Drukke verbindingsweg tussen de Buiten Katelijnevest en de Tragelweg (brug Steenbrugge). De huidige naam dateert van 1929 en verwijst naar baron Albert Ruzette (1866-1929), gouverneur van West-Vlaanderen tussen 1907 en 1912.
Door de eeuwen heen wijzigt de straat van uitzicht en naam. De oorspronkelijke naam, "Oude Kortrijkse Heerweg", wordt vanaf 1569 vermeld. De in oorsprong bochtige weg begon bij de Katelijnepoort, ten oosten van de huidige Katelijnebrug, liep langs de oude Katelijnekerk, gelegen op de zuidelijke hoek van Edward de Denestraat en de Vestingstraat, zoals weergeven op de kaart van Marcus Gerards (1562) en kronkelde verder tot aan de brug van Steenbrugge. Deze wordt al in 1285 vermeldt als de "de Groote Steene brugghe". In 1734-1735 wordt de Kortrijkse Steenweg rechtgetrokken tussen de Katelijnepoort en de stenen brug van Steenbrugge. De huidige Oude Kortrijk- en Esperantostraat zijn restvakken van de vroegere Heerweg. In het midden van de nieuwe weg, vanaf nu de "Nieuwe Kortrijkse Heerweg" genoemd, komt er een gekasseid vak voor rijtuigen en wagens met aan beide zijden een voetpad afgezoomd met bomen. Tussen 1750 en 1759 wordt de Kortrijkse Steenweg verder doorgetrokken tot Kortrijk. Op de Poppkaart (circa 1842) staat een concentratie van bebouwing tegen aan de Katelijnepoort en het "gehucht van Steenbrugge" op het einde van de Baron Ruzettelaan aangeduid.
In 1902 krijgt het stuk tussen de Katelijnebrug en de brug van Steenbrugge de nieuwe naam de "Steenbrugsche Wandeling". Circa 1900 wordt de laan bebouwd onder meer met villa’s, geïnspireerd op de Engelse cottages, en bel-etagewoningen. In 1822 sticht Jonkheer Coppieters ’t Wallant de Brugse culturele vereniging de "Philharmonie". De vereniging vestigt zich circa 1830 op de gronden onder meer ter hoogte van de huidige nummers 38-42. Later volgt nog een uitbreiding met een schuttersvereniging en een bolbaan. Staat aangeduid op de Vandermaelenkaart (circa 1850). Geldtekort noopt de vereniging grond te verkopen, eerst aan brouwerij Wante en later aan het tuinbouwbedrijf Flandria tot het in 1967 wordt gesloopt. In 1857 vestigt zich naast de Philharmonie (tegenover de huidige Wantestraat) de brouwerij-mouterij van Jacques Wante.
In 1863 wordt de spoorweg aangelegd, er komt een station te Steenbrugge omstreeks 1865. Een kasseistrook links van nummer 445 is een restant van het vroegere perron. De aanleg van de stoomtramlijn Brugge-Zwevezele dateert van 1895, de lijn blijft in gebruik tot 1952. Door de aanwezigheid van het kanaal Gent-Brugge en de komst van het openbaar vervoer neemt de bevolking en handelsbedrijvigheid circa 1900 toe. Langs de Baron Ruzettelaan vestigen zich heel wat familiebedrijven, nijverheids- en dienstverlenende zaken, buurtwinkels en herbergen. N.V. La Brugeoise (zie Sint-Michiels) is sinds 1905 gevestigd tussen de spoorweg en het kanaal Gent-Brugge.
Van 1887 tot 1952 aanwezigheid van N.V. Flandria, een tuinbouwbedrijf van tien hectare groot tussen de Baron Ruzettelaan en het kanaal Gent-Brugge. Deze, wellicht grootste horticulteur van Brugge, was een belangrijke kweker van laurieren. De serres en een elegant kasteeltje stonden op de plaats van de huidige ringbaanbrug en een deel van de ring. De ingang lag tegenover het Hof van Versailles nummer 25, van oudsher een posthalte en afspanning.
Hovenier Leopold Cauwe baat tot na de Eerste Wereldoorlog een bloemisterij uit, gelegen juist voorbij de voormalige spoorwegovergang op Steenbrugge. Het "café ’t Boldershof" (nu ingenomen door nummer 35), lag ter hoogte van de wissel van de tramlijn Brugge-Zwevezele en fungeerde als wachthuisje. Na de Tweede Wereldoorlog verdwijnen heel wat bedrijven. De vrijgekomen percelen worden onder andere ingenomen door appartementsgebouwen. In 1966 wordt de Baron Ruzettelaan aangepast aan het drukker wordend verkeer, een middenbermbeplanting vervangt de bomen, de kasseiweg maakt plaats voor een dubbele, geasfalteerde rijweg.
Het heterogeen straatbeeld wordt mee bepaald door de verschillende functies. Naast wonen ook een belangrijke commerciële activiteit met onder meer grote distributiecentra. Aanwezigheid van het toegangsgebouw van de fabriek "La Brugeoise et Nivelles" (nummer 140 en Vaartdijkstraat Sint-Michiels) ter hoogte van de brug over het kanaal Gent-Brugge. Ook religieuze functie op het einde van de straat met sedert 1879 de abdij van Steenbrugge (nummer 435).
Woonhuizen met grote schaalverschillen, van twee à elf traveeën en twee à vier bouwlagen. Het straatbeeld is fasegewijs tot stand gekomen. De oudste bebouwing dateert uit het laatste kwart van de 19de eeuw. De woningen illustreren verschillende stijlen. Sobere bakstenen lijstgevels, meestal opgevat als eenheidsbebouwing, zie nummers 43-47, nummers 83-87. Sommige gevels zijn voorzien van geglazuurde of gekleurde baksteen zie nummer 147, nummer 195, nummer 393. Enkele gevels met historiserende inslag cf. geblokte ontlastingsbogen, omlijsting van de muuropeningen, natuursteengebruik en sierankers cf. nummers 36, 142, 144, 292. Ook woningen uit de jaren 1930 in modernistische stijl met typerende volumewerking, sommige nog met bewaard schrijnwerk. Nummer 302. is het sterfhuis van Louise Gezelle († 1909), moeder van Stijn Streuvels en zuster van Guido Gezelle. Naar aanleiding van de vijftigste verjaardag van haar sterfdatum ontwerpt Armand Willems een gedenkplaat met afbeelding van de koppen van Stijn Streuvels, Louise en Guido Gezelle. Deze wordt in 1959 onthuld in aanwezigheid van de Stijn Streuvels. (Foto)
BARREMAECKER R. (editor), Assebroek. Geschiedenis van de Brugse rand, 1987, p. 88-91.
DE SMET J., STALPAERT H., Assebroek. Heemkundige schets, 1950, p. 56, 60.
RAU J., Een eeuw Brugge 1900-2000, deel 1, 2001, p. 166-167, 176-177.
SCHOUTEET A.,De straatnamen van Brugge. Oorsprong en betekenis, 1977, p. 22.
VANCOILLIE E., De Baron Ruzettelaan, in Arsbroek, 1999, p. 5-54.
Bron: GILTÉ S. & VAN VLAENDEREN P. met medewerking van VANWALLEGHEM A. & DENDOOVEN K. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Brugge, Deelgemeente Assebroek, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL20, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Gilté, Stefanie; Van Vlaenderen, Patricia Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)