Beschermd cultuurhistorisch landschap van tot heden ( voorlopige bescherming)
Brakelbos met Hof ten Bossche en vallei van de Sassegembeek
voorlopige beschermingsbesluiten: 12-06-2024 ID: 15424
Pullem 14 (Brakel)
Achterin gelegen boerenarbeiderswoning in de vallei van de Sassegembeek, opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw. De witgeschilderde, verankerde baksteenbouw is gevat onder een pannen zadeldak.
Pieter Hoelmanstraat 49 (Brakel)
Aan de straat gelegen dorpswoning uit 1935. Bakstenen dubbelhuis uit twee bouwlagen onder pannen zadeldak. Muurankers met sierlijk geometrisch motief. De muuropeningen zijn bovenaan afgeschuind onder baksteenstrek. Bakstenen erfpijler bij erfoprit.
Koningsweg (Brakel)
De drie fladderiepen staan op de perceelsgrens van een grasland, palend aan een valleibos, op de kruin van een steilrandje van de vallei van de Sassegembeek. De meest zuidelijk boom meet 151 cm, en lijkt te bestaan uit twee vergroeide knotbomen. De middelste meet 94 cm. Beide knotbomen hebben een knothoogte van 2,5m. De meest noordelijk fladderiep is een pruik op een stobbe van 40 cm hoog, die een omtrek van 110 cm heeft op 10 cm hoogte gemeten.
Pieter Hoelmanstraat 35 (Brakel)
Ten oosten van de tuin van Pieter Hoelmanstraat 35 scheidt de kaphaag van gewone es deze tuin van de Ronsweg, een voetweg van de Pieter Hoelmanstraat naar de vallei van de Sassegembeek.
Koningsweg (Brakel)
De fladderiep staat in de hoek van de (voormalige) perceelsgrens. Recent werd de weideafsluiting enkele meters naar het oosten opgeschoven in functie van het creëren van een nieuwe bosrand. Ten zuidwesten van de geknotte fladderiep staat een opslag van fladderiep op de restant van een oude knotboom.
Koningsweg, Steenpaal (Brakel)
De fladderiep in de bosrand staat op een steilrandje van de Sassegembeekvallei. De fladderiep staat in de hoek van drie kadastrale percelen en markeert dus de (voormalige) perceelsgrens. Recent werd de weideafsluiting enkele meters naar het noorden opgeschoven in functie van het creëren van een nieuwe bosrand.
Koningsweg, Steenpaal (Brakel)
De houtkant, met daarin heel zware knotbomen en hakhout van tamme kastanje, staat op een talud op de perceelsgrens van twee weilanden in de vallei van de Sassegembeek.
Koningsweg, Willemsveld (Brakel)
Het hakhout van hazelaar staat op een steilrand in de vallei vande Sassegembeek, tevens een (voormalige) perceelsgrens. Op het zelfde steilrandje staat een geknotte fladderiep.
Ronsesestraat 265 (Brakel)
Het Hof ten Bossche is een imposante historische hoeve, die zich situeert in een landschappelijk opmerkelijke omgeving in de zuidwestelijke uithoek van Opbrakel, op de hoge kouterrug nabij het Brakelbos. De geïsoleerde hoevesite is vanuit het westen bereikbaar via een tot voor de hoeve lopende gekasseide toegangsweg waarvan het tracé minstens opklimt tot de 17de eeuw. De kasseiweg passeert langs een bijhorende boomgaard en lager gelegen vijver. De gesloten configuratie van de overwegend gewitte bakstenen hoevegebouwen op gepikte plint gaat minstens terug tot het midden van de 17de eeuw, omvat een architecturaal waardevol gebouwenbestand uit de 17de eeuw, de jaren 1790-1791, 1793 en 1805.
