restauratiewerken in 1886 en volgende. Heropgebouwd in 1924 onder leiding van vermelde architect. In vergelijking met tekening van gevelopstand van 1916: behalve de huidige smallere travee-indeling, vrij getrouwe reconstructie van het vooroorlogs classicistisch uitzicht met barokke inslag in de deuromlijsting. Bakstenen hoekgebouw van twee bouwlagen met verhoogde begane grond op gemarkeerde sokkel van vermoedelijk deels gerecupereerde zandsteen; getraliede rechthoekige kelderopeningen; links gevelsteen met verweerde inscriptie in voorgevel. Schilddak (nok parallel aan de straat, leien).

Centrale achtkantige dakruiter onder ingesnoerde spitsbekroning (leien). Vijf dakkapellen (drie bij voorgevel + een bij twee zijgevels) met vleugelstukken, gebogen frontonbekroning en topstuk. Voorgevel met dubbelhuisopstand van zeven traveeën. (oorspronkelijk vijf traveeën). Bronzen gevelplaat met inscriptie: "In memoriam. Fraternelle du service de réperage d'artillerie. Verbroedering van den opnemingsdienst-der-artillerie 1914-1918". Pilastergevel met panelen op borstwering en geprofileerde kroonlijst. Rechthoekige vensters onder strekse latei; afzaten op de begane grond; doorlopend druiplijst op de bovenverdieping. Verzorgd houtwerk: kruiskozijnen met kleine roedeverdeling. Deels gerecupereerde natuurstenen deuromlijsting van 1714 volgens onder meer bewaarde steen met inscriptie Anno; vervangen of verweerde jaarsteen 1714, zie tekening van 1916. Rondboogdeur met geprofileerd beloop op imposten en neuten; sluitsteen met masker; zwikken met festoenen onder een gekorniste waterlijst. Bekronende rondboognis met sluitsteen, tussen voluten; gebogen waterlijst met gestrekte uiteinden waarboven festoenen; beeld "Onze-Lieve-Vrouw met Kind " met art-nouveau-inslag, van P. Braecke (Nieuwpoort 1859-Nossegem 1938). Houten deurmakelaar met voluutkapiteel. Pui van bak- en hardsteen; dubbele steektrap afgelijnd door middel van ijzeren leuning met initiaal van Nieuwpoort.

Linker zijgevel van een middentravee + twee smallere zijtraveeën (oorspronkelijk zes traveeën); haakse lage linker zijvleugel van twee traveeën onder zadeldak (nok parallel aan de Oostendestraat, leien) met analoge dakkapel en -gevelordonnantie.

Interieur. In de hal, drie bakstenen rondbogen met sluitsteen en imposten onder geprofileerde kroonlijst; baksteensculpturen met floraal motief in de boogzwikken.

Nummers 87, 85, 83. Aanhorigheden (uitgezonderd nummer 83) van en in zelfde bouwtrant als nummer 89, op de plaats van de vooroorlogse neoclassicistische zijvleugel (volgens oude foto).

Nummer 87. Lager enkelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, leien) met dakkapel. Analoge pilastergevel op zandstenen plint. Rechthoekige kozijndeur met accoladeboogvormige tussendorpel en tweedelig bovenlicht met kleine roedeverdeling.

Nummers 85, 83. Laag koetsgebouw van drie traveeën onder zadeldak (nok parallel aan de straat, leien) met houten dakkapel tussen vleugelstukken; derde travee later opgetrokken met één bouwlaag (nummer 83). Baksteenbouw boven zandstenen plint. Hoger opgetrokken middentravee met dakvenster voorzien van vleugelstukken, driehoekige frontonbekroning en topstuk. Rondboogpoorten met sluitsteen en over de penanten doorlopende druiplijst; links verwerkt tot pui met houten drielicht (kleine roedeverdeling) gekoppeld aan rechter deur.

  • Algemeen Rijksarchief, inventaris 622, nummer 641.
  • VAN CALOEN J.M., Nieuport , in Bulletin de la Gilde de St. Thomas et de St. Luc, II, 1871-1873, p. 150-152.

Bron: DELEPIERE A.-M. & LION M. met medewerking van HUYS M. 1982: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Veurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 8n, Brussel - Gent.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Aan de voorgevel van het schepenhuis is een bronzen gedenkplaat voor de verbroedering van de observatiedienst van de artillerie bevestigd. Voorstelling in vlakreliëf van een man te midden van optische instrumenten, zittend op een bankje en turend door een verrekijker.

In de inkomhal herinnert een gedenkplaat aan de redders van het stadsarchief.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Het Onze-Lieve-Vrouwbeeld in de gevel is sinds 1988 een kopie in kunststeen gemaakt door François Gutman. Het origineel zit in het patrimonium van het stadhuis van Nieuwpoort. Op de locatie van nummers 83-87 was volgens een oude postkaart een neoclassicistisch gebouw zichtbaar, dit was de bibliotheek van Nieuwpoort. Nummer 83 was tot 1993 in gebruik als bioscoop. Nummer 87 was politiecommissariaat tot 2006. Nummer 89 is niet langer vredegerecht.

  • Informatie verkregen van de heer Demerre (8 januari 2016).
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Schepenhuis met aanhorigheden [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/16578 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.