Louis Roelandt bouwde zowel te Gent als daarbuiten belangrijke bouwwerken die hun omgeving domineren. Vooral te Gent, waar hij van 1819 tot 1856 stadsarchitect was, zou hij zijn belangrijkste ontwerpen optrekken (Aula van de Universiteit , Opera, Justitiepaleis, …). Hij slaagde erin om rationele ontwerpmethodieken te verenigen met een persoonlijke neoclassicistische en zelfs neogotische stijl.
Architect Louis Roelandt (1786-1864) werd geboren te Nieuwpoort op 31 januari 1786. Na het beëindigen van zijn studies aan de Gentse Academie voor Schone Kunsten in 1808, verbleef hij in Parijs waar hij vanaf 1809 leerling werd van de gezaghebbende Empire-architecten Percier (1764-1838) en Fontaine (1762-1855). Wellicht maakte hij toen kennis met het functionalisme en de rationele ontwerpmethodiek van J.N.L. Durand. In 1810 wordt hij laureaat in het 'Grand Concours d'architecture ouvert pour tous les Français' en het jaar daarop sleept hij de 'Prix de Rome' in de categorie architectuur in de wacht. Zijn verblijf in Napoleontische Frankrijk en Rome verklaart zijn voeling met de Klassieke Oudheid en Italiaanse renaissance. Na Waterloo keert hij terug huiswaarts. Hij krijgt naamsbekendheid dankzij de bouw van de universiteitsaula. Na een korte tussenpose in Antwerpen wordt Louis Roelandt vanaf 1819 leraar aan de Gentse Koninklijke Academie en hoogleraar aan de School van Burgerlijke genie van de Gentse Universiteit (1819-1859). Eveneens in 1819 wordt hij benoemd tot stadsarchitect van Gent.
In 1835 werd hij lid van de Koninklijke commissie voor Monumenten en buitengewoon hoogleraar aan de faculteit der wetenschappen aan de Gentse universiteit. Bij de oprichting van de Koninklijke Academie van België 'Klasse der Schone Kunsten' werd hij meteen tot lid benoemd. Hij ontvangt in 1861 de titel van professor emeritus van de Gentse hogeschool. Louis Roelandt sterft te Gent op 5 april 1864.
Zijn oeuvre is eclectisch en getuigt van zijn streven naar eigentijdse architectuur. De Gentse St-Annakerk bouwt hij in Rundbogenstil, de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Sint-Niklaas in pseudo-romaanse stijl. Het stadhuis van Aalst is classicistisch. Daarnaast verbindt hij zijn naam aan een groot aantal utilitaire gebouwen als ziekenhuizen (Lokeren, Mons, Ronse, Sint-Truiden), stadhuis Ninove, havenloodsen (Gent en Antwerpen) gevangenissen en kazernes.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Paddenhoek 3, Universiteitstraat 6, Voldersstraat (Gent)
Neoclassicistisch complex naar ontwerp van stadsarchitect Louis Roelandt uit 1819-1826. De voorgevel van de aula bestaat uit een portiek met een zuilengalerij van acht Korinthische zuilen en bekroond met een hoofdgestel waarop een driehoekig fronton rust. Ten zuiden werden lokalen van de universiteit ingericht rondom een rechthoekige beboomde binnenplaats. De westvleugel behoorde eertijds tot het Jezuïetenklooster en dateert uit de 17de eeuw.
Sint-Baafsplein (Gent)
Aan de bouw van het huidige Belfort van Gent werd begonnen in het eerste kwart van de 14de eeuw. Vermoedelijk was het oorspronkelijke ontwerp van de hand van de meestermetser Jan van Haelst. De huidige stenen torenspits dateert van 1911-1913. Het gotische gebouw heeft een rechthoekig grondplan en is opgetrokken uit Doornikse kalksteen.