Opbrakel (Brakel)
De Hof Ten Bosscheweg loopt van bij de gelijknamige hoeve Hof ten Bossche naar het noordoosten over de akkers richting Pullem. De voetweg vormde een alternatieve route voor de steenweg Ronse-Brakel en liep dwars over de kouter.
Koningsweg (Brakel)
De hoge knotes staat op een perceelsgrens midden een hooghout populierenbos, op 7 m verwijderd van de voet van het talud. De knothoogte bedraagt 5 m.
Brakelbosstraat, Laaistok (Brakel)
In het Brakelbos bij het Rietfonteintje, één van de bronnen waaruit de Zwalmrivier ontstaat, is een hulst als fetisjboom in gebruik genomen. Kleurrijke linten met boodschappen zijn er opgehangen. Of hier deze rituelen gestoeld zijn op oude tradities kon niet achterhaald worden.
Koningsweg (Brakel)
De kaphaag van voornamelijk haagbeuk bevindt zich in de bosrand van het een bos op de steilrand van de Sassegembeekvallei. De vijf geknotte en zijdelings geschoren haagbeuken en de knotesdoorn staat net ten westen van het pad 'Koningsweg'.
Pullem (Brakel)
Langs de weg Pullem staat een rij knotbomen met 2 knoteiken en 3 knothaagbeuken.
Koningsweg (Brakel)
In de vallei van de Sassegembeek, ter hoogte van een noordelijke uitloper van het Brakelbos ten zuidwesten van Opbrakel, bevindt zich een cluster van knotbomenrijen en houtkanten.
Koningsweg (Brakel)
De knoteik staat in de bosrand van een populierenhooghout en een grasland van de Sassegembeekvallei. De knoteik heeft een traditionele knothoogte van 2 m, maar kreeg later een nieuwere knothoogte van 3 m. Er staat een dunnere knoteik 2 m meer ten noorden van deze knoteik, eveneens in de bosrand.
Koningsweg 1 (Brakel)
De zware knotes en knothaagbeuk bevinden zich op het erf van de hoeve en staan aan de rand van een talud.
Koningsweg (Brakel)
De geknotte haagbeuk ligt op de grens tussen bos en grasland, net in het bosperceel met populierenhooghout. De geknotte boom heeft een omtrek van meer dan 2 m.
Laaistok (Brakel)
De knothaagbeuk bevindt zich aan de rand van een valleibos bij de Sassegembeek. De boom heeft een omtrek van meer dan 2 m.
Koningsweg (Brakel)
De zeer omvangrijke knothaagbeuk bevindt zich op een steilrand ten oosten van het grasland palend aan de Sassegembeek. De boom meet een omtrek van 261 cm (gemeten op een hoogte van 50 cm). De boom staat in een rij met nog vier andere knothaagbeuken op hetzelfde talud.
Koningsweg (Brakel)
De knotwilgen bevinden zich langs de perceelsgrens van het grasland met de Sassegembeek in het westen, en aan de grens met het populierenbos in het oosten. Ter hoogte van het populierenbos is de afsluiting richting het grasland opgeschoven, zodat de bind- en schietwilgen zich nu net buiten het grasland bevinden.
Willemsveld (Brakel)
Het kwelgrasland en de beplanting liggen tussen Brakelbos en een extensief gebruikt wandelpad ten zuidwesten van Opbrakel. Centraal in de weide ontspringt er een bron. Het microreliëf in het grasland is nog goed zichtbaar.
Brakelbosstraat (Brakel)
Wegkruis bij een put met twee bankjes geplaatst in de berm van het westelijk bospad, tussen het kruispunt met twee andere bospaden in het Brakelbos. Groengeschilderd houten kruis onder met zink bekleed houten afdak. Jaartal 1782 ingekerfd onder het verdwenen Christusbeeld.
Koningsweg (Brakel)
De twee bomen staan samen in een weiland ten oosten van de voetweg Koningsweg. De opgaande populier is een oude populierenkloon, en meet 430 cm omtrek. De gele bindwilg is geknot en heeft een omtrek van 217 cm.
