Geografisch thema

Bloemendalestraat

ID
12292
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12292

Beschrijving

Vanouds de belangrijkste straat in het centrum van Beernem. Oorspronkelijke naam Dorpstraat verwijst naar de ligging van de straat in de dorpskern van Beernem. De huidige naam wordt voor het eerst vermeld in 1818 verwijzend naar de oude wijk Bloemendale waar de straat is gelegen. De wijknaam wordt voor het eerst vermeld in 1396. Deze straat zorgde vanouds voor een verbinding tussen de dorpskerk met de vroegere Zuidleie.

De naam werd ook gebruikt voor het zogenaamde "fort Bloemendale" dat zich op de vroegere dijkage van de Zuidleie bevond. Het fort wordt voor het eerst vermeld in 1608 en werd opgetekend in 1640-1642 op een kaart van de Zuidleie of Gentse Vaart door beëdigde landmeters Antoon Willays en Octaviaan van Mayssien. Het fort maakte deel uit van de Staats Spaanse linies tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) en bestond uit een stervormige wal waarbinnen een bakstenen gebouw dat fungeerde als wachtpost en/of uitvalsbasis. Op dezelfde kaart wordt ook een brug weergegeven. Er is voor het eerst sprake van een brug in 1393 nl. "de Beernembrucghe". In 1561 wordt hier "de Lendebrugghe jegens over Beernem" vermeld. Straat met licht gebogen straattracé staat met gelijkaardig verloop reeds weergegeven op de kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571) van Ferraris (1770-1778) met de naam "Bloemendaele". De bebouwing concentreerde zich rondom de Sint-Amanduskerk. Naar het kanaal toe schaarser bebouwd. Een gelijkaardige situatie vinden we terug in de Atlas der Buurtwegen (circa 1844). Ook weergave van de zogenaamde "Louisabrug". Vanaf 1837 op het einde van de straat aanwezig. Bebouwing in functie van de nabijgelegen brug. Aanwezigheid van de herberg "Pont Louise" en magazijnen. Deze brug raakte in onbruik in 1970 toen een nieuwe brug over het verbrede kanaal ter hoogte van de huidige Parkstraat werd aangelegd. De Louisabrug werd in 1971 afgebroken. Ook de woningen en vroegere herbergen werden op beide oevers afgebroken. In 1947 wordt het zogenaamd volkshuis (Bloemendalestraat nummer 153) gebouwd naar ontwerp van architect A. D'Heeft. Tot op heden nog dominant aanwezig, weliswaar leegstaand, op het einde van de Bloemendalestraat bij het kanaal Gent - Brugge.

Oorspronkelijk een belangrijke commerciële straat, thans overwegend een woonstraat met enkele getuigen van de commerciële functie zie gevelvlakken voor opschrift, nummer 80 met vroegere nijverheidsfunctie. Dominerende aanwezigheid van het gemeentehuis halverwege de straat, gelegen aan een groot rechthoekig plein. Samen met de hoekpanden Bloemendalestraat nummers 116-120 circa 1910 gebouwd in typische historiserende stijl. Aanwezigheid van een groot aantal herbergen in deze hoofdstraat. De herbergen zijn te situeren bij de vroegere Louisabrug, het gemeentehuis en het begin van de straat bij de kerk van Beernem. Slechts enkele hebben hun oorspronkelijke functie bewaard. Naast de oorspronkelijke commerciële functie van de straat ook een administratieve functie zie Bloemendalestraat nummer 10, een voormalige telefooncentrale gebouwd in 1956 volgens het kadaster in 1981 verder uitgebreid. Ook aanwezigheid van onderwijsfunctie zie de private school van Arnold Roets (Bloemendalestraat nummer 72), gebouwd in 1832. Van 1873 tot 1971 aanwezigheid van de gemeenteschool. Afgebroken in 1971 om de verbinding via de C. Marichalstraat met de Parklaan mogelijk te maken.