Grote Markt 34, Sint-Maartensplein 1-3 (Ieper)
Het voorheen commerciële en administratieve complex tussen Grote Markt en Sint-Maartensplein - het voormalige kerkhof en kerk - biedt een unieke en geïntegreerde combinatie van Belfort-Lakenhal en bovendien Stadhuis.
Lammerstraat 1-11 (Gent)
Eclectische gevelwand met overwegend Italianiserende, neoromaanse inslag, vanouds opgesplitst in verschillende woningen met winkelpanden op de begane grond. Gebouwd in opdracht van Ed. Maeterlinck in 1852 naar ontwerp van Louis Roelandt, confer bouwaanvraag van 1851.
Dok-Noord 2 (Gent)
Directeurswoning van de voormalige stoomhoutzagerij Fiévé-Dutry. Het herenhuis uit 1848 behoort tot de oudste nog bewaarde bebouwing aan het Handelsdok en is het enige restant van een groot bedrijvencomplex dat zich uitstrekte ten noorden van de woning. Het pand werd, samen met een eerste magazijn, opgetrokken voor Isidore Fiévé-Dutry en is vermoedelijk ontworpen door Louis Minard (1801-1875) en bezit een rijke en gaaf bewaarde interieurafwerking.
Filips van Arteveldestraat, Sint-Annaplein 30 (Gent)
Neoclassicistisch hoekhuis naar ontwerp van L. Roelandt met voor- en zijgevel van drie traveeën. Aansluitend twee onderkelderde enkelhuizen van respectievelijk twee en drie traveeën, en drie en een halve bouwlagen, voorzien van een bepleisterde neoclassicistische lijstgevel van circa 1840. De woningen werden in 2020 naar hun vroeger uitzicht gereconstrueerd.
Sint-Martensplein 9-10 (Ronse)
Kerk in lokale gotische baksteenstijl uit de 15de eeuw,. Vierkante westtoren met kenmerkende achthoekige bekroning, tweebeukige hallenkerk en drie zuidelijke kapellen. Als gevolg van de bevolkingstoename eind 18de eeuw uitbreiding met een derde zuidbeuk in plaats van kapellen in 1807 en bouw in 1829 van een imposant transept en onderkelderd koor met sacristie en vergaderzaaltje in strenge classicistische stijl volgens plannen van architect L. Roelandt.
Grote Markt 30 (Ronse)
Voormalige "Gendarmerie", ingericht volgens bouwplan van architect L. Roelandt (Gent) van 1822-1823, sinds 1868 café-restaurant zogenaamd "Bourse du Commerce". Hoekgebouw van zes en vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldaken (pannen), met oudere kern, aangepast in 1824.
Koophandelsplein 23-24 (Gent)
Het gerechtshof werd naar ontwerp van Louis Roelandt gebouwd van 1836 tot 1846 en is geïnspireerd op de Italiaanse renaissance. Voor- en achtergevel van dertien traveeën met een middenrisaliet van vijf traveeën gemarkeerd door een portiek op een podium in classicistische stijl. In 1886 werd het monument van Hippolyte Metdepenningen naar ontwerp van Julien Dillens ingehuldigd.
Sint-Annaplein 31-34, 35 (Gent)
Oostelijke zijde van het Sint-Annaplein, opgevat als een drie bouwlagen hoge, neoclassicistiscge gevelwand van drieëntwintig traveeën, met herenhuizen met bepleisterde lijstgevels van het enkelhuistype.
Markt 47 (Geraardsbergen)
Gebouw in empirestijl opgetrokken in 1812 naar ontwerp van L. Roelandt in opdracht van Bankier A. Spitaels. In 1872 ingenomen door de Liberale Kring.
Korte Aststraat 10 (Kruisem)
Hoeve in U-vorm, palend aan het kasteel met ijzeren toegangshek in noordoostelijke hoek en ommuurd achtererf met kapelletje in de straatbocht. Boerenhuis van acht traveeën onder pannen zadeldak met zeer oude kern, herhaaldelijk aangepast in de 19de eeuw en het eerste kwart van de 20ste eeuw.
