Geografisch thema

Mannekensvere

ID
14530
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14530

Beschrijving

Kleine plattelandsgemeente van 658 ha, geomorfologisch behorend tot de middenlandpolders. Woon- en landbouwdorp. In 1971 bij de nieuwgevormde gemeente Spermalie gevoegd en in 1976 bij de fusiegemeente Middelkerke. Gelegen aan de rechteroever van de IJzer en de Vladslovaart.

Sporen van menselijke aanwezigheid tijdens de Gallo-Romeinse periode.

Eerste vermelding in 1171 als "Manechin Overvam". Deze benaming verwijst naar een veer over de IJzer. Aan het einde van de dertiende eeuw werd een veer in opdracht van Gwijde van Dampierre vervangen door een brug, "Gravenbrug" genaamd. Deze werd echter spoedig afgebroken. De huidige "UNIEBRUG" ontleent haar naam aan de Franse tijd.

De parochiekerk, toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw, stond onder het patronaatschap van de orde der Tempeliers. Deze orde bezat verscheidene bezittingen op het grondgebied onder meer een hoeve "DE KOUDE SCHUUR" (zie Rattevallestraat nummer 21).

Een andere historische hoeve op het grondgebied is het "'T GEUZEGAT" (zie Zwarteweg nummer 22).

Ten noorden van de dorpskom, "FORT VAN NIEUWENDAMME", voormalig gehucht en behouden schans daterend van 1585 (fort beschermd als monument bij K.B. van 16.11.1981) (zie Rattevallestraat zonder nummer).

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was het dorp gelegen in de frontstreek en werd het volledig verwoest. Bij de wederopbouw werd onder meer volgens het vooroorlogs aanlegplan van 1905 van de steenweg Nieuwpoort- Sint-Pieterskapelle gewerkt.

Mannekensvere vormt een langgestrekt dorp aan de kruising van de Bruggesteenweg met de Rattevallestraat. De Bruggesteenweg maakt deel uit van de belangrijke historische as Nieuwpoort-Gistel-Brugge, circa 1777 aangelegd als Oostenrijkse steenweg. Het dorp wordt getypeerd door lintbebouwing afgewisseld met vrijstaande bebouwing vnl. langsheen de Bruggesteenweg, in een vrij eenvoudige dorpsarchitectuur. De parochiekerk met kerkhof ligt ten zuiden van de genoemde steenweg. De parochiekerk, de pastorie, het gemeentehuis en de kloosterschool (zie Bruggesteenweg zonder nummer, nummer 58, 84, 107) werden ontworpen door architect T. Raison (Brugge), dit in een historiserende wederopbouwarchitectuur. Andere architecten betrokken bij deze wederopbouw waren J. Heyneman (Uitkerke), A. Neyrinck (Blankenberge), C. Schmidt (Poperinge), C. Stroobandt (Gistel), J. Vinck (Veurne), A. Golenvaux (Brussel) en O. Dekeyser (Gistel).

  • Algemeen Rijksarchief Brussel, DVG.
  • MESTDAGH H., Mannekensvere, in Archeologische inventaris Vlaanderen, band XIV, p. 9 -74.
  • VANDENBERGHE G., Van bron tot monding. Sporen in het huidige cultuurlandschap, in DE ROO N., HINDRICKX K., Beeld van een stroom…, p. 125-126.

Bron: HUYS M., KERRINCKX H. & VANNESTE P. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Middelkerke, Deelgemeenten Leffinge, Lombardsijde, Mannekesvere, Schore, Sint-Pieterskapelle, Slijpe, Westende en Wilskerke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL10, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Huys, Martine; Kerrinckx, Hans; Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Duitse betonnen muur IJzerdijk

  • Omvat
    Duitse commandopost IJzer

  • Omvat
    Duitse militaire post Schleusenhof

  • Omvat
    Duitse militaire post Stützpunkt Kerkhoek

  • Omvat
    Gemeentehuis van Mannekensvere

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Klooster met school

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw met kerkhof

  • Omvat
    Pastorie Onze-Lieve-Vrouwparochie

  • Omvat
    Rattevallestraat

  • Omvat
    Tempeliershoeve

  • Omvat
    Wederopbouwhoeve

  • Omvat
    Wederopbouwhoeve 't Geuzegat

  • Is deel van
    Middelkerke


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Mannekensvere [online], https://id.erfgoed.net/themas/14530 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.