Weinig overgebleven van de oorspronkelijke bebouwing. Huidige bebouwing dateert overwegend uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. De oudste bebouwing zie nummer 144 staat weergegeven op de kaart van Ferraris (1770-1778). Heterogeen straatbeeld met grote schaalverschillen. Woningen van één à twee bouwlagen onder pannen zadeldak. De ene gevel meer uitgewerkt dan de andere. Enkele gevels illustreren de neobarok door overvloedig gebruik van natuursteen. Ook eenvoudige al dan niet beschilderde lijstgevels. Enkele gecementeerde gevels met siermotieven zie nummer 13 met nieuwe travee-indeling op de begane grond. Sommige eenvoudige lijstgevels zijn voorzien van sierankers zie nummer 21, nummer 56 of voorzien van accenten van gekleurde baksteen zie nummers 53-55, nummer 122, nummer 123. In de jaren 1930 worden bestaande woningen voorzien van een nieuw gevelparement of vervangen door een nieuwbouw met weinig uitgesproken stijlkenmerken zie Bloemendalestraat nummer 57. Veel percelen met nieuwbouw aan de straatzijde en soms behoud van de oorspronkelijke bebouwing achteraan. Zie nummer 72, nummer 61 met vrijstaande vroeg 19de-eeuwse smidse en nummer 41 met integratie van vroeger schooltje in nieuwe constructie. Tot op heden worden oudere panden afgebroken en vervangen door weinig vernieuwende nieuwbouw. Meestal worden nieuwe volumes gebouwd aan de straatzijde en worden de oudere bijgebouwen voorlopig behouden en soms hergebruikt, zie nummer 61 met aanwezigheid van oude smidse. Halverwege de straat ter hoogte van nummer 82 een woonwerf zogenaamd "Malehof" met bijhorende sportvelden, aangelegd in 1997 na da afbraak van slachthuis.

  • GEMEENTEARCHIEF BEERNEM, Bouwvergunningen, nummer 874.1.
  • STADSARCHIEF BRUGGE, Verzameling Kaarten en Plannen, nummer 41.
  • COORNAERT M., RYCKAERT M., VANDERMAESEN M., De Witte Kaproenen. De Gentse Opstand (1379-1385) & De Geschiedenis van de Brugse Leie, Gent, 1979.
  • MUYLAERT F., en anderen, Het Beernem, Oedelem en Sint-Joris van toen, s.l., 1982, p. 22-23, 28, 32-34.
  • RYSERHOVE A., Geschiedenis van Beernem. Een heemkundige studie, Handzame, 1979, p. 503.
  • RYSERHOVE A., Vijftig Beernemse plaatsnamen, in Bos en Beverveld, jaarboek 1966, p. 143-144.
  • TERMOTE J., ZWAENEPOEL A., Forten en verdedigingswerken in het Oost- en West-Vlaamse krekengebied, Brugge, 2004.

Bron: GILTÉ S. met medewerking van BAERT S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Beernem, Deelgemeenten Beernem, Oedelem en Sint-Joris, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL31, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoning

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis uit het interbellum

  • Omvat
    Café Sint-Elooi

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning Lust en Rust

  • Omvat
    Dorpswoningen

  • Omvat
    Eclectisch herenhuis

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing van burgerhuizen

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing van twee dorpswoningen

  • Omvat
    Gedenkzuil Eerste Wereldoorlog

  • Omvat
    Halfvrijstaande dorpswoning

  • Omvat
    Herberg

  • Omvat
    Herberg

  • Omvat
    Herberg Tivoli en brouwerij De Pijl

  • Omvat
    Herenhuis Woning De Schepper

  • Omvat
    Hoekhuis

  • Omvat
    Hoekhuis

  • Omvat
    Interbellumwoning

  • Omvat
    Modernistisch winkelpand

  • Omvat
    Nationale Gendarmerie en Gemeentehuis van Beernem

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Amandus met aansluitend kerkhof

  • Omvat
    Twee burgerhuizen

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Winkel

  • Omvat
    Winkel

  • Omvat
    Woning Depré

  • Is deel van
    Beernem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bloemendalestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/12292 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.