Deze drukke verkeersweg van Brussel naar Ninove werd aangelegd begin 19de eeuw, omstreeks 1826, volgens de literatuur mede door toedoen van baron Jean Bernard de Viron (1764-1834). De baan loopt van oost naar west door de deelgemeentes Dilbeek, Itterbeek en Schepdaal en deelt de gemeente op in een noordelijk en zuidelijk deel. Hiervoor was er al een baan aanwezig die Brussel met Ninove verbond, maar deze was niet zo rechtlijnig en maakte een noordelijke bocht om het dorpscentrum van Dilbeek. De huidige rechtlijnige Ninoofsesteenweg heeft een heterogene bebouwing van zowel lint- als vrijstaande bebouwing en er zijn veel bedrijven gevestigd. Tot eind 19de eeuw was de steenweg afgeboord met olmen.

Voor het dorp van Dilbeek had het rechttrekken van de steenweg grote gevolgen. De oude dorpskern van Dilbeek ligt aan de noordzijde van de steenweg, maar de oude landbouwgronden lagen aan de zuidzijde, waardoor de inwoners meer afgesneden werden van hun landbouwgronden. Ook de nieuwe Theresiaparochie ligt aan de zuidzijde van de steenweg. De steenweg is bovendien hoger gelegen dan de omliggende gronden en het dorpscentrum.

Eind 19de eeuw werd er langs de Ninoofsesteenweg een 23 kilometer lange tramlijn aangelegd die Brussel met Ninove verbond. De eerste tram reed al tussen Brussel en Schepdaal in 1887. Dit maakte een vlotte ontsluiting van Dilbeek met de hoofdstad Brussel mogelijk. De lijn was voornamelijk afgestemd op het transport van personen en landbouwproducten zoals aardbeien naar de hoofdstad Brussel. Een belangrijke getuige van deze tramlijn is de tramsite in Schepdaal. Deze tramsite is een voorbeeld van een typisch landelijk buurtspoorwegstation.

De steenweg was in de 20ste eeuw onderhevig aan een hoge bouwdruk, met voornamelijk de bouw van bedrijven en winkels. Toch vindt men langs de baan nog bebouwing uit de 19de en vroege 20ste eeuw en een aantal aangrenzende kasteelparken die er hun toegang hebben.

Bebouwing op het grondgebied van Dilbeek:

Tegen de ring rond Brussel ligt op het pleintje op de hoek van de Moeremanslaan de octogonale Sint-Antoniuskapel. Op de Ferrariskaart (circa 1770-1778) was op deze locatie al een kapel weergegeven (al leek deze groter dan het huidige volume). De latere, waarschijnlijk 19de-eeuwse kapel en afspanning "Den Antoon" werden afgebroken in 1975 voor de aanleg van de ring rond Brussel. In 1983 werd de kapel heropgebouwd naar oorspronkelijk model. Sint-Antonius werd er vereerd tegen veeziekten, een plaatje op de kapel heeft de vermelding: "Hier offert men voor St.-Antonius".

Tegen de grens met Anderlecht treft men nog een reeks art- decogetinte appartementsgebouwen aan uit het interbellum. Ook de bebouwing langs de Van Soustraat (nummers 604-612) sluit hierbij aan. Bijvoorbeeld Ninoofsesteenweg nummers 4 tot 12, nummer 6 met een bouwaanvraag uit 1932 naar ontwerp van J. Teugels (Brussel), alle geregistreerd op het kadaster tussen 1930 en 1932. Vooral nummers 8 en 12 springen eruit met bij nummer 8 loggia's met schuin geplaatste deuren en nummer 12 met een sterk uitspringende middenrisaliet. Tegenover deze appartementsgebouwen staat een tweewoonst uit het interbellum (nummers 5-7).

Bovendien zijn er nog verschillende rijwoningen bewaard uit begin 20ste eeuw, bijvoorbeeld nummers 141 tot 177. Kenmerkend is het gebruik van witte bakstenen voor decoratieve elementen. Nummer 579 is een voormalige villa uit eind 19de eeuw.

Bebouwing op het grondgebied van Itterbeek:

Burgerhuizen nummers 527-529 zijn voorbeelden van de bebouwing uit de eerste heft van de 19de eeuw. Nummer 505 en nummer 597 (in situ 591-593), met een decoratief uitgewerkte cementering, zijn eveneens voorbeelden van bebouwing uit de 19de eeuw. Uit begin 20ste eeuw dateren de nummers 565-567 (voormalig café tegenover het Gulden Kasteel) en nummers 537-545, gebouw met een voormalige industriële functie, handelsruimte of horeca links en opslagruimte rechts (?). Nummers 737-739 zijn twee imposante gespiegelde interbellumvilla's.

Voorts hebben volgende kasteeldomeinen hun toegang langs de steenweg: het kasteel van Winssinger, het Gulden kasteel en het Sint-Annakasteel.

Bebouwing op het grondgebied van Schepdaal:

Op de grens met Itterbeek, halfweg tussen de woonkernen Itterbeek en Schepdaal, is een dubbel brouwerijcomplex (brouwerij De Troch en brouwerij Eylenbosch) gelegen, op de kruisingen met de Jan De Trochstraat, de Plankenstraat en de Ijsbergstraat. Deze sites ontstonden waarschijnlijk uit een afspanning (zie toponiem "Spanuit"). Ook in deze gemeente vindt men langs de steenweg nog vele restanten van de interbellumbebouwing, bijvoorbeeld nummers 990-994, gebouwd als eenheidsbebouwing met art-deco-invloeden (nummer 992 nog met origineel schrijnwerk van de winkelpui). Meer doorsnee voorbeelden uit het interbellum zijn de nummers 995-997. Nummer 964 heeft een uitgewerkte erker en topgevel. Nummer 911 is een voorbeeld van een burgerwoning langs de steenweg van na de Tweede Wereldoorlog, gedateerd in de gevel "S. Cornelis/ Arch 1947".

Langs de steenweg bevindt zich ook het domein van de vakantiekolonie "Berg en Dal" (nummer 805). Het domein is ten zuiden vanaf de Ninoofsesteenweg grotendeels bebost en is gelegen tussen de Vijverweg en de Jan de Trochstraat. Het imposante hoofdgebouw werd in 1957 geregistreerd op het kadaster (vakantiekolonie sinds de jaren 1960?).

Links van de tramsite langs de Ninoofsesteenweg bevond zich tot in de jaren 2000 een voormalige herberg die lang dienst heeft gedaan als "Café-Wachtzaal van den tram". Door het doortrekken van de lijn van Schepdaal richting Ninove reed de tram de site van de stelplaats op en wachtte men in het gebouw van de tram zelf.

Langs de steenweg is nog de voormalige "Stoomzuivelfabriek Sint-Rumoldus" gelegen (nummer 1009). Dit industrieel complex met bewaarde fabrieksschoorsteen is heden sterk aangepast. Het gebouw werd in 1901 geregistreerd op het kadaster als "stoommelkerij". Aan deze melkerij paalde ook een maalderij, eveneens aangedreven door de stoommachine. Wat verderop liggen vijf begin 20ste-eeuwse arbeiderswoningen (nummers 1015-1023).