Korte Aststraat 10-14 (Kruisem)
Oorspronkelijk landhuis gebouwd door de Gentse bouwkundige L. Roelandt en voltooid circa 1850; nadien herhaaldelijk aangepast. Kasteel met aanhorigheden met onder meer belvedèretoren en serres mooi ingeplant op de helling boven de beekvallei met aangelegde rozentuin ten westen en park met vijvers in landschappelijke stijl. Ten noorden palend aan het kasteel hoeve in U-vorm, het zogenaamde ''t Goed ten Ast'. Ten zuiden van het kasteel gelegen hovenierswoning.
Torrekensstraat (Merelbeke)
Ongeveer 250 meter verwijderd van de huidige kerk, ligt de begraafplaats van Munte met ovaalvormig oud kerkhof. Binnen het oude kerkhof stond de vroegere kerk van Munte; daarachter sluit een beboomde kleine heuvel met houtkant aan, voorheen bekend staand als calvarieberg, met bovenop een grafkapel. De motte kan aanzien worden als een klein en zeer vroeg voorbeeld van een castrale motte en klimt mogelijk op tot de 9de-10de eeuw. Mogelijk van in de 16de eeuw en minstens sinds de eerste helft van de 17de eeuw deed de motte dienst als calvarieberg bij de kerk. De huidige kapel van circa 1880 met uitgesproken neogotische bouwstijl bezit architecturale allure.
Entrepotkaai (Antwerpen)
Tussen 1901 en 1902-1906 werd het nieuwe stapelhuis gebouwd, naar verluidt ontworpen door de aannemers Jean Hubert Bolsée en Emile Hargot.
Academiestraat (Gent)
In 1748-1751 werd de Academie gesticht, die zich aan het begin van de 19de eeuw vestigde in de gebouwen van het voormalige augustijnenklooster. Voorhofgevel van de westvleugel van 1737-1738: bepleisterde en beschilderde lijstgevel met zeven traveeën en drie bouwlagen onder schilddak, uitgevoerd in een sobere Lodewijk XIV-stijl. Het complex werd in 1827 uitgebreid met de noordvleugel naar ontwerp van Louis Roelandt en in 1870-71 met een oostvleugel, beide in neoclassicistische stijl.
Koophandelsplein 21-22, Schouwburgstraat 3-7 (Gent)
De Koninklijke Opera werd in 1837-40 door architect Louis Roelandt gebouwd waar vroeger de Sint-Sebastiaansgile zetelde. Het neoclassicistisch complex werd aan de zijde van het Koophandelsplein in 1910-13 uitgebreid met post-telegraafkantoor en vredegerecht onder leiding van Charles Van Rysselberghe.
Sint-Annaplein 8 (Gent)
Neoclassicistisch herenhuis dat vermoedelijk deel uitmaakte van het middenrisaliet der noordelijke gevelwand rondom het plein. Bovenbouw geaccentueerd door kolossale pilasters en driehoekig fronton boven de vensters van de middenverdieping.
Sint-Annaplein 16 (Gent)
Neoclassicistisch hoekhuis naar ontwerp van L. Roelandt met voor- en zijgevel van drie traveeën.
Muinkkaai 35-36, 37, 40-41, 41A (Gent)
Dit ensemble van vijf identieke burgerhuizen in neoclassicistische stijl werd in 1858 ontworpen. De woning op de Muinkkaai 35 was in het bezit van Amélie De Schrijver. Zij diende in 1858 een bouwaanvraag in voor drie woningen met identieke gevelontwerpen, namelijk voor de nummers 35, 36 en 37. Ook nummer 40 en 41 kregen hetzelfde gevelontwerp. Er kan aangenomen worden dat ofwel Lodewijk Roelandt, ofwel Louis Beaufays instond voor het ontwerp van het ensemble.
