De kern van het gehucht Sint-Pieters-Heurne heeft een historisch vrijwel stabiele graad van bebouwing; de individuele gebouwen stralen ondanks verbouwingen en harde restauraties nog een zekere authenticiteit uit doordat ze als volume bewaard bleven, hun authentieke spreiding gerespecteerd bleef en doordat ze niet of nauwelijks met nieuwbouw werden aangevuld.

Planmatig moet het huidige gehucht nog veel gemeen hebben met de 19de- en misschien zelfs 18de-eeuwse situatie. Rond de bewoningskern bleef een uitgebreide, onbebouwde buffer bewaard, die een zeer oorspronkelijke interactie vertoont met de oostelijke rand van Vechmaal, die niet is aangevuld met verkavelingszones, zoals aan de andere zijden wel het geval is, waardoor de typische overgangsstructuur met hoeves in een weide spreiding perfect bewaard bleef. Het geheel is ingebed in een hinterland van akkers, al dan niet met populieren beplant weiland en boomgaardfragmenten, op nog uitgestrekte, onverkavelde percelen, vaak nog afgebakend met meidoornhagen en ontsloten door oude wegen. Ook in het gehucht zelf komen enkele hoogstamboomgaarden voor.

Het gehucht, gelegen aan de bovenloop van de Herkebeek, wordt onder meer gekenmerkt door het kasteel van Horne met bijhorend park, de hoeve de Bellefroid, de Sint-Pieterskapel met bijhorend kerkhof en de twee vierkantshoeven in de Onze-Lieve-Vrouwstraat en de Peuskensstraat.

De landschapsopbouw kan als typisch Droog-Haspengouws omschreven worden, samenhangend met het voorkomen van leemgronden. De dorpen en hoeven liggen voornamelijk in de minder vruchtbare valleien. De lager gelegen valleigronden zijn slechts recent gedeeltelijk ingenomen door valleibossen (voornamelijk populierenaanplantingen). Verspreid rond de kernen en hoeven bevinden zich weiden en boomgaarden. Op de hoger gelegen, ingesneden leemplateaus komt vooral open akkerbouw voor, doorsneden door holle wegen en taluds. De uitstekende heuveltoppen zijn meestal bekroond met een koepelbosje.