Geografisch thema

Lodistraat

ID
11515
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11515

Beschrijving

Historische verbindingsweg tussen Oostkamp en Hertsberge, lopende van het kruispunt van de Rapaert- en de Wingensestraat in het centrum van Hertsberge naar de wijk de Nachtegaal, waar de straat op het grondgebied van Oostkamp doorloopt als de Hertsbergsestraat.

Straatnaam verwijzend naar de plaatsnaam Lodi, een Italiaanse gemeente nabij Milaan, waar het leger van Napoleon in 1797 een veldslag leverde. De naam Lodi werd gegeven aan een herberg die van in het begin van de 19de eeuw tot naar verluidt in 1971 op de zuidwesthoek van het kruispunt met de Proosdijstraat gelegen is en waarvan de herbergier, Jean Latour, zou hebben meegevochten in de veldslag. De naam is later gebruikt voor het kruispunt en de wijk en wordt op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) verkeerdelijk toegekend aan de nabijgelegen hoeve "Wolvegracht" (zie nummer 86). Volgens de Flou komt de naam voor het eerst voor in 1838. De herberg "Lodi" wordt gesloopt in 1971, bij het rechttrekken en verbreden van de Proosdijstraat.

Eertijds is de Lodistraat een lange, erg kronkelende, smalle kasseiweg die reeds op de Grote Kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571), gekopieerd door Pieter Claeissens (1601), staat afgebeeld. De weg vormt dus één van de oudste tracés van het dorp. Op het plan van landmeter Jan Verhaeghe van 1717 uit het Stadsarchief van Brugge aangeduid als "De Zwijnhaege straet" en eveneens weergegeven op de Kabinetskaart der Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778). Op het einde van de 18de eeuw loopt de straat in het verlengde van de huidige Hertsbergsestraat (grondgebied Oostkamp) tot aan het kruispunt met de Proosdijstraat; het meest zuidelijke deel loopt doorheen de uitlopers van het heidegebied van het Bulskampveld (zie Inleiding). De straat wordt gekenmerkt door verspreide hoevebebouwing met als laatste "'t Leen" (zie Lodistraat nummer 112). Op het primitief kadasterplan (circa 1835), net als de huidige Wingensestraat, de "straat van Oostkamp naar Wingene" genoemd. Bij het kruispunt Lodi aanduiding van de "Armoede molen" (zie Lodistraat nummer 75). Weergegeven op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) als "Chemin n° 9", met aanduiding van de "Lodi campagne" (zie Lodistraat nummer 86), omschreven als "Chemin du hameau de Herkegem à celui de Hertsberge" en met als benaming "Bisschopstraet". Op de Atlas van Vandermaelen (1846-1854) opnieuw weergave van de zogenaamde "Armoede Molen" en de hoeve "'t Leen" met de nabijgelegen "Leenbrugge"; toename van de verspreide hoevebebouwing en voor het eerst ook bebouwing ten zuiden van de Proosdijstraat. In 1858 vermeldt men een barrière aan Lodi; dit als gevolg van de wet van 10 maart 1837, waarin de Staat de gemeenten toelaat een "Barrièrerecht" te heffen, die bestemd is voor het onderhoud van de kasseiwegen. Op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1880) wordt naast de hoeve "'t Leen" ook de "herberg Lodie" aangeduid. De kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1880) geeft een grenspaal "11e Bne" (borne) weer ter hoogte van het kruispunt met de Proosdijstraat. Vanaf het einde van de 19de eeuw en in de 20ste eeuw, na de bouw van de parochiekerk Sint-Jan (1892-1895) en de aanpalende pastorie (1894) (zie Wingensestraat nummer 2), komt het gedeelte van de Lodistraat in het verlengde van de Wingensestraat tot ontwikkeling.

Het landschap ten oosten van de Lodistraat, vanaf halverwege het tracé Proosdijstraat tot aan het meest zuidelijke punt van de straat, maakt deel uit van de ankerplaats Bulskampveld-Sint-Pietersveld. In 2005 zijn er verscheidene essen geplant langs de Lodistraat.