Kerkplein (Ninove)
Mooie en imposante barokkerk, waarvan de meermaals onderbroken bouwgeschiedenis bijna honderd jaar duurde. Eerste steenlegging in 1635. Kruisbasiliek met driebeukig schip van vijf traveeën, een vlak gesloten transept van twee traveeën, een koor van vier traveeën met driezijdige koorsluiting geflankeerd door twee lagere zijkoortjes en een traptorentje; toren achter de koorsluiting. Deels ommuurd met kerkhof ten noordoosten.
Onze-Lieve-Vrouwkerkplein 1, 1B (Dendermonde)
Imposante gotische collegiale kerk ingeplant te midden van het huidige Onze Lieve Vrouwkerkplein ten noorden van de Kerkstraat, tot 1784 omgeven door het kerkhof. Nu is de kerk grotendeels omgeven door een lage haag en enkele bomen en struiken. Op de plaats van het kerkhof aan de zuid- en westkant is een parkje aangelegd. De complexe bouwgeschiedenis van de kerk sluit nauw aan bij de geschiedenis van de stad Dendermonde.
Onze-Lieve-Vrouwplein 33 (Sint-Niklaas)
Niet georiënteerde driebeukige kruiskerk in neoromaanse stijl, na een uitgebreide reeks voorontwerpen, uiteindelijk op 25 november 1841 aangevat naar ontwerp van de Gentse architect Louis Roelandt.
Nukerkeplein (Maarkedal)
Georiënteerde dorpskerk. IJzeren toegangshek op zuidwestelijke hoek van kerkhofmuur, aan vierkante hardstenen hekpijlers met bolornament. De huidige kerk is het resultaat van twee bouwcampagnes uitgevoerd met een tussenperiode van meer dan een halve eeuw. Oostelijke helft van driebeukig schip met vier traveeën, koor en sacristie zou dateren van circa 1775-1777.
Overslag 39 (Wachtebeke)
Georiënteerde kerk met omgevend kerkhof. Noordelijk deel van de omringende bakstenen kerkhofmuur voorzien van zeven kapellen met beeldengroep in nis gewijd aan de Zeven Weeën van Onze-Lieve-Vrouw, volgens herinneringssteen opgebouwd in 1927. Mariagrot achter de kerk van 1925.
Hooghuisstraat 8X (Beveren)
Niet georiënteerde neoclassicistische kerk, aan de rand van de dorpskom gebouwd en omringd door het kerkhof waarvan de gietijzeren afsluiting van 1857 nog gedeeltelijk bewaard bleef. Het kerkpleintje ervoor is beboomd met een dreef van linden; voorts oorlogsgedenkteken en dorpspomp.
Dorpsstraat (Sint-Martens-Latem)
Pseudohallenkerk uit de eerste helft van de 19de eeuw van vijf traveeën met drie beuken onder één zadeldak met gedeeltelijk uitspringende vierkante westtoren met flankeertorentjes, achthoekige klokkenkamer en naaldspitsbekroning. In het oosten iets smaller koor met driezijdige apsis en twee sacristieën. Huidig uitzicht van na de verbouwings- en herstellingswerken van 1912. Omringend kerkhof, afgesloten door ijzeren hekken tussen gewitte bakstenen pijlers.
Sint-Annaplein 46A (Gent)
Eclectische parochiekerk opgericht in het zuiden van het toen pas aangelegde Sint-Annaplein. In 1853 eerstesteenlegging, inwijding van de de nog niet voltooide kerk in 1869. De eerste, oorspronkelijke plannen van de stadsarchitect L. Roelandt werden aangepast en zijn in vereenvoudigde vorm terug te vinden in de definitieve plannen van J. Van Hoecke.
Dries (Sint-Niklaas)
Ruime driebeukige kerk uit de 17de, 18de en 19de eeuw, met kern uit het einde van de 13de eeuw. Omringd door het kerkhof met arduinen hekpijlers uit de tweede helft van de 18de eeuw. Op de noordwestelijke hoek, een oorlogsgedenkteken.
