erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Michiel met kerkhof

bouwkundig element
ID
16916
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/16916

Juridische gevolgen

Beschrijving

Georiënteerde kerk ingeplant ten zuiden van de dorpskom en ten westen van de Krommegracht. Omringend kerkhof met *oude linde, geplant in 1595 bij aanstelling van nieuwe pastoor, op zuidzijde; afzomende dubbele rij linden waartussen voetpad, Sint-Apolloniakapelletje (eerste helft van de 20ste eeuw) en toegangshek. Ten noordoosten van de kerk, klein bakstenen oorlogsgedenkteken (1914-1918).

Laat-gotische kerk gebouwd eind 16de eeuw na vernieling van de vroegere kerk in 1593 tijdens de godsdienstberoerten; zwaar beschadigd tijdens de Eerste Wereldoorlog en circa 1920 hersteld naar oorspronkelijk patroon onder leiding van architect J. Viérin (Brugge).

De plattegrond ontvouwt: een vierkante westtoren, een doopkapel ten noordwesten, een middenbeuk van vijf traveeën met driezijdige koorsluiting, een noordelijke zijbeuk van vijf traveeën met rechte sluiting; een ten oosten aanleunende sacristie naar ontwerp van vermelde architect van 1912.

Baksteenbouw. Afdekking door middel van zadeldaken (leien). Sobere westtoren. Op elkaar gestelde hoeksteunberen met versnijdingen; roepsteen onder luifel in zuidwesthoek. Westelijk korfboogportaal gevat in spitsboogomlijsting met halfbolbeloop; "Onze-Lieve-Vrouw met Kind" (natuursteen; 17de eeuw) in nisje van het boogveld. Erboven, verdiepte oculus. Zuidelijke torenwand: rondboognis met ontlastingsboog op de begane grond; erboven, calvarie (18de eeuw) onder luifel. Korfbogige galmgaten in korfboogomlijsting met afzaat. Aflijnende overhoekse muizentand. Ingesnoerde naaldspits.

Tegen noordelijke torenwand: laag aanbouwseltje onder aanleunend lessenaarsdak (leien); halve tuitgevel met oculus. Doopkapel: westelijke tuitgevel met muurvlechtingen en spitsbogig tweelicht.

Westgevel van middenbeuk met aandak en muurvlechtingen. Zuid-, noord- en oostgevels; oostelijke tuitgevel voor noordbeuk. Steunberen; versnijdingen bij noordgevel; schuin oplopend bij zuidgevel met omlopend kordon. Spitsbogige tweelichten met eenvoudig traceerwerk onder meer visblaasmotief; drielichten in afschuinde koortravee. Ouder tweelicht met vierpas (14de eeuw) in rechte travee van hoofdkoorsluiting. Geprofileerde bakstenen kroonlijst. Gedicht renaissance portaaltje van baksteen in eerste zuidelijke travee: rondboog met sluitsteen, op vlakke pilasters onder geprofileerde kroonlijst, tandlijst, en cartouche met jaartal 1622; gevelsteen ter nagedachtenis van de gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog. Rechts, in de muur ingewerkte 18de-eeuwse grafsteen. Oostelijke sacristie: aansluitende variante op de traditionele regionale bouwtrant. Herbruikte (?) jaarankers 1628 in zuidelijke zijtuitgevel.

Bepleisterd en beschilderd interieur. Spitsbogige scheibogen op zuilen met achtkantig kapiteel. Houten spitstongewelven; gordelbogen op consoles, uitgewerkt tot masker op sommige plaatsen; ijzeren trekhaken.

Mobilair: Vlaamse school: "Bewening" (doek), 18de eeuw; "Heilige Familie met kleine Johannes" (doek), 18de eeuw; "Laatste Avondmaal" (doek), tweede helft van de 18de eeuw.

Voorts voornamelijk neogotisch mobilair.

  • Algemeen Rijksarchief (Brussel), inventaris 622, nummer 54.
  • DEVOS-STOCKMAN A., ROOSE-MEIER B., VERSCHRAEGEN H. 1975: Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie West-Vlaanderen. Kanton Veurne, Brussel, 51-52.

Bron: DELEPIERE A.-M. & LION M. met medewerking van HUYS M. 1982: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Veurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 8n, Brussel - Gent.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Oorlogsrelicten

In de zuidelijke gevel van de Sint-Michielskerk is een rechthoekige hardstenen gedenkplaat voor militaire en burgerlijke doden van de Eerste Wereldoorlog ingewerkt, gevat in een rondbogige nis. In de plaat zijn een wapenschild en twee gekruiste palm- en eikentakken uitgehouwen. De plaat werd ontworpen door Jozef Viérin en uitgevoerd door P. Verbeke uit Brugge (gesigneerd).

Op het kerkhof zijn er twee heldenhuldezerkjes terug te vinden, waarvan één voor Maurice C.L. Louw, soldaat bij het 2de Regiment Jagers te Voet, overleden op 28 oktober 1914. Hij werd pas op 16 augustus 1919 begraven te Avekapelle. Het is onduidelijk wie er onder het andere heldenhuldezerkje begraven ligt.

Op het kerkhof is er nog een graf voor een Britse piloot uit de Tweede Wereldoorlog.

  • DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Orgel

In 1887 werd een orgel, waarvan de oorspronkelijke auteur en bouwjaar niet bekend zijn, gerenoveerd door P. Loncke en zoon (Hoogstade). Dit instrument ging verloren in de oorlog van 1914-18. Het huidig orgel is van Jules Anneessens (Menen), gebouwd in 1923.
Auteurs: Roose, Patrick
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Geknotte zomerlinde kerkhof Avekapelle

  • Is gerelateerd aan
    Geleide lindenrijen kerkhof Avekapelle

  • Is deel van
    Avekapelle


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Michiel met kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/16916 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Veurne

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.