Thans vrij brede weg met geasfalteerd wegdek en verspreide hoevebebouwing, teruggaand tot 18de en 19de eeuw, voornamelijk gelegen ten noorden van de Proosdijstraat. Nummer 33, 19de-eeuwse dorpswoning, volgens het kadaster in 1923 herbouwd zie half gemansardeerde bedaking met drie dakvensters met fronton. Nummer 44 op de hoek met de Beukendreef, woonhuis van anderhalve bouwlaag, volgens het kadaster daterend van 1851, met later gecementeerde gevel en eenvoudige rechthoekige vensters. Ten zuiden van de Proosdijstraat ligt nummer 73, in oorsprong twee achter mekaar gelegen éénlaagse huizen dwars georiënteerd op de rijweg, gebouwd in 1865-1873; sinds 1952 samengevoegd en de woning vooraan herbouwd. Voorts bebouwing uit de jaren 1930-1940. Nummer 79, woonhuisje met typisch afgeknot zadeldak volgens het kadaster gebouwd in 1933; voorgevel verlevendigd met wit beschilderde lateien en decoratief metselwerk onder de vensters. Nummer 15, woonhuis volgens het kadaster daterend van 1939, met betonstrekken en houtwerk met onder meer smalle roedenverdelingen in het bovenlicht van het venster op de begane grond. Nummer 77, met erkeruitbouw en balkon met balusters volgens het kadaster opgetrokken in 1946. Nummer 106, hoeve met op het erf een solitaire knoteik (Zomereik), naar verluidt aangeplant in 1959. De boom is op ongeveer vier meter hoogte geknot, de kruin reikt tot 10 meter hoog.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg, Monumenten en Landschappen, Landschapsatlas, 2001, OC GIS-Vlaanderen.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Oostkamp, 1851/47, 1865/15, 1892/16.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Hertsberge, 1923/3, 1952/20.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1101: Oostkamp, Plan van eigendommen, eigendom van weduwe J. van den Wouwere, geboren Isabelle Beaucourt en Jeanette Beaucourt, 19de eeuw.
  • Stadsarchief Brugge, Collectie Janssens de Bisthoven, II, nummer 1: Plans cadastraux manuscrits cartes généalogies, Oostkamp, Papenvijvers (Oostkamp, Erkegem), Plan van 1844 gekopieerd naar het plan van landmeter Jan Verhaeghe uit 1717.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel IX, Brugge, 1929, kolom 807-808.
  • Een dorp in de West, Het bosrijke Hertsberge, in Curiosa, jg. 36, nummer 357, 1998, p. 10-11.
  • VAN BELLEGHEM R.; STRUBBE A., Proosdijwandeling Hertsberge, Oostkamp 1982.
  • VLAMYNCK J., Hertsberge, in Bos en Beverveld. Jaarboek 1985, nummer 18, p. 124-125.
  • ZWAENEPOEL A., Inventaris van traditionele bomenrijen als leidraad voor natuur- en landschapsbehoud en -herstel in West-Vlaanderen, WVI in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, Brugge, 2006, p. 83.
  • ZWAENEPOEL A., Inventaris van traditionele knotbomen als leidraad voor natuur- en landschapsbehoud en -herstel in West-Vlaanderen, WVI in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, Brugge, 2005, p. 54.
  • ZWAENEPOEL A., Inventaris van traditionele, solitaire bomen en struiken als leidraad voor natuur- en landschapsbehoud en -herstel in West-Vlaanderen, WVI in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, Brugge, 2005, p. 60.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing van arbeiderswoningen

  • Omvat
    Gemeenteschool

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve 't Leen

  • Omvat
    Hoeve De wilde wingerd

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve Wolvegracht

  • Omvat
    Stoomkorenmolen

  • Is deel van
    Hertsberge


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Lodistraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/11515 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.