Keizerstraat 1 (Beveren)
De parochiekerk werd in twee fases opgetrokken tussen 1843 en 1872 naar ontwerp van Louis Roelandt voor koor en eerste travee benedenkerk, en Edmond De Serrure voor benedenkerk.
Markt (Lievegem)
Georiënteerde hallenkerk met drie beuken van zes traveeën onder afzonderlijke zadeldaken, een vroeggotische vierkante kruisingstoren, grotendeels herbouwd in 1921-1923, tussen niet uitspringend transept, een hoofdkoor met vijfzijdige sluiting en zijkoren met driezijdige sluiting. Er zijn vrijwel geen precieze historische gegevens omtrent oorsprong en vroege bouwevolutie van de huidige kerk, voor eind 16de eeuw.
Liebaardstraat (Waregem)
Parochiekerk van Desselgem, toegewijd aan Sint-Martinus. Neoclassicistische parochiekerk van 1841-1843 met bewaarde 18de-eeuwse westtoren.
Sint-Michielsplein 30 (Gent)
In 1440 werd de bouw van de huidige Sint-Michielskerk begonnen waarbij aanvankelijk het oude vroeggotische koor behouden werd. Laatgotische basiliek in Brabantse stijl met plattegrond in de vorm van een Latijns kruis, driebeukig schip van vijf traveeën met vijf zijkapellen; portaal met breedte van middenbeuk en anderhalf travee diep tussen de eerste twee traveeën vormt de benedenruimte van de ingebouwde vierkante westtoren.
Sint-Walburgastraat (Oudenaarde)
Oorspronkelijk ingeplant aan de buitenbochtzijde van de inmiddels gedempte scherpe Scheldebocht. Tot 1784 met omringend kerkhof, sinds protestants bewind in 1580 bebouwd met talrijke kleine huisjes. Geoosterde, heden volledig vrijstaande kerk met massieve vierkante westtoren van 88 meter.
Brusselsepoortstraat (Gent)
Monumentale “pomp van ’t Zand”, gelegen op de voormalige plaats "ten cruce" of "aan het kruis" genoemd naar het kruis dat zich daar in de middeleeuwen bevond. Na de supprimering van verscheidene waterstraatjes naar de Schelde, werd het kruis in 1835 vervangen door een waterput met een monumentale pomp. De stad liet een put boren door meester, metser J.B. Hosten en stadsarchitect L. Roelandt ontwierp als hulde aan het pas opgerichte koninkrijk België een militaire praalpomp. De uitvoering van het ontwerp, goedgekeurd op 11 mei 1836, werd toegewezen aan steenkapper P. Parmentier.
Coyendanspark 1 (Gent)
Van het oorspronkelijke complex van het Stedelijk Slachthuis, gebouwd naar ontwerp van architect Louis Roelandt en vermoedelijk afgewerkt door stadsarchitect A. Pauli tussen 1853 en 1857, resteert enkel een toegangspoort langs de Voorhoutkaai. Het volume is opgevat als een hoger oplopende partij met rondboogvenstertjes onder bakstenen booglijst en kleine omlijste oculi onder de gootlijst.
Lange Violettestraat 277A (Gent)
Rijschool voor de ruiterij van de Krijgsbezetting, opgetrokken in 1851-1853 naar ontwerp van architect Louis Roelandt. Bouwwerk in neoromaanse stijl uit baksteen met verwerking van Ecaussinessteen. Voorgevel aan de zuidkant met brede tuitgevel met drie traveeën en één bouwlaag. Linkerzijgevel opgevat als lijstgevel van tien traveeën, met links een oorlogsmonument.