Brakelbosstraat (Brakel)
Op een plaats waar vier wegen kruisen, in de rand van het Brakelbos en bij een wegkapel, staat boven op een talud een opgaande kapelboom. Het is een paardenkastanje die, met zijn zichtbaar geworden wortel, het talud verstevigt.
Pieter Hoelmanstraat 57 (Brakel)
Aan de straat gelegen semigesloten hoeve met U-vormige opstelling. Het oorspronkelijke, 19de-eeuwse woonhuis bewaart rondboogvenstertjes in de halve verdieping. De hoger opgetrokken, noordoostelijke woonvleugel heeft kenmerkende ramen uit de jaren 1930.
Pieter Hoelmanstraat 53 (Brakel)
Semigesloten hoeve met U-vormige opstelling, door zijn iets hogere ligging beeldbepalend. De hoeve met boomgaard en tuinperceel werd voor het eerst aangeduid op het Primitief Plan van 1830-1833. Oorspronkelijk éénlaagse woning met aansluitend L-vormige dwarsschuur en verankerde roodbakstenen gevels met uitkragende baksteenfries. Houten kapelletje met Mariabeeld. Aan de westelijke zijde lange stalvleugel.
Pieter Hoelmanstraat 51 (Brakel)
Hoeve van het semigesloten type, aanpassing en uitbreiding uit de 19de eeuw en begin 20ste eeuw van oudere hoeve. Oprit naar de erftoegang, met rechts aan de straat bijbehorende wegkapel uit 1902 onder grote linde. Boerenwoning van acht traveeën en anderhalve bouwlaag, onder mank zadeldak; wellicht kern van zes traveeën opklimmend tot de tweede helft van de 18de eeuw.
Pullem 16 (Brakel)
Semigesloten hoeve op het Primitief Plan van 1830-1833 aangeduid als een rechthoekig volume, maar geëvolueerd naar een U-vormige opstelling. De vermoedelijk oorspronkelijke erftoegang is geflankeerd door twee gekandelaarde lindes.
Koningsweg (Brakel)
Twee grauwe abelen in de bosrand palend aan een weiland in de vallei van de Sassegembeek. De grauwe abeel op perceel 431F heeft een omtrek van 283 cm. De grauwe abeel op perceelsgrens van 430A en 428A heeft een omtrek van 208 cm.
Laaistok (Brakel)
De twee opgaande populieren staan in de perceelshoek. In elke perceelshoek aan de zijde van de weg Laaistok staat een boom.
Brakelbosstraat (Brakel)
Veldkapelletje, gelegen aan het pad in het verlengde van de straat, bij de rand van het Brakelbos. Op kaart van Opbrakel van 1900 is reeds een kapel aangegeven. Rechthoekige bakstenen pijler met gewitte voorzijde en onder pannen ezelsrug.
Opbrakel (Brakel)
Het Brakelbos is een 18de-eeuws boscomplex van vooral beuk als hooghout en gekenmerkt door rechte exploitatiewegen. Ten oosten daarvan loopt de Sassegembeek met hoofdzakelijk regelmatige, kleine percelen meers met perceelsrandbegroeiing. Het Brakelbos ligt op een getuigenheuvel uit het Diestiaan en langs de valleiwanden zijn er verschillende tertiaire ontsluitingen van klei en zand. Er zijn sporen van zavelputten en ijzerzandsteenwinning. De heuvels tellen verschillende bronbossen met bronamfitheaters die de talrijke beekjes voeden waaronder de Sassegembeek-Molenbeek. De vierkantshoeve Hof ten Bossche en het Hof te Fransbeke aan de rand van het bos zijn twee historische ontginningshoeven van de middeleeuwse heerlijkheid Opbrakel.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Brakelbos met Hof ten Bossche en vallei van de Sassegembeek [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/178260 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.