Brabantdam, Filips van Arteveldestraat, Groene Ooie, Keizer Karelstraat, Lange Violettestraat, Nieuwebosstraat, Sint-Annaplein, Zuidstationstraat (Gent)
Het vroegere landelijk karakter van de Overschelde en de zogenaamde Hoye werden, na de aanleg van het Zuidstation in 1837, omgevormd tot een moderne stadswijk, door middel van brede lijnrechte straten verbonden met de oude stadskern en voornamelijk convergerend in het Jacob Van Arteveldeplein, sinds 1981 Sint-Annaplein genaamd. Het vierhoekig plein, zou tussen 1841-1845 ontworpen zijn door L. Roelandt, de toenmalige stadsarchitect. Het centrale gedeelte van het plein werd ingericht als een openbare groenzone met paden en met bomen en struiken beplante perken.
Kaatsspelplein (Ronse)
De eerste vermelding van een "cella" te Hrodhenake op deze site dateert van 831, volgens de legende gesticht door de Heilige Amandus of onder zijn impuls circa 650-660, gewijd aan Heilige Petrus en Heilige Paulus. De overbrenging van de relieken van Sint-Hermes in 860 vormde de aanzet tot de ontwikkeling van een bedevaartsoord en later in de romaanse periode volgde de bouw van een kapittelkerk. De zeer ruime, romaanse crypte uit de tweede helft van de 11de eeuw bleef bewaard. De huidige kruisbasiliek met westtoren in late Brabantse gotiek werd gebouwd tussen 1425 en 1526. Sinds 1803 parochiekerk en in 2019 gewijd als basiliek.
Kantienberg 5, 9, 9A-C, Sint-Pietersplein 9-12, 13-15 (Gent)
De Sint-Pietersabdij werd gesticht in de 7de eeuw door de Aquitaniër Amandus of een van zijn volgelingen. De abdij werd op korte tijd bijzonder machtig en verwierf ook buiten Gent grote bezittingen. De gebouwen getuigen van de verschillende bloei- en wederopbouwperiodes die de Sint-Pietersabdij doormaakte. We vinden er stijltechnisch romaanse, gotische, renaissance- en voornamelijk barokelementen in terug. Het gebouwencomplex wordt gedomineerd door de imposante abdijkerk, die vanaf 1629 in pure barokstijl opgetrokken werd en waarvan het ontwerp toegeschreven wordt aan Pieter Huyssens.
Markt 1 (Oudenaarde)
Het huidige gebouwencomplex van 14de-eeuwse lakenhal en 16de-eeuws stadhuis met deels behouden oud schepenhuis, ligt in de noordwest-zuidoost-lopende grote as die de middeleeuwse stadsstructuur bepaalt en waarvan het stadhuis op de Markt de aanzet is.
Grote Markt 3 (Aalst)
Heden gesloten complex met gebouwen gegroepeerd rondom een rechthoekige gekasseide binnenplaats; bestaande uit het voormalig landhuis van 1643-1645 door de bouwmeester H. De Doncker en aan de marktzijde afgesloten door een neoclassicistische constructie van architect Louis Roelandt, van 1828.
Oudstrijdersplein 6 (Ninove)
Het huidige stadhuis werd in 1834, na de brand van het vorige, gebouwd naar ontwerp van architect Louis Roelandt. Neoclassicistisch hoekgebouw van het dubbelhuistype met drie verdiepingen onder een schilddak; bekronend lantaarntorentje op vierkante sokkel van zandsteen, door middel van sierankers gedateerd.
Stapelplein 70 (Gent)
Stedelijk stapelhuis, in 1921 opgericht ter vervanging van het in 1919 door brand verwoeste Entrepot. Het ontwerp werd uitgewerkt door de stedelijke technische diensten, onder leiding van Julius Van Volden, en uitgevoerd door de ondernemers Van Kerkhove en Gilson. Functioneel complex van negen traveeën met kelderverdieping en vier bouwlagen onder licht afhellend dak met bitumenbekleding.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Roelandt [online], https://id.erfgoed.net/personen/